5.3 scheiding van machten

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Lesplanning

• Samen lezen tekst
• Uitleg
• Maken opdrachten
• Verder met film 'Loverboys'

Pak je boek blz. 132

Samen lezen

- we wachten met het maken van de opdrachten

- we lezen mee

Verwachting 

- Tijdens de uitleg ben je stil

- Heb je een vraag steek je hand op

5.3 scheiding van macht/macht

Doelen:

• Je kunt de verschillende machten benoemen en toelichten.
• Je kunt uitleggen waarom de machten gescheiden zijn.
• Je kunt uitleggen wat persvrijheid is.

Trias politica (scheiding machten

Om te voorkomen dat de overheid haar                                 

macht onbeperkt kan gebruiken. Is het in                                  drie delen opgedeeld:

• wetten aannemen
• wetten uitvoeren
• beoordelen of iedereen zich aan de wet houdt.

uitvoerende macht

De uitvoerende macht zorgt ervoor dat eenmaal aangenomen wetten worden uitgevoerd.

Ministers zijn verantwoordelijk voor de uitvoering.  Zij vertellen wat ambtenaren moeten doen.

Wetgevende macht

De wetgevende macht neemt wetten aan waaraan burgers zich moeten houden.

De wetgevende macht is het parlement.

Het parlement en ministers mogen wetsvoorstellen doen. Het parlement keurt deze goed of wijst ze af.

rechterlijke macht

De rechterlijke macht beoordeelt of de overheid en burgers zich aan de wet houden.

-> Rechters zijn onafhankelijk en onpartijdig.

-> Rechters beoordelen of de wet is overtreden.

autoritaire staten

In autoritaire staten bestaat de trias politica niet.

Rechters worden alleen benoemd als ze beloven de regering te steunen.

Er is geen persvrijheid.

5.3 scheiding van macht/macht (KGT)

legaliteitsbeginsel

Bij de trias politica hoort het legaliteitsbeginsel. iedere handeling moet gebaseerd zijn op een wet.

De uitvoerende macht mag pas iets doen als het in een wet staat, die door de wetgevende macht is goed gekeurd. 

De rechterlijke macht kan iemand pas veroordelen als in een wet staat wat niet mag.

Aan de slag

Wat: maken opdracht: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9& 11.

Tijd: 25 minuten

Klaar: laten controleren + nakijken

Keuze: extra opdracht, om alvast te oefenen voor de toets. 

Oefenen voor de toets