democratisering vragen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

H1 Democratisering van Nederland

Wat is een parlementaire democratie?

Door de Luxemburgse kwestie veranderde rond 1867 de politieke verhouding tussen het kabinet en het parlement. Bij deze verandering waren de volgende stappen belangrijk:

Wat is de juiste volgorde van stappen in deze verandering, van vroeger naar later? Sleep de nummers naar de juiste plek in de onderstaande zin.

Luxemburgse kwestie → 

→ 

→ 

→ 

nieuwe politieke verhouding

Alle leden van het kabinet dienden hun ontslag in.

1

Het kabinet kreeg een conflict met de Tweede Kamer over de aanpak van de Luxemburgse kwestie.

2

De Tweede Kamer keurde de begroting van het kabinet af.

3

Welke koning kreeg te maken met de Luxemburgse kwestie?

1. Willem I
2. Willem II
3. Willem III
4. Willem IV

Welk belangrijk gevolg had de Luxemburgse Kwestie?

Liberalisme

Socialisme

Confessionalisme

Wie stemt?

Kern

Vrijheid

Rijken

Geloof

Gelovigen

Gelijkheid

Arbeiders

Wat vonden de liberalen belangrijk?

Wat vonden de socialisten belangrijk?

Wat vonden de confessionelen belangrijk?

Welke politieke stroming streefde naar een oplossing van de schoolstrijd?

1. Communisten
2. Liberalen
3. Socialisten
4. Confessionelen

Mijn kiezers worden ook wel
'kleine luyden' genoemd

1. Troelstra
2. Thorbecke
3. Schaepman
4. Kuyper

Welk kiesstelsel was er voor 1917

1. districtenstelsel
2. evenredige vertegenwoordiging

CONTROLERENDE TAKEN

WETGEVENDE TAKEN

Initiatiefrecht

Amendementsrecht

Interpellatierecht

Enquêterecht

Budgetrecht

IN DE GRONDWET VÓÓR 1848

IN DE GRONDWET VANAF 1848

Vrijheid van godsdienst

Vrijheid van meningsuiting

Vrijheid van onderwijs

Vrijheid van drukpers

Vrijheid van vereniging en vergadering

ALLEEN TWEEDE KAMER

EERSTE KAMER & TWEEDE KAMER

Initiatiefrecht

Amendementsrecht

Interpellatierecht

Enquêterecht

Budgetrecht

WETGEVENDE MACHT

UITVOERENDE MACHT

RECHTERLIJKE MACHT

ministers

rechters

straffen

Eerste Kamer

regering

oppositie

budgetrecht

amendementsrecht

verkiezingen

Parlement

Controleert

Volk

Gemeenteraad

Provinciale Staten

Eerste Kamer

Tweede Kamer

Regering

De minister-president is tevreden, want twee grote conflicten zijn opgelost en iedereen heeft zijn zin gekregen. Hij deelde als het ware cadeautjes uit.

De leider van de protestanten is blij met zijn ‘cadeau’: voortaan betaalt de overheid ook het bijzonder onderwijs.

Op dit cadeau staat ‘bijz. school’.

De socialisten zijn erg blij met de Pacificatie van 1917.

Aletta Jacobs is verdrietig, want 

zij krijgt niet wat ze wilde hebben.

1

2

3

4

5

Johan Thorbecke

Abraham Kuyper

Herman Schaepman

Pieter Jelles Troelstra

Een minister of Tweede Kamerlid komt met een wetsvoorstel (recht van initiatief) 

De Tweede Kamer stemt over het voorstel en/of kan veranderingen aanbrengen (recht van amendement) 

De Eerste Kamer stemt over het voorstel 

De minister en het Staatshoofd ondertekenen het voorstel 

Na publicatie in het Staatsblad is het een wet.

Welke kenmerken horen bij welke periode?

Nederland tussen 1848-1917

Nederland na 1919

Censuskiesrecht

Districtenstelsel

Kamerleden vertegenwoordigen politieke partijen

Evenredige vertegenwoordiging

Kamerleden 

vertegenwoordigen district

Alleen openbare scholen gefinancierd door overheid

Algemeen kiesrecht

Openbaar en bijzonder onderwijs fincieel gelijkgesteld

Liberalen

Socialisten

Katholieken

Protestanten

Troelstra

Schaepman

Kuyper

RKSP

LU

ARP

SDAP

Thorbecke

rechten die in de grondwet staan

wet over het bestuur van een land en de belangrijkste rechten en plichten van burgers

land waarin iedereen zich aan de wet

moet houden

 land waarover een koning regeert

volksvertegenwoordiging

hoofd van de regering, bijvoorbeeld een minister-president

bestuurder van een land, regeringslid

Grondwet

Rechtstaat

Grondrechten

koninkrijk

ministers

regeringsleider

Parlement

Orden onderstaande grondrechten.

Klassieke grondrechten

sociale grondrechten

Vrijheid van meningsuiting

Recht op werk

recht op gelijke behandeling

recht op veilig bestaan

recht op gezondheidszorg

godsdienstvrijheid

Wat hoort waar?

Socialisme

Prostanten

Katholieken

Liberalen

RKSP

Liberale unie

Schaepman

Thorbecke

ARP

Troelstra

SDAP

Abraham Kuijper