LUK 1_VPK_Week 1.5_Bijeenkomst 4_Gezondheidsdetermninanten en gezond gedrag

• Verpleegkunde
• HBO
• Studiejaar 1

Verpleegkunde

LUK 1

VPK_Week 1.5

Succescriteria

Je kent de verschillende indicatoren 

die van invloed zijn op gezondheidsgedrag 

en gezondheidsvaardigheden 

Lesdoelen:

1. Je kan benoemen wat gezondheidsdeterminanten, gezondheidsvaardigheden

   en gezondheid zijn, rekening houdend met diverse achtergronden. 

2. Je kan de behoeftehiërarchie van Maslow  uitleggen

3. Je kan een relatie leggen tussen gezondheid, gezondheidsgedrag,

     gezondheidsvaardigheden en kwaliteit van leven

4. Je kan een relatie leggen tussen gezondheid, gezondheidsgedrag,

    gezondheidsvaardigheden en kwaliteit van leven

5. 4. Je kan het Health Field Concept uitleggen 

maak de verbinding tussen deze lesdoelen en het verpleegkundig proces. Met name de link naar de anamnese die we in de vorige les hebben behandeld. 

Gebruikte bronnen

+ artikelen en filmpjes welke bij de voorbereiding verpleegkunde voor deze week in Bright Space  

Lesinhoud Verpleegkunde

• Check in en Welkom
• Terugblik opdracht samenwerkingsruimte vorige week
• Leerdoelen en lesdoelen doorspreken
• Lesopdracht
• Nabespreken opdracht
• Vooruitkijken naar volgende week

check in - kijk naar de afbeelding

De cirkels staan stil, toch lijken ze weg van elkaar te groeien en krimpen.

We zien niet wat er is, maar wat we verwachten te zien.  Deze illusie benadrukt dat onze perceptie niet altijd een directe afspiegeling is van de werkelijkheid.

kan als metafoor dienen voor kritisch denken:  niet alles voor waar aannemen wat je ziet.

Wat heb je voor het laatst gegeten?

leerstrategie in het hbo

• elke les voorbereiden en vragen meenemen naar de les
• plannen van je studieactiviteiten; verdelen over 9 weken (elke LUK is 10 weken) 
• herhalen van de leerstof  voor de toets minmaal 4 weken voor de toets
• gebruik de verplichte literatuur (boeken en artikelen) 

waar ging de vpk les van vorige week over??

Even checken wat studenten zich van vorige week herinneren.

klinisch redeneren

verpleegkundig proces

anamnese (verschillende)

subjectieve en objectieve signalen

11 gezondheidspatronen van Gordon

Opdracht samenwerkingsruimte

Terugkomen op 

samenwerkingsopdracht week 4 

introduceren  

Handboek verpleegkundige diagnosen; Carpenito(2023)

Vorige week hebben de studenten in de samenwerkingsruimte kennis gemaakt met het Handboek Verpleegkundige Diagnose van Carpenito. Ze hebben een poster/mindmap/of wat dan ook gemaakt,  van deze eerste zoektocht door het Handboek. Hang deze op in de klas en geeft 10 minuten ruimte dat studenten deze kunnen bekijken bij medestudenten. 

Eindproduct samenwerkingsopdracht: Poster/overzichtskaart duo

• Elk duo maakt een beknopte visuele weergave (bijv. schema of mindmap) van hun ‘patiënt’ met de gezondheidspatronen die aan bod kwamen én de plekken in het handboek waar zij diagnoses terugvonden.
  
• Deze worden in de volgende les ophangen om klassikaal te vergelijken en bespreken.
  

Opdracht 1	Mindmap/ visuele presentatie samenwerkingsopdracht week 1.4
Samenwerkingsvorm	tweetallen
Duur	15 minuten

Presentatie opdracht samenwerkingsruimte

Instructie

Studenten hebben een visuele presentatie gemaakt van hun bevindingen uit de samenwerkingsopdracht van week 1.4.

OP de laptop of tablet open zetten en studenten rond laten lopen. Laat ze elkaar feedback geven of igg vertellen hoe en wat ze ervaren hebben. Zien ze het nut ervan in? 

Doel van deze opdracht om studenten kennis te laten maken met Carpenito. Dit is de eerste stap. Is het gelukt om bijlage B te gebruiken voor een anamnese? hebben ze de verpleegkundige diagnoses gevonden in bijlage A? 

Dit is de eerste stap met Carpenito dus verwacht niet te veel en vertel dat we in de volgende les (KR vpk diagnose) erop door gaan. 

Hoe heb jij je voorbereid op deze les?

Alles gelezen en gezien

Alles gelezen

Niks gelezen

Alles gezien

Niks gezien

Helemaal niets kunnen doen

Alles half gedaan

Check in.

Wat ga je vervolgens met de uitslag doen? 

Niet voorbereidde studenten gaan uit de groep en zich alsnog voorbereiden?

