Les 6 OEE berekenen op basis van tijd versie 2 met antwoorden

Cursus verliezen beperken
1 / 44
volgende
Slide 1: Tekstslide
VoedingMBOStudiejaar 3

In deze les zitten 44 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Cursus verliezen beperken

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Planning
Week 1 - Introductie OEE
Week 2 - Beschikbaarheidsgraad
Week 3 - Prestatiegraad
Week 4 - Kwaliteitsgraad
Week 5 - De OEE berekenen 1
Week 6 - De OEE berekenen 2
Week 7 - Herhaling lesstof
Week 8 - Schriftelijke eindtoets

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Na deze les:

Kun je de OEE berekenen op basis van tijd!

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een machine die ideaal presteert....
  • Draait altijd 
  • Op maximale snelheid en
  • Alle producten zijn in één keer goed!

O.E.E. is 100%

Slide 4 - Tekstslide

Samengevat: een machine die ideaal presteert:
• draait altijd,
• op maximale snelheid en
• alle producten zijn in-een-keer goed.
Voor de OEE geldt de afspraak dat als de prestatie van de machine aan al deze
drie voorwaarden voldoet, de effectiviteit (OEE) 100% is. 

Slide 5 - Tekstslide

Uit de OEE-berekening komen verschillende cijfers. Het volgen van het OEE-cijfer
is van belang om te weten of alle ingezette verbeteracties op de machine het
verwachte resultaat geven. Maar veel belangrijker dan het OEE-cijfer zijn de drie
graden binnen de OEE en de verdieping naar de verschillende types machineverliezen zoals korte stops, geplande stilstanden, enzovoorts. Deze getallen
leveren bruikbare verbeterinformatie.
De bedenker van OEE, Seiichi Nakajima, onderscheidde 6 groepen machineverliezen- de zogenaamde Six Big Losses. In de OEE-berekening heeft elke
graad twee van de zes machineverliezen. De meest gebruikte set van zes
machineverliezen staat hieronder:
Besch i kbaarheidsg raad
Machineverlies 1: Technische Storingen
Machineverlies 2: Wachten (a.g.v. geplande en ongeplande stilstanden)

Prestatiegraad
Machineverlies 3: Snelheidsverlies
Machineverlies 4: Korte Stops
Kwal iteitsgraad
Machineverlies 5: Opstartverliezen
Machineverlies 6:Afkeur en Herbewerken

OEE berekenen bij verwerking verschillende producten op dezelfde machine.
Machine verwerkt 2 verschillende producten, met verschillende snelheden. Bijvoorbeeld 
  • ander vulsnelheid door product melk / yoghurt
  • of verschillende volumes (1 of 2 liter)
  • Hoe OEE berekenen?

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe OEE berekenen?
bij verschillende producten op 1 machine

Slide 7 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Ideale cyclustijd
De tijd die nodig is (in ideale situatie) om 1 product te maken.
Dit per product berekenen.

Bijvoorbeeld

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De machine kan 1000 stuks per uur maken (ideaal).
Wat is de cyclustijd?
A
3,6 seconden
B
0,36 minuten
C
0,28 stuks/sec
D
16,7 per minuut

Slide 9 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

OEE op basis van tijd
  • We kunnen nu de OEE berekenen op basis van aantallen,
  • ....maar hoe moet dat als je verschillende producten draait met verschillende maximale snelheden?
  • Oplossing: OEE berekenen o.b.v. tijd 
  • deze is nauwkeuriger en komt beter overeen met de praktijk
  • Voorbeeld nog eens stap voor stap

Slide 10 - Tekstslide

In de hoofdstukken 2 tot en met 5 is de eenvoudigste vorm van OEE berekenen
besproken. Eenvoudig, omdat in de prestatiegraad en de kwaliteitsgraad de
getallen boven (de teller) en onder de streep (de noemer) in aantallen zijn
uitgedrukt (en niet in tijd). De hoofdstukken over de prestatiegraad en de
kwaliteitsgraad zijn afgesloten met de opmerking dat het berekenen van beide
graden met de teller en noemer in aantallen rekenfouten kan opleveren. Dat is
wanneer in de OEE-berekening producttypen zijn opgenomen met verschillende
maximum snelheden. We maken dat in dit hoofdstuk duidelijk aan de hand van
een rekenvoorbeeld.

