Par. 5.3 De Koude Oorlog deel 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Wat weet je al over de Koude Oorlog?

Leerdoelen opschrijven

2. Waardoor groeide de tegenstelling tussen Oost en West?

3. Waarom werd het Berlijnse muur gebouwd en hoe zorgde dit voor spanningen?

4. Wat was de Cubacrisis?

5. Hoe kwam de Koude Oorlog tot een eind en welke directe gevolgen had dat?

Zelfstandig en in stilte

Eerder klaar? Lees "Ontspanning en spanning" op blz. 79

Studiewijzer (2mhs1)

03/04: Par. 5.2 Einde van de wereldrijken

06/4: Par. 5.2 Einde van de wereldrijken

Tweede Paasdag

13/04:Par. 5.2 Einde van de wereldrijken

17/04: Par. 5.1 Besluiten en besturen in Nederland

20/04: Par. 5.1 Besluiten en besturen in Nederland

MEIVAKANTIE

08/05: Par. 5.1 Besluiten en besturen in Nederland

11/05: SO par. 5.1 en 5.2

15/05: -

Hemelvaart

22/05: Par. 5.3 De Koude Oorlog

25/05: Par. 5.3 De Koude Oorlog

Tweede Pinksterdag

Toetsweek 4

H5 par. 5.1, 5.2, 5.3 en 5.4

01/06: Par. 5.4 Samenwerking en democratie

05/06: Par. 5.4 Samenwerking en democratie

08/06: Par. 5.4 Samenwerking en democratie

TOETSWEEK

Vandaag

1. Huiswerk controleren en bespreken

2. Uitleg par. 5.3

3. Leerdoelen antwoorden

4. Afsluiten

Tijd over? Filmpje kijken

Werkboek blz. 92, opdrachten 1a, 2 en 3.

Wanneer was de Tweede Wereldoorlog afgelopen en wie was de verliezer?

Conferentie van Jalta

februari 1945

Duitsland na de Tweede Wereldoorlog

• Geallieerden: landen die tegen Duitsland vochten in de 2e wereldoorlog. (Frankrijk, Sovjet-Unie, Engeland, VS)
• Na de Tweede Wereldoorlog verdelen ze Duitsland.
• Snel na de oorlog worden de bondgenoten vijanden. 
• De wereld wordt verdeeld in twee vijandige groepen = blokvorming

Oost vs West

Oost: communistische landen onder leiding van de Sovjet-Unie.

West: democratische westerse landen onder leiding van de VS. 

Waarom Koude Oorlog?

Het was geen echte oorlog, maar...

- Vietnam

- Korea

Oorzaken Koude Oorlog

Verschillende ideologieën (geheel van ideeën over de samenleving) 

• VS: voor democratie en kapitalisme.
• Sovjet-Unie: voor communisme en dictatuur.

 

Beiden willen hun ideeën over de wereld verspreiden. 

Kenmerken van de Koude Oorlog (1)

• Koude/kille relatie tussen beide landen

• Geen echte oorlog tussen beide landen

• Wel oorlog tussen sommige van hun bondgenoten (bijv. oorlogen in Vietnam en Cuba)

• Grote spanningen en angst in de wereld

Sovjet-Unie (SU)

Verenigde Staten (VS)

• Kapitalisme
  
• Westblok
• Vrijemarkteconomie: economie om winst te maken. De overheid bemoeid zich niet met de economie. 
• Grote verschillen tussen rijk/arm
• Democratie
• Marshallplan 

• Communisme
• Oostblok
• Planeconomie:  economie wordt door de Staat geregeld
  
• Iedereen is even rijk/arm
• Dictatuur/eenpartijstaat: geen verkiezingen
• IJzeren Gordijn
  

Kenmerken van de Koude Oorlog (2)

• Beide landen hebben veel kernwapens
  

• Er ontstaat een wapenwedloop

• Beide landen geloven in hun eigen (economische) systeem

• Beide landen willen hun eigen systeem in de wereld verspreiden

Containment politiek (1947)

Er was veel armoede na de WOII. Sommige Europeanen dachten de het communisme dit probleem zou oplossen. 