Piramide van Maslov

Kort OLG. Kijken wat de studenten zelf al van de behoeftepiramide van Maslov weten. 

Maslov wil een verklaring geven voor het hele spectrum van menselijke motivaties, biologische drijfveren tot sociale motieven. Maslov stelt, dat zolang de basale behoeften niet zijn vervuld, de hogere behoeften weinig invloed hebben op ons gedrag. Bron: Zimbardo, Psychologie De Essentie, 5e druk. 

Opdracht 2	Casus Nina
Samenwerkingsvorm	tweetallen
Duur	10 minuten

Instructie

Maak in tweetallen de casus over Nina. 

Opdracht: Lees de casus van Nina en probeer uit te leggen waarom het Nina niet lukt om een duurzame relatie aan te gaan, vanuit de piramide van Maslov.

Docentenhandleiding:

 Haar gedrag weerspiegelt een onvervulde behoefte aan veiligheid en verbondenheid, zoals beschreven in Maslow’s piramide (niveau 2)

Nina’s jeugd werd gekenmerkt door emotionele onvoorspelbaarheid en afstandelijkheid van haar ouders. Hierdoor heeft ze geen stabiel gevoel van veiligheid ontwikkeld. Dit leidt tot:

• Wantrouwen in relaties

• Hyperalertheid voor afwijzing of controle

• Moeite met het reguleren van emoties

Zonder deze basisveiligheid is het moeilijk om gezonde sociale verbindingen aan te gaan (niveau 3).

na 10 minuten even klassikaal nabespreken. 

Wat heb jij nodig om jezelf gezond te voelen?

Deel geeltjes uit aan de studenten (2 geeltjes per persoon).

Laat de student antwoord noteren op de vraag:

Wat heb jij nodig om jezelf gezond te voelen?

Hierna eerst klassikaal bespreken wat determinanten zijn aan de hand van Maslov en LaLonde. 

Wat zijn determinanten?

Determinanten zijn factoren die invloed uitoefenen op een bepaald verschijnsel — in dit geval: gezondheid of gezondheidsgedrag. Ze helpen verklaren waarom mensen gezond of ongezond zijn, en waarom ze bepaald gedrag vertonen.

Soorten determinanten van gezondheid:

1. Biologische determinanten

Genetische aanleg, leeftijd, geslacht, lichamelijke kenmerken.

2. Gedragsdeterminanten

Leefstijlkeuzes zoals roken, voeding, beweging, alcoholgebruik, slaap.

3. Psychologische determinanten

Overtuigingen, motivatie, zelfbeeld, stress, copingstrategieën.

4. Sociale determinanten

Invloed van familie, vrienden, sociale netwerken, cultuur en normen.

5. Fysieke omgevingsdeterminanten

Woonomgeving, luchtkwaliteit, toegang tot groen, infrastructuur.

6. Economische determinanten

Inkomen, werkgelegenheid, opleidingsniveau, sociaaleconomische status.

7. Zorggerelateerde determinanten

Toegang tot gezondheidszorg, kwaliteit van zorg, preventieve diensten.

Maak weer de koppeling naar de behoefte hiërarchie van Maslov en kijk vooruit naar de volgende dia over het model van Lalonde.

Het LaLonde-model, ook wel bekend als het Health Field Concept, werd in 1974 geïntroduceerd door Marc Lalonde, de toenmalige minister van Volksgezondheid in Canada. Het model was revolutionair omdat het de aandacht verschoof van puur medische zorg naar bredere determinanten van gezondheid. In eerste instantie was het vooral bedoeld op groepsniveau. 

Het LaLonde-model benadrukt dat gezondheid niet alleen afhankelijk is van medische zorg, maar ook sterk beïnvloed wordt door gedrag en omgeving. Dit inzicht heeft geleid tot meer aandacht voor preventie, gezondheidsbevordering en intersectorale samenwerking

Opdracht 3	Gezondheid
Individueel	Individueel
Duur	10 minuten

Groepsopdracht Gezondheidsdeterminanten 

Instructie

Op A3 model van LaLonde en Maslov uitprinten. 

doe dit 4 maal. 

Leg in de klas meerdere modelplaatjes neer van Maslow  en Lalonde

Laat de studenten rondlopen en hun geeltjes die zij eerder in de les hebben beschreven,plakken op de plek van het model waarvan zij vinden dat het passend is.

Laat studenten met elkaar in gesprek gaan over waarom zij hun geelte op die plek plaatsten.

Uit deze concepten kun je nu met elkaar verbanden gaan leggen.

Je ziet plekken waarop heel veel geeltjes liggen.

Je ziet plekken op het model die leeg zijn.

Je ziet geeltjes die geen plek hebben gevonden.

Onderwerp van gesprek is nu of studenten nieuwe ideeën krijgen over wat zijzelf nodig hebben of verdiepende inzichten opdoen m.b.t. hun eigen gezondheidsbehoeften.

