12.3 Voedsel produceren

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 2

mens en natuur

montessori college arnhem

12.3 Voedsel produceren

INHOUD

• Wat weet je nog van water en fasen?
• Uitleg deel 1
• Kennisvragen
• Uitleg deel 2
• Kennisvragen
• Weektaak
• Vragen

WAAR GA JE OVER LEREN?

Manieren van voedselproductie.

Schade aan het milieu.

Bio-industrie en biologische boeren.

Wat weet je nog van?

Kennistest

Er volgen nu vragen om de voorkennis van de leerling te testen.

Wat weet je over fasen?

Wat is de naam van fase overgang 1?

1. smelten
2. stollen
3. condenseren
4. verdampen

Hiernaast staan twee fasen van een stof weergegeven.

Welke fasen worden weergegeven?

1. vast en vloeibaar
2. vloeibaar en gas
3. vast en gas

De kleine waterkringloop

Verdamping

Neerslag

Koken

Uitleg - deel 1

Akkerbouw

Produceren gewassen zoals: aardappels, wortels, suikerbiet, sla, e.d.

Veeteelt

Veehouders houden dieren voor vlees, melk, eieren of wol.

Er zijn grofweg twee soorten boeren: akkerbouwers en veehouders.

Gemengd bedrijf

vroeger ander soort agrarisch bedrijf: gemengd: akkerbouw en veeteelt -> gesloten kringloop.

meer voedselproductie nodig voor toenemende bevolking en export

efficiënter werken en specialiseren

monocultuur

mineralen/(kunst)mest toevoegen

intensieve veehouderij

bioindustrie en krachtvoer

Hoe produceren boeren veel voedsel?

Gewassen beschermen

Tegen ziekten (schimmels/ bacteriën)

Vraat (insecten en andere dieren) -> plaag

Risico's

In een monocultuur staan de planten dicht bij elkaar. Insecten, schimmels en bacterien kunnen zich dan snel vermeerderen. Zo ontstaat een plaag. Ook onkruid kan een plaag worden.

Veel voedsel produceren door: gewassen te beschermen.

Vee beschermen

Tegen ziekten (schimmels/ bacteriën) -> antibiotica in het voer

Veel voedsel produceren door: het vee te beschermen tegen ziekten. 

Veredeling

Veredeling is een methode waarbij de boer planten uit een groep selecteert die voor een boer de gewenste eigenschappen hebben. Wanneer steeds met de beste exemplaren wordt doorgekweekt en gekruist, wordt uiteindelijk een steeds betere, 'veredelde' plant gekweekt.

Veel voedsel produceren door: veredeling.

Opbrengsten vergroten

	Akkerbouw	Veehouderij
Veel van hetzelfde	monocultuur	bio-industrie
Tempo	kunstmest	krachtvoer
ziekte/schade voorkomen	gewasbeschermings-middelen	antibiotica
supersoorten	kruisen/ veredelen	fokken

Samenvatting

Kennisoverzicht

bemesten

krachtvoer

gewasbeschermingsmiddelen

hygiëne

plaag

antibiotica

Uitleg - deel 2

Welke schade veroorzaakt akkerbouw?

Ophoping van gifstoffen = accumulatie

Vroeger waren bestrijdingsmiddelen niet selectief en niet biologisch afbreekbaar. Hierdoor ontstaat ophoping van gifstoffen in de voedselketen.

En hoe zit dat met veeteelt?

<a href='https://www.freepik.com/photos/pig-farm'>Pig farm photo created by aleksandarlittlewolf - www.freepik.com</a>

Vermesting/eutrofiëring

overschot aan mineralen uit mest in de grond, gaat naar grondwater, komt in natuurgebieden en oppervlaktewater

gevolgen: 

in natuurgebieden zal ene plant beter groeien en gaan woekeren, andere verdwijnen want kunnen niet goed tegen mest, daarmee verdwijnen ook diersoorten

plaatje: heide maakt plaats voor hoog gras

in oppervlakte water ontstaat waterbloei: > wordt op de volgende dia's besproken.

1. toename algen en kroos

2. water troebel.  Licht wordt tegengehouden. Bodemplanten sterven.

3. roofvissen kunnen prooi niet meer zien en sterven

4.  afname watervlo, toename algen

 5. algen leven kort en sterven.  Veel reducenten. Weinig zuurstof, veel CO2. Geen leven mogelijk

waterbloei

Eutrofiëring

Kan het ook anders?

Biologische landbouw

• geen antibiotica
• natuurlijk mest ipv kunstmest
• natuurlijke bestrijding ipv chemische middelen
• lagere opbrengst, hogere kosten
• monocultuur vermijden

• biologische veeteelt > dieren mogen scharrelen (meer ruimte)

Kennistest

Er volgen nu vragen om de voorkennis van de leerling te testen.

Een gemengd bedrijf

1. houdt dieren op grote schaal
2. werkt op biologische wijze
3. doet aan zowel akkerbouw als veeteelt

Accumulatie is ...

1. .. het ophopen van gifstoffen in het milieu
2. .. het afbreken van gifstoffen door het milieu
3. .. het afbreken van gifstoffen door een ziekteverwekker
4. .. het ophopen van gifstoffen in organismen

Welke organismen nemen sterk toe bij waterbloei?

1. Koeien
2. Algen
3. Waterhoentjes
4. Eendenkroos

Waarom is biologisch vlees duurder dan vlees uit de bio-industrie?

Leerstof verdieping: genetische manipulatie als toevoeging bij het onderwerp 'supersoorten'.

Wat vond je van deze les?

1. 👍
2. 👎
3. 😕

Weektaak

Weektaak

• Bouwsteen 12.3 opdr 1-20
• Nakijken en verbeteren