VS gaat het communisme indammen/zorgen dat het niet uitbreidt = CONTAINMENTPOLITIEK

• Economisch 
• Militair

Marshallhulp

• Hulp van de VS aan West-Europa na de WOII, bedoeld voor de wederopbouw.

• Op een sterk en rijk West-Europa zou de SU geen invloed krijgen (de welvaart toe en de communistische partijen kregen minder aanhang).

Marshallhulp in dollars

Spotprent over Marshallhulp

De NAVO

• Opgericht in april 1949

• Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (Engels: NATO)

• Oorspronkelijk militair bondgenootschap tussen Noord-Amerika en West-Europa tegen het communisme

• De NAVO bestaat nog steeds
  

Sweden en Finland dienen NAVO-aanvraag in. 

Afgelopen les...

Kenmerken van de Koude Oorlog

Containmentpolitiek

Marshallhulp

Warschaupact

Oprichting Warschaupact

• De Sovjet-Unie reageerde door in 1955 het Warschaupact op te richten
• Militair bondgenootschap van SU en oostbloklanden.
• Het Warschaupact bestaat niet meer.
  

1949

• Sovjet atoombommen. 
• De communisten grepen de macht in China.

Opdrachten maken en bespreken

Werkboek blz. 92, opdracht 1

Max. 10 minuten, daarna bespreken

Zelfstandig!

Klaar? Lees "Groeiende tegenstelling" en "ontspanning en spanning" in je leerboek, blz. 79

Cubacrisis

16-28 oktober 1962

Grote onrust bij de Verenigde Staten

Gevolgen van de Cubacrisis

Iedereen beseft dat de wereld heel dicht bij een nieuwe wereldoorlog had gezeten.

• Betere communicatie tussen de VS en de SU om de atoomoorlog: directe telefoonverbinding (Hotline)

Verdeling van Duitsland

• Duitsland (tijdelijk) niet meer zelfstandig

• Vier bezettingszones onder leiding van: Frankrijk, Engeland, de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten.
• BRD vs DDR

• Reizen tussen bezettingszones kan niet: het IJzeren Gordijn.

• Vergeet dit ook niet: Berlijn ligt in de bezettingszone van de Sovjet-Unie
  

Berlijn is, net als Duitsland, verdeeld in 4 bezettingszones. Omdat Berlijn in de Sovjet-zone ligt, liggen de Berlijn-bezettingszones van Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten dus ook in de Sovjet-zone.

Vanaf de jaren 80': 

• Bevolking van de DDR willen meer vrijheid en openzetten van de grens, maar de Oost-Duitse regering wil dit absoluut niet!

• Grote demonstraties tegen de regering in Oost-Berlijn

Het einde van de Koude Oorlog

Michail Gorbatsjov, leider van de SU in 1985:

• Hervormingen
• Meer vrijheid

Elke avond zijn er demonstraties

De druk op de Oost-Duitse regering neemt toe, terwijl de wereldpers kijkt naar de situatie in Oost-Berlijn

Duitsland land weer één land!

Duitsers kwamen in 1989 in opstand. 

Val van het Berlijnse Muur!

Duitsland herenigd

3 oktober 1990

Het einde van de SU

• In 1989 braken in Oost-Europese landen massale protesten uit tegen de communistische machthebbers. 

• Het ene na het andere landen stonden de communisten hun macht af. 

• De SU viel in 1991 uiteen in 15 onafhankelijke staten zonder communisme. 

Afsluiten: leerdoel antwoorden

2. Waardoor groeide de tegenstelling tussen Oost en West?

3. Waarom werd het Berlijnse muur gebouwd en hoe zorgde dit voor spanningen?

4. Wat was de Cubacrisis?

5. Hoe kwam de Koude Oorlog tot een eind en welke directe gevolgen had dat?

Tijd over? Werkboek par. 5.3 opdracht 3 (blz. 92)