De docent gaat er vanuit dat studenten literatuur gelezen hebben dus tijdens de oefening kun je de verdieping mbt de modellen verder opzoeken.

Afsluiten oefening -> Pauzeren

Pauze!

Waarom zijn determinanten belangrijk?

Door inzicht te krijgen in deze factoren kunnen beleidsmakers, zorgverleners en gezondheidsorganisaties effectieve interventies ontwikkelen om gezondheid te verbeteren en gezondheidsverschillen te verkleinen.

Opdracht 4	Gezondheidsgedrag
Groepjes	individueel /nabespreken buurman
Duur	10 minuten

Groepsopdracht Gezondheidsindicatoren

Bijeenkomstopdracht 4 Gezondheidsgedrag (30 minuten)

Instructie

Studenten werken 2 aan 2 maar ook individueel aan de volgende opdracht.

Doel van de opdracht is om  gezondheidsgedrag wat beter te gaan begrijpen vanuit de theoretische modellen.

Zie volgende slide en in BS.

Je kunt er voor kiezen om deze opdracht klassikaal na te bespreken of dat je feedback/feedforward /didactisch coacht als je door de klas loopt tijdens deze opdracht. 

Lesopdracht 4

1) Welk gezondheidsgedrag past/passen bij de leefstijldeterminant “Sporten”.

2) Welke sport beoefen jij?

3) Hoeveel invloed heeft het opleidingsniveau van jouw ouders/verzorgers op jouw

     sportgedrag?

4) Wat heeft de SES te maken met gezondheidsgedrag?

5) Welke (1 of meer) mechanismen van gezondheidsgedrag past/passen bij jouw voorbeeld?

6) Breng aan de hand van tabel 6.2 ( Bevorderen van gezondheid en gezond gedrag)  jouw eigen

     gezondheidsvaardigheden in kaart en geef hier voorbeelden bij.

7) Bespreek dit met je medestudent en stel vast op welke competentie nog verbetering mogelijk

     is.

Hoeveel uur per week sport jij?

-214

Poll om te inventariseren of studenten sporten en dus met dit onderdeel van leefstijl hun gezondheid beïnvloeden.

"Sociale netwerken" zijn een kenmerk van:

1. Pyramide van Maslow
2. Biologische factoren
3. Gezondheidsgedrag
4. Sociale Economische Status

"Sociale netwerken" is één van de zes mechanismen van gezondheidsgedrag. Antwoord C past hier het beste bij. Voor antwoord D valt ook nog iets te zeggen ...

zes mechanismen van gezondheidsgedrag.

1.kennis en competentieverschillen

2.financiële mogelijkheden

3.type werk

4.sociale netwerken

5.culturele leefstijlverschillen

6.contexten waarin mensen leven

Gezondheidsgedrag

Gezondheidsvaardigheden

Sporten

Ongezond eten

Lezen

Communiceren

Gezondheidsvoorlichting

Slapen

Sta stil bij het verschil tussen gezondheidsgedrag en gezondheidsvaardigheden. 

Gezondheidsvaardigheden zijn: cognitieve en sociale vaardigheden die men nodig heeft voor het verkrijgen, begrijpen en toepassen van informatie voor het bevorderen of behouden van een geode gezondheid. 

Dus, dit gaat over wat mensen kunnen en begrijpen om goede keuzes te maken voor hun gezondheid.

Voorbeelden van gezondheidsvaardigheden:

Begrijpen wat er op een medicijnetiket staat

Informatie over gezondheid kunnen opzoeken en beoordelen

Een gesprek met een arts goed kunnen voeren

Weten waar je hulp kunt krijgen

Instructies van een zorgverlener kunnen volgen

Gezondheidsgedrag  gaat over wat mensen doen om gezond te blijven of gezonder te worden.

Voorbeelden van gezond gedrag:

Voldoende bewegen

Gezond eten

Niet roken

Op tijd naar de dokter gaan

Genoeg slapen

 Het gaat dus om het gedrag zelf.

Welk onderwerp vond je vandaag het meest boeiend?

Behoefte-hiërarchie

Health Field Concept

Determinanten van gezondheid

Gezondheids-gedrag

Gezondheids-vaardigheden

Lesdoelen behaald?????

1. Je kan benoemen wat gezondheidsdeterminanten, gezondheidsvaardigheden en gezondheid zijn, rekening houdend met diverse achtergronden. 

2. Je kan de behoeftehiërarchie van Maslow  uitleggen

3.  Kan een relatie leggen tussen gezondheid, gezondheidsgedrag,

     gezondheidsvaardigheden en kwaliteit van leven

 4. Je kan het Health Field Concept uitleggen 

maak de verbinding tussen deze lesdoelen en het verpleegkundig proces. Met name de link naar de anamnese die we in de vorige les hebben behandeld. 

Kijken naar volgende week

Open Bright Space week 1.6

Welke voorbereiding ga je doen?