2.1 Eten en gegeten worden

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

Hoofstuk 2: Ecologie

2.1 Eten en gegeten worden

Eerst: Wat is ecologie?

Ecologie is de wetenschap naar de relatie van organismen onder elkaar en/of met de omgeving.

Aan het einde van de les...

- Kun je de voedselrelaties tussen organismen beschrijven.

- Kun je uitleggen of een organisme een producent, consument, afvaleter of reducent is.

Voedselketen

Een keten van eten en gegeten worden.

                                                                             Een keten met 4 schakels >

Voedselweb

Bevat meerdere voedselketens. 

Begint altijd bij een producent.

Producenten en consumenten

Producenten: Kunnen hun eigen organische stoffen (glucose) maken/produceren uit anorganische stoffen (water en koolstofdioxide)
            > Altijd planten!

Consumenten: Kunnen niet hun eigen voedsel maken en moeten daardoor andere organismen opeten/consumeren. 

Producenten en consumenten

Eerste schakel: Producent (alg)

Tweede schakel: Consument van de eerste orde, altijd planteneters (watervlo)

Derde schakel: Consument van de tweede orde, vleeseter of alleseter (baars)

Vierde schakel: Consument van de derde orde, en vleeseter of alleseter (reiger)

Waarom kan een planteneter niet van de tweede orde of hoger zijn?

Afvaleters en reducenten

Reducenten breken de laatste beetjes organische stoffen af in anorganische stoffen, die de producenten weer kunnen gebruiken.

Kleine diertjes die dode resten opeten (afvaleters)

Bacteriën en schimmels

(reducenten)

En nu samen...

Zo wordt alles steeds door de natuur steeds gerecycled. 

En daarom hebben we óók wespen en muggen nodig.

Wespen zijn belangrijke afvaleters, en vangen ook nog eens een hoop muggen om aan de larven te voeren!

Muggenlarven zijn belangrijke voedselbronnen voor waterdieren, ook houden ze het water schoon door producenten te eten.

En wat als een voedselweb verstoord raakt?

Te veel voedingsstoffen in water kan een extreme algengroei veroorzaken. Hierdoor krijgt alles onder het oppervlakte geen zonlicht meer en sterft uit.

> Voer dus nóóit eendjes!

Zelfstandig werken

- Werk aan de opdrachten van 4 t/m 8.

   - Klaar? Dan kun je nakijken. Zie Teams voor het nakijkblad.

     - Klaar met nakijken of online gewerkt? Dan kun je de test jezelf maken.

Succes! :)

Welke groep organismen kan organische stoffen afbreken naar anorganische stoffen?

1. Producenten
2. Consumenten
3. Afvaleters
4. Reducenten

Vanaf welke schakel in een voedselketen kun je vleeseters vinden?

1. De 1e schakel
2. De 2e schakel
3. De 3e schakel
4. De 4e schakel

Waarom is een voedselweb zo belangrijk?

Volgende les:

Piramiden: Hoe verplaatst de energie van de ene naar de andere keten?