Paragraaf 2.3: Hoe transparant moet de overheid zijn? (deel 1)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Paragraaf 2.3

Hoe transparant moet de overheid zijn? (deel 1)

Grondrechten: beperken of niet?

Vorige hoofdstuk...

Je kunt uitleggen waarom verschillende rechtsbronnen toegankelijk moeten zijn in een rechtsstaat. 

Deze les...

In een rechtsstaat is de staat aan het recht gebonden.

Niet alleen de burger, maar ook de overheid moet zich aan de afgesproken regels houden.

De burger heeft het recht om te weten wat de overheid doet.

Wat is het AIVD en welke rol speelt het in NL?

AIVD = Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst.

Verantwoordelijk voor de nationale veiligheid van NL. (Snel dreigingen en risico's inschatten). 🛡️

In 2018 trad een nieuwe wet in, waardoor het meer bevoegdheden kreeg (Wiv)... ⚖️

Wie bepaalt wat de AIVD mag?

AIVD kan toegang krijgen tot o.m. laptops en telefoons. 📲

MAAR dat is wel (door de rechtsstaat) aan regels gebonden... 📕

Wie bepaalt wat de AIVD mag?

Legaliteitsbeginsel: alles wat de overheid doet, moet gebaseerd zijn op de wet. 📕

Dit zorgt voor rechtszekerheid: als burger weet je waar je aan toe bent en wat je rechten zijn.

Dus: De AIVD mag niet zomaar iedereen aftappen.

Wie bepaalt wat de AIVD mag?

Dus: De AIVD mag NIET zomaar iedereen aftappen. 📴

Wie bepaalt wat de AIVD mag?

Dus: De AIVD mag NIET zomaar iedereen aftappen.

Wie ziet toe dat de AIVD zich aan de regels houdt?

1. Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD). (-> Óók 2e Kamerleden).

2. Minister van Binnenlandse Zaken. (-> Delen info met andere landen). 

3. Nationale ombudsman (onafhankelijk + onpartijdig).

Ga aan de slag!

Maak introductievragen 1 en 2 van paragraaf 2.3.

Druk niet op 'nakijken'.

Bespreking in 4 minuten.

Wie bepaalt wat de AIVD mag?

Dus: De AIVD mag NIET zomaar iedereen aftappen.

Wie bepaalt wat de AIVD mag?

Dus: De AIVD mag NIET zomaar iedereen aftappen.

Wie bepaalt wat de AIVD mag?

Dus: De AIVD mag NIET zomaar iedereen aftappen.

Wie bepaalt wat de AIVD mag?

Dus: De AIVD mag NIET zomaar iedereen aftappen.

Wie bepaalt wat de AIVD mag?

Dus: De AIVD mag NIET zomaar iedereen aftappen.

Conclusie

Geen enkele overheidsinstantie beschikt dus over meer bevoegdheden dan ze van de wet krijgt.

Dilemma AIVD: 'Je moet ruimte krijgen, maar ook goed gecontroleerd worden. We hebben een belangrijke beschermende taak naar de samenleving, zeker als het gaat om cyberdreiging.'

Conclusie

Aan de andere kant is privacy niet voor niets een grondrecht.

Privacyregels in landen zijn niet allemaal hetzelfde.

Sommige juristen vragen zich af of de Nederlandse inlichtingenwet voldoet aan internationale wetgeving.

Ga aan de slag! (hw)

Ga naar SOM -> 'vakken' -> 'Opdracht AIVD'.

Maak de opdrachten in Word/schrift.