Slide 11 - Tekstslide

De beschikbaarheidsgraad waar we het in dit hoofdstuk over hebben, kent twee
categorieën stilstanden: Technische Storingen en Wachten. 
Beschikbaarheidsgraad
  • De beschikbaarheidsgraad werd bij de stuks ook al via de tijd berekent. Oftewel
  • Hieraan verandert niets
  • Als er staat draait non stop dan is de beschikbaarheid 100%

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Beschikbaarheidsgraad berekenen

Slide 13 - Tekstslide

Voorbeeid:
In een dienst kan een machine in theorie 8 uur achter elkaar produceren. In
de praktijk blijkt dat de machine in deze dienst een technische storing had van
een uur. Halverwege de dienst bouwen de operators de machine om naar een
ander productformaat Deze ombouw duurt ook een uur.
De werkelijke productietijd is de beschikbare productietijd (8 uur) -de
technische storing (1 uur)- de geplande ombouwtijd (1 uur) = 8- 1 - 1 = 6
uur.
De beschikbaarheidsgraad is dan 6 I 8 = 0,75 (ofwel 75%}.

In dit voorbeeld staat de machine een kwart van de tijd stil. De ene helft van de
stilstand komt door een ongeplande technische storing. De andere helft komt voor
rekening van het tweede machineverlies wachten, namelijk een geplande stilstand
door ombouwen.
In de bovenstaande berekening is van de beschikbare productietijd driekwart
gebruikt om te produceren, de rest van de tijd (25%} stond de machine stil. De
volgende vraag is nu: hoe snel draaide de machine in die 75% van de tijd dat de
machine wel produceerde? Het volgende hoofdstuk behandelt de Prestatiegraad.

Slide 14 - Tekstslide

Uit de OEE-berekening komen verschillende cijfers. Het volgen van het OEE-cijfer
is van belang om te weten of alle ingezette verbeteracties op de machine het
verwachte resultaat geven. Maar veel belangrijker dan het OEE-cijfer zijn de drie
graden binnen de OEE en de verdieping naar de verschillende types machineverliezen zoals korte stops, geplande stilstanden, enzovoorts. Deze getallen
leveren bruikbare verbeterinformatie.
De bedenker van OEE, Seiichi Nakajima, onderscheidde 6 groepen machineverliezen- de zogenaamde Six Big Losses. In de OEE-berekening heeft elke
graad twee van de zes machineverliezen. De meest gebruikte set van zes
machineverliezen staat hieronder:
Besch i kbaarheidsg raad
Machineverlies 1: Technische Storingen
Machineverlies 2: Wachten (a.g.v. geplande en ongeplande stilstanden)

Prestatiegraad
Machineverlies 3: Snelheidsverlies
Machineverlies 4: Korte Stops
Kwal iteitsgraad
Machineverlies 5: Opstartverliezen
Machineverlies 6:Afkeur en Herbewerken

Prestatiegraad uitdrukken in tijd

Slide 15 - Tekstslide

We leggen eerst uit hoe je de prestatiegraad kunt uitrekenen in eenheden van tijd.
Met behulp van de cyclustijd.

