Evolutie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Examentraining Evolutie

Populatie

• Groep organismen van dezelfde soort die met elkaar kunnen voortplanten
  
• Allelfrequenties veranderen door de tijd heen
• Emergente eigenschap treedt op bij verandering in organisatieniveau 

Variatie

• Genetische variatie is beperkt in een geïsoleerde populatie: de genenpool blijft gelijk; er is weinig gene flow
• Mutaties kunnen de genenpool vergroten doordat ze nieuw genetisch materiaal in de populatie brengen

Homoloog en analoog

Analoog

Wat is de kenmerkende volgorde van deelprocessen die leidt tot een analoge evolutie van lichtreceptoren?

1. 1 -3 - 4
2. 1 - 3 - 5
3. 2 - 3 - 4
4. 2 - 3 - 5

1. Bewering I en II zijn beide juist
2. Alleen bewering II is juist
3. Alleen bewering II is juist
4. Bewering I en II zijn beide onjuist

Selectie

• Adaptatie komt door natuurlijke
  en seksuele selectie tot stand
• Door selectiedruk komt adaptatie
  tot stand die het voortplantingssucces
  vergroten

• Natuurlijke selectie: struggle for life,
  survival of the fittest
• Kunstmatige selectie: veredeling, ecosystemen
  creëren, nieuwe soorten introduceren in nieuwe omgeving

Hardy-Weinberg

• Genetic drift
• Regel van Hardy-Weinberg

p + q = 1

p2 + 2pq + q2 = 1 

1. Benoem recessieve en

dominante allelen

2. Vul in wat je weet

3. Bereken het gevraagde

1. 64%
2. 47%
3. 54%
4. 69%

Eilandtheorie

Verband  biodiversiteit en grootte en afstand eiland

Voor de komst van de mens zijn in Nieuw-Zeeland allerlei loopvogels ontstaan uit vliegende vogelsoorten. (3p) Leg uit hoe door natuurlijke selectie het vermogen om te vliegen verloren kan zijn gegaan bij vogels zoals de Kakapo.

Voor muizenmoeders kan het gunstig zijn om hun nest te delen met verwanten. Verwanten hebben immers veel genetische overeenkomsten en de zorg aan nakomelingen van verwanten vergroot dus indirect het eigen voortplantingssucces. Bij families die dit doen is er sprake van indirecte fitness. Hoe nauwer de verwantschap, des te groter het effect.

(1p) Wat wordt er bedoeld met grotere fitness?

Voor muizenmoeders kan het gunstig zijn om hun nest te delen met verwanten. Verwanten hebben immers veel genetische overeenkomsten en de zorg aan nakomelingen van verwanten vergroot dus indirect het eigen voortplantingssucces. Bij families die dit doen is er sprake van indirecte fitness. Hoe nauwer de verwantschap, des te groter het effect

(2p) Leg uit hoe het verzorgen van elkaar jongen zich in de loop van de tijd uitgebreid kan hebben binnen muizenpopulaties.

Einde

doei