Spelling 1.8. - Samengestelde zinnen + pv

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Samengestelde zinnen en de persoonsvormen in samengestelde zinnen.

SAMENGESTELDE ZINNEN

In iedere zin staat een persoonsvorm. 

Zinnen met één persoonsvorm en één onderwerp noem je

een enkelvoudige zin. 

 Zinnen met twee of meer persoonsvormen noem je samengestelde zinnen. 

Bij elke persoonsvorm hoort een onderwerp.

Enkelvoudige zin

Samengestelde zin

Mijn moeder vroeg of ik mijn huiswerk al gemaakt had.

Noem zoveel mogelijk voegwoorden.

SAMENGESTELDE ZINNEN

Met een voegwoord zoals en, want  en maar staan de persoonsvormen en de onderwerpen naast elkaar.

Opa werkte. Oma deed het huishouden.

Opa werkte en oma deed het huishouden.

Iedereen viert feest. Het is bevrijdingsdag.

Iedereen viert feest, want het is bevrijdingsdag.

SAMENGESTELDE ZINNEN

De woordvolgorde van een samengestelde zin hangt af van het voegwoord. 

Met voegwoorden zoals omdat, doordat  en hoewel hoeven de persoonsvormen en de onderwerpen niet naast elkaar te staan.

Napoleons vrouw had een hondje.. Napoleon hield niet van dieren.

Napoelons vrouw had een hondje, hoewel Napoleon niet van dieren hield.

Iedereen viert feest. Het is bevrijdingsdag.

Iedereen viert feest, omdat het bevrijdingsdag is.

Als de persoonsvorm en onderwerp NAAST elkaar staan, noem je dat een

1. bijzin
2. hoofdzin

Ik ga naar de markt, omdat ik appels wil kopen.

1. Hoofdzin - hoofdzin
2. Hoofdzin - bijzin
3. Bijzin - hoofdzin
4. Bijzin - Bijzin

Wanneer je niet snel reageert, is het niet meer mogelijk te komen.

1. Hoofdzin - hoofdzin
2. hoofdzin - bijzin
3. Bijzin - hoofdzin
4. bijzin - bijzin

Wat is het voegwoord in deze zin?
"Als het regent, hoef je niet naar school"

Samengestelde zin

Enkelvoudige zin

Vandaag leer ik over samengestelde zinnen.

Ik ga naar school, omdat ik slim wil worden.

Ik kan een moeilijke en lange samengestelde zin herkennen.

Deze stof vind ik makkelijk en ik hoef niet veel te leren.

Kenmerken hoofdzin

Kenmerken bijzin

o en pv staan naast elkaar.

Kan vooraan of achteraan staan.

Niet elke samengestelde zin heeft er een van.

pv staat op de laatste of een na laatste plek in de zin.

o en pv staan niet naast elkaar / je kunt het woordje 'niet' ertussen zetten.

Een samengestelde zin kan er twee van hebben.

Elke samengestelde zin heeft er minimaal één van.

pv staat in zinsdeel 1 of 2 

PERSOONSVORMEN

IN EEN SAMENGESTELDE ZIN

Zet de zin in een andere tijd:

Je maakt van de tegenwoordige tijd verleden tijd, of andersom. 

De werkwoorden die veranderen, zijn de persoonsvormen.

VOORBEELD:

Lotte denkt dat haar cijfer een voldoende is.

Lotte dacht dat haar cijfer een voldoende was.

schema werkwoordspelling

PERSOONSVORMEN

 IN SAMENGESTELDE ZINNEN

Juist spellen van de persoonsvormen:

- Controleer of het werkwoord een persoonsvorm is

- Kijk of het werkwoord in de tegenwoordige tijd (tt) of in de verleden tijd (vt) staat

- Kijk naar het onderwerp om te zien of de pv enkelvoud (ev) of meervoud (mv) is

- Vul de juiste vorm van het werkwoord in

Pv('s)?
Thom eet chips, omdat hij dat lekker vindt.

1. eet, omdat
2. Thom, hij
3. eet
4. eet, vindt

OPDRACHT

Zet de persoonsvormen in de

tegenwoordige tijd.

Noteer de juiste vorm van de persoonsvormen in de tt:
De brandweer (beweren) dat zo'n ramp bijna nooit (gebeuren).

Noteer de juiste vorm van de persoonsvormen in de tt:
Het (verbazen) me dat je elke zaterdag zo lang (uitslapen).

Noteer de juiste vorm van de persoonsvormen in de tt:
Onze kat (jagen) graag op muizen, maar hij (doden) ze niet.

Noteer de juiste vorm van de persoonsvormen in de tt:
Dat zijn vader Wouts beltegoed (betalen), (vinden) ik maar vreemd.

OPDRACHT

Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Noteer de juiste vorm van het voltooid deelwoord:

Als het goed is, wordt het boek (bestellen).

Noteer de juiste vorm van het voltooid deelwoord:

Wat is er vorige les (gebeuren)?

Algemeen:
Het lastigste onderdeel van het PW lijkt me tot nu toe...

1. Lezen
2. Woorden
3. Grammatica
4. Spelling