De cyclustijd is de tijd die nodig is om één product te maken, bijvoorbeeld 4
seconden per product. Ook hier geldt weer: het ideaal is de norm. De ideale
cyclustijd is gebaseerd op de maximale snelheid van de machine. Deze maximale
snelheid kan bijvoorbeeld de snelheid zijn die de machineleverancier garandeert.
Met de prestatiegraad bereken je het verschil tussen de werkelijke tijd die nodig
was om de producten te maken ten opzichte van de theoretische, ideale tijd
waarin de machine de producten had kunnen maken.
Stappen berekenen prestatiegraad op tijd 
bij 2 producten
Per product 
  • ideale cyclustijd berekenen
  • berekenen werkelijke gemaakte aantal * ideale cyclustijd.
Berekende tijden bij elkaar optellen
Prestatiegraad is berekende tijd/beschikbare tijd

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kwaliteitsgraad o.b.v. tijd

Slide 17 - Tekstslide

Uit de OEE-berekening komen verschillende cijfers. Het volgen van het OEE-cijfer
is van belang om te weten of alle ingezette verbeteracties op de machine het
verwachte resultaat geven. Maar veel belangrijker dan het OEE-cijfer zijn de drie
graden binnen de OEE en de verdieping naar de verschillende types machineverliezen zoals korte stops, geplande stilstanden, enzovoorts. Deze getallen
leveren bruikbare verbeterinformatie.
De bedenker van OEE, Seiichi Nakajima, onderscheidde 6 groepen machineverliezen- de zogenaamde Six Big Losses. In de OEE-berekening heeft elke
graad twee van de zes machineverliezen. De meest gebruikte set van zes
machineverliezen staat hieronder:
Besch i kbaarheidsg raad
Machineverlies 1: Technische Storingen
Machineverlies 2: Wachten (a.g.v. geplande en ongeplande stilstanden)

Prestatiegraad
Machineverlies 3: Snelheidsverlies
Machineverlies 4: Korte Stops
Kwal iteitsgraad
Machineverlies 5: Opstartverliezen
Machineverlies 6:Afkeur en Herbewerken

Kwaliteitsgraad o.b.v. tijd

Slide 18 - Tekstslide

Het maken van producten die niet aan de kwaliteitseisen voldoen is kwalijk, omdat
er dan niet efficiënt met de grondstoffen en soms verpakkingsmaterialen is
omgegaan. Meestal drukken we dat uit in een afkeurpercentage of in een
materiaalg raad.
De OEE berekent de effectiviteit van een machine. Een machine is maximaal
effectief als alle beschikbare tijd gebruikt wordt om op maximale snelheid goede
producten te maken. Het maken van afkeur is niet effectief, omdat de tijd die is
besteed aan het maken van afkeur verloren tijd is. Voor een zuivere OEEberekening
moeten we de kwaliteitsgraad uitrekenen in eenheden van tijd en niet
in aantallen. OEE is tenslotte een instrument om het effectief benutten van de
beschikbare machinecapaciteit te meten. Daarnaast maakt het nogal uit of je 100
producten afkeurt die je met een maximum snelheid van 100 per uur kunt maken
of met een maximum snelheid van 1.000 per uur. In het eerste geval heb je
theoretisch een uur productie verspild, in het tweede geval nog geen 7 minuten.
Je kunt de kwaliteitsgraad berekenen in eenheden van tijd, door het in een dienst
geproduceerde aantal goede producten te vermenigvuldigen met de Ideale
Cyclustijd. Deel de uitkomst door het totaal aantal producten (de goede én de
afgekeurde), vermenigvuldigt met de Ideale Cyclustijd. Zie het voorbeeld op de
volgende bladzijde.
47
Stappen berekenen kwaliteitsgraad op tijd 
bij 2 producten
  • berekenen werkelijke goedgekeurde aantal * ideale cyclustijd. (per product)
Berekende tijden bij elkaar optellen
Kwaliteitsgraad is berekende tijd/"prestatie" tijd

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Berekening 3 graden en de OEE
 via stuks en via cyclustijden
  • Capaciteit is 1000 stuks per uur
  • 6 van de 8 uren is de machine beschikbaar.
  • In de 6 uur worden er 4000 stuks gemaakt
  • Er worden 200 stuks afgekeurd.
  • Bereken de 3 graden en de OEE via stuks en via cyclustijden.


Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Berekenen via stuks
Beschikbaarheid = 6/8 = 0,75
Prestatie = 4000/6000 = 0,67
Kwaliteit = 3800/4000= 0,95
OEE = 0,75 x 0,67 x 0,95 x 100% = 47,74%
Check 3800 /8000 x100% = 0,47

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Antwoorden via cyclustijden
Beschikbaarheid
  • Ideale tijd = 8 uur = 8 * 3600 = 28.800 sec.
  • Ideale cyclustijd = 3600 : 1000 = 3,6 seconden.
  • Beschikbaarheid = 6 uur = 6 * 3600 = 21.600 sec.
  • Beschikbaarheid = 21.600/28.800 = 0,75 
  • (mag ook via 6/8 uur)

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Antwoorden via cyclustijden
Prestatie
Prestatie 4000 stuks                 = 4000 * 3,6 = 14.400 sec.
Werkelijk gebruikt (zie beschikbaarheid)   = 21.600 sec.

Prestatiegraad                                     = 14.400 / 21.600 = 0,67

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Antwoorden via cyclustijden
Kwaliteit
Kwaliteit =              3800 * 3,6 = 13.680 sec.
Gebruikt was (zie prestatie) = 14.400 sec.

Kwaliteitsgraad = 13.680 / 14.400 = 0,95

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Antwoorden via cyclustijden
Beschikbaarheid = 21.600/28.800 = 0,75
Prestatie = 14.400/21.600 = 0,67
Kwaliteit = 13.680/14.400 = 0,95

OEE = 0,75 * 0,67 * 0,95 * 100% = 47,74%

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Uitwerking voorbeeld blz. 45
Beschikbaarheid.
De machine draait non stop stop, oftewel beschikbaarheid is 100% = 1,00
  • Beschikbare tijd is dus 240 + 240 = 480 minuten, oftewel

  • Beschikbare tijd = 480 x 60 = 28.800 seconden

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Prestatiegraad
Berekenen tijd per product via
ideale cyclustijd x aantal geproduceerd

Daarna de som delen door de totale beschikbare tijd

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Berekenen kwaliteitsgraad op tijd 
Kwaliteitsgraad =  
Ideale cyclustijd x aantal goedgekeurde producten
/
Ideale cyclustijd x totaal aantal gemaakte producten


Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Berekenen kwaliteitsgraad op tijd
Blauwe: van de 3000 geproduceerde worden er 40 afgekeurd oftewel 2960 blauwe worden goedgekeurd (cyclustijd = 4 sec)
Rode: van de 3000 geproduceerde worden er 100 afgekeurd oftewel 2900 rode worden goedgekeurd (cyclustijd = 2 sec)
Ideale tijd voor blauwe = 2960 x 4 = 11.840 sec.
Ideale tijd voor rode = 2900 x 2 = 5800 sec
Totaal = (11.840+5800)/ 18.000 = 0,98

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

OEE
OEE = Beschikbaarheid x Prestatie x Kwaliteit x 100% =

OEE = 1,0 x 0,625 x 0,98 x 100% =

OEE = 61%

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hetzelfde voorbeeld maar nu met meer afkeur:

Stel dat in een dienst 8 uur een machine 3.000 blauwe producten maakt met een theoretische maximale cyclustijd van 4 seconden per product en daarna 3.000 rode producten met een theoretisch maximale cyclustijd van 2 seconden per product.

De kwaliteitsdienst keurt vanwege kwaliteitsafwijkingen 200 blauwe producten en 1.500 rode producten af. 
Wat is dan de kwaliteitsgraad via stuks en via tijd?

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

via stuks

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Verschil in kwaliteitsgraad is duidelijk te zien als:
  • Er een groot verschil in ideale cyclustijden is tussen de verschillende productsoorten;
  • De kwaliteitsgraad onder de 98 á 99% is;
  • De percentages afkeur tussen de verschillende productsoorten flink verschillen (zoals in het voorbeeld 200 stuks afkeur van de blauwe producten en 1.500 stuks van de rode).

