7.4 Atomen als bouwstenen Deel 1

Hoofdstuk 7
Paragraaf 4: Atomen als bouwstenen

1 / 20
volgende
Slide 1: Tekstslide
Natuurkunde / ScheikundeMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Hoofdstuk 7
Paragraaf 4: Atomen als bouwstenen

Slide 1 - Tekstslide

Lesdoelen
Aan het einde van deze les kun je...
  • Uitleggen wat atomen zijn.
  • Uitleggen wat het verschil is tussen scheiden en ontleden.
  • Uitleggen wat een element is.
Uitleg
Aan het einde van deze les controleer je of je deze doelen behaald hebt. 

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Video

Atomen: De bouwstenen van moleculen
Er bestaan heel veel zuivere stoffen. Er bestaan dus ook heel veel verschillende moleculen.

Al die moleculen zijn opgebouwd uit verschillende bouwstenen, ook wel atomen genoemd. 
Watermolecuul (H2O)
Ammoniak (NH3)
- wordt gebruikt om mee schoon te maken
Ethanol (C2H6O)
- scheikundige naam voor de alcohol in bier en wijn
Extra
Je kan de moleculen ook zien als legohuisjes. Om die legohuisjes te maken heb je bouwstenen nodig, de atomen. Elke kleur van een legoblokje is een atoom. 
Zo zijn er in de voorbeelden ook verschillende kleuren gebruikt. 
Wit = waterstof atoom
Rood = zuurstof atoom
Blauw = stikstof atoom
Zwart = koolstof atoom

Slide 4 - Tekstslide

Wat is een atoom?
A
Een molecuul
B
Een bouwsteen van een molecuul
C
Onderdeel van een ion
D
Een stof

Slide 5 - Quizvraag

Stoffen ontleden
Je gaat zo een filmpje zien over het ontleden van suiker (iets waar eerder het brandalarm van af ging.

Na het filmpje moet je de volgende vraag beantwoorden:
- Wat zie je gebeuren? Noem daarbij minimaal 3 waarnemingen.

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Video

Wat zag je gebeuren?
Noem minimaal 3 waarnemingen

Slide 8 - Open vraag

Stoffen ontleden
Een molecuul kun je kapot maken. Bij het ontleden van water, worden watermoleculen kapot gemaakt.

Het ontleden van een stof is een chemische reactie (zie paragraaf 1).
Afbeelding 16 
Extra
Bij het ontleden van een stof ontstaan er nieuw stoffen. De losse bouwstenen vormen nieuwe combinaties. Voor de pijl heb je namelijk 6 watermoleculen en na de pijl heb je 3 zuurstofmoleculen en 6 waterstofmoleculen. 

Slide 9 - Tekstslide

ontledingsreacties
Je kan water ontleden met het toestel van Hofmann.  Als stroom door het water loopt, gaat het water zich ontleden. Er ontstaan dan 2 nieuwe stoffen: de gassen waterstof en zuurstof

reactieschema van de ontleding:
water (l) --> waterstof (g) + zuurstof (g)
Extra uitdaging
De reactievergelijking wordt dan:
2 H2O (l) --> 2H2 (g) + O2 (g)

Slide 10 - Tekstslide

Wat is ontleden?
A
Kapot maken van atomen
B
Scheiden van moleculen
C
Opsplitsen van moleculen
D
Verbranden van atomen

Slide 11 - Quizvraag

Een element
Waterstof en zuurstof worden elementen genoemd. Een element is een stof die niet verder kan worden ontleed door een chemische reactie.

Een element bestaat helemaal uit 1 soort atomen. 

Aluminium folie

Extra
Er zijn iets meer dan 100 verschillende atomen, dus ook iets meer dan 100 elementen.
Houtskool
Bestaat ui 1 soort atomen: aluminiumatomen
Bestaat uit 1 soort atomen: 
koolstofatomen

Slide 12 - Tekstslide

Plus: Het periodiek systeem
Uitleg
Het periodiek systeem is een schema met rijen (perioden) en kolommen (groepen). Alle elementen staan hierin overzichtelijk geordend. 
De elemten staan in de rijen op volgorde van atoomnummer (aantal protonen in de kern, komt in deel 2 aan bod). 
Elementen met dezelfde eigenschappen staan onder elkaar. 
Extra
Het periodiek systeem kan je in je BiNaS vinden. In elk vakje staat een element met zijn eigenschappen. Zo staat in de afbeeldingen hierboven het atoomgetal rechts bovenaan en het massagetal links bovenaan. Verder worden de elementen aangegeven met hun symbool/afkorting. 

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Video

Leg uit wat het verschil is tussen scheiden en ontleden.
Gebruik daarbij de woorden: 'sorteren' en 'kapot maken'

Slide 15 - Open vraag

Leg uit wat een atoom is.

Slide 16 - Open vraag

Leg uit wat een element is.

Slide 17 - Open vraag

Met het toestel van Hofmann kun je water ontleden. In de ene buis krijg je waterstofgas, in de andere buis zuurstofgas.

Leg uit hoe het komt dat bij de ontleding van water wel waterstof en zuurstof ontstaan, maar niet bijvoorbeeld stikstof en koolstof.

Slide 18 - Open vraag

Leg uit hoe het komt dat er bij de ontleding van water 2 keer zo veel waterstofmoleculen ontstaan als zuurstofmoleculen.

Slide 19 - Open vraag

Lesdoelen
Controleer voor jezelf of je deze doelen behaald hebt:
Aan het einde van deze les kan ik...
  • Uitleggen wat atomen zijn.
  • Uitleggen wat het verschil is tussen scheiden en ontleden.
  • Uitleggen wat een element is.

Slide 20 - Tekstslide