1BKL_ thema 3|bs. 1 Organismen ordenen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Wat wordt er van jullie verwacht?

Doe je jas uit 

Pak je spullen op tafel 

Je telefoon weg 

Ga rustig zitten 

3.1 Organismen ordenen

wat gaan we vandaag doen?

Start thema 3 Ordening

nieuwe theorie: 3.1 Organismen ordenen

zelf aan de slag

Leerdoelen

3.1.1 Je kunt de kenmerken noemen van dieren, planten, schimmels en bacteriën.

3.1.2 Je kunt uitleggen wanneer organismen tot dezelfde soort behoren.

Inleiding

Biologen delen organismen in groepen in.

Dat doen ze om overzicht te krijgen.

Ze kijken naar de kenmerken van organismen.

Kijk maar eens goed naar de afbeelding op de volgende bladzijde.

Kenmerk

Eigenschap waaraan je een organisme kunt onderscheiden van andere organismen

3.1 Organismen ordenen

De kleur is een kenmerk van het dier. Ook het aantal poten en de huidsoort zijn kenmerken.

Als je organismen ordent, verdeel je ze in groepen.

In elke groep komen organismen met hetzelfde kenmerk.

3.1 Organismen ordenen

Biologen ordenen organismen in groepen. Deze groepen noemen ze rijken.

Je moet 4 rijken kennen:

- bacteriën

- schimmels

- planten

- dieren

Bij de indeling van organismen in Rijken kijken biologen naar de kenmerken die verschillen:

• aantal cellen

• aanwezigheid van celkernen

• aanwezigheid van celwanden

• aanwezigheid van bladgroenkorrels

3.1 Organismen ordenen

Bij het indelen letten biologen op de kenmerken van cellen. Die kenmerken zijn voor elke groep verschillend.

De kenmerken van de cellen waarnaar gekeken worden, zijn:

- celkern

- celwand

- bladgroenkorrels

geen celwand

geen bladgroenkorrels

geen celkern

3.1 organismen ordenen

planten:

- wel een celkern

- wel een celwand

- wel bladgroenkorrels

3.1 Organismen ordenen

dieren:

- wel een celkern

- geen celwand

- geen bladgroenkorrels

3.1 Organismen ordenen

bacteriën:

- geen celkern

- wel een celwand

-geen bladgroenkorrels

3.1 organismen ordenen

schimmels:

- wel een celkern

- wel een celwand

- geen bladgroenkorrels

Van wie is welke cel?

Dier

Schimmel

Bacterie

Plant

Soorten

De groep dieren kun je verder indelen in kleinere groepen. Bijvoorbeeld insecten, vissen, vogels, enzovoort.

De kleinste groep heet een soort.

Een voorbeeld van een soort zijn honden.

verschillende rassen,

Zelfde soort?

In de afbeelding links zie je 2 honden: een labrador en een poedel. Deze honden kunnen zich met elkaar voortplanten.

Ze krijgen dan jonge hondjes.

Als die groot zijn, kunnen ze zich ook weer voortplanten.

Wanneer zijn organismen van dezelfde soort?

Organismen horen tot dezelfde soort:

1. Als ze zich samen kunnen voortplanten

2. En de nakomelingen vruchtbaar zijn

Daarom horen een labrador en een poedel tot dezelfde soort.

Behoren een tijger en leeuw tot dezelfde soort?

plantencel

dierlijke cel

schimmelcel

bacterie

Een "kenmerk" is een eigenschap waaraan je een organisme kunt onderscheiden van andere organismen

1. Waar
2. Niet waar

Op welke kenmerken van cellen letten biologen?

1. celkern, vacuole, bladgroenkorrels
2. celwand, bladgroenkorrels, celplasma
3. celkern, celwand, bladgroenkorrels
4. bladgroenkorrels, cytoplasma, celwand

Wat klopt er NIET?

1. Dieren hebben geen celwand
2. Planten hebben bladgroenkorrels
3. Schimmels hebben geen bladgroenkorrels wel een celkern + wand
4. Bacteriën hebben wel een celkern

Wanneer is een dier vruchtbaar?

1. Als het dier veel fruit eet
2. Als het dier jongen kan krijgen
3. Als het dier heel oud kan worden
4. Als het dier een soort is

Wanneer behoren dieren tot dezelfde soort?

1. Als ze samen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen
2. Als ze samen onvruchtbare nakomelingen kunnen krijgen
3. Als ze er hetzelfde uitzien
4. Als ze er hetzelfde uitzien

VRAGEN??

Zelf aan de slag

3.1 Organismen ordenen: 

lees de tekst en maak 

opdracht 1 t/m 6

(vanaf blz. 153)