Slide 37 - Tekstslide

Ook hier een fors verschil van 7% tussen de kwaliteitsgraden. Zo'n verschil in
kwaliteitsgraad is alleen duidelijk te zien als:

- Er een groot verschil in ideale cyclustijden is tussen de verschillende
productsoorten;
- De kwaliteitsgraad onder de 98 á 99% is;
- De percentages afkeur tussen de verschillende productsoorten flink
verschillen (zoals in het voorbeeld 200 stuks afkeur van de blauwe
producten en 1.500 stuks van de rode).
OEE op basis van tijd

Slide 38 - Tekstslide

Een fors en onacceptabel verschil van 9,5%. Ten opzichte van de OEE op basis
van de ideale cyclustijden (in eenheden van tijd) is dat 9,5 I 49,3 x 100% = 19%
verschil.

Wanneer kun beter in eenheden van tijd rekenen?
De verschillen in het bovenstaande voorbeeld zijn onacceptabel groot. De OEEberekening
in tijdseenheden is de zuiverste en meest oorspronkelijke vorm. Aan
de andere kant, als de verschillen in ideale cyclustijden klein zijn, kan het geen
kwaad om de berekening met geproduceerde eenheden te gebruiken in plaats van
die met de cyclustijd. De reden is dat het belangrijk is om de taal van de operators
te gebruiken. Operators denken en praten nu eenmaal eerder in aantallen
producten dan met iets abstracts als de theoretische cyclustijd. Overigens speelt
dit alleen bij het handmatig berekenen van de OEE. In geautomatiseerde OEEsystemen
voldoet de nauwkeuriger methode op basis van de ideale cyclustijden
prima.

En toch doet voor veel mensen het berekenen van de kwaliteitsgraad in eenheden
van tijd nogal kunstmatig aan. Zij herkennen zich meer in gebruikelijke termen
zoals afkeurpercentage, en eventueel de yield (of First-Time-Right), eenvoudige
delingen van het aantal goede producten door het totaal aantal geproduceerde
producten. In het volgende hoofdstuk leggen we een variant van de OEEberekening
uit, die betrouwbaar en accuraat is, maar waarbij de kwaliteitsgraad is
uitgedrukt in termen van geproduceerde eenheden en niet in tijd.
OEE op basis van tijd

Slide 39 - Tekstslide

Een fors en onacceptabel verschil van 9,5%. Ten opzichte van de OEE op basis
van de ideale cyclustijden (in eenheden van tijd) is dat 9,5 I 49,3 x 100% = 19%
verschil.

Wanneer kun beter in eenheden van tijd rekenen?
De verschillen in het bovenstaande voorbeeld zijn onacceptabel groot. De OEEberekening
in tijdseenheden is de zuiverste en meest oorspronkelijke vorm. Aan
de andere kant, als de verschillen in ideale cyclustijden klein zijn, kan het geen
kwaad om de berekening met geproduceerde eenheden te gebruiken in plaats van
die met de cyclustijd. De reden is dat het belangrijk is om de taal van de operators
te gebruiken. Operators denken en praten nu eenmaal eerder in aantallen
producten dan met iets abstracts als de theoretische cyclustijd. Overigens speelt
dit alleen bij het handmatig berekenen van de OEE. In geautomatiseerde OEEsystemen
voldoet de nauwkeuriger methode op basis van de ideale cyclustijden
prima.

En toch doet voor veel mensen het berekenen van de kwaliteitsgraad in eenheden
van tijd nogal kunstmatig aan. Zij herkennen zich meer in gebruikelijke termen
zoals afkeurpercentage, en eventueel de yield (of First-Time-Right), eenvoudige
delingen van het aantal goede producten door het totaal aantal geproduceerde
producten. In het volgende hoofdstuk leggen we een variant van de OEEberekening
uit, die betrouwbaar en accuraat is, maar waarbij de kwaliteitsgraad is
uitgedrukt in termen van geproduceerde eenheden en niet in tijd.
Extra oefenmateriaal

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 41 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 44 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies