Proefwerk, tijdvak 5: Ontdekkers en Hervormers!

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

       Geschiedenis onderbouw       

Toetsnorm: Klein weging 3X!

Niveau: 2 mavo.

Boek:  Geschiedeniswerkplaats.

Onderwerp: Ontdekkers en hervormers.

Vragen: 40

Punten: 70

    Geschiedenis onderbouw       

• Het begin van de Europese overzeese expansie.
• De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid.

• De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.

• Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat.

 

Veel succes!

Neem je tijd en doe je best!

Paragraaf 1: De kerk valt uiteen!

Sleep 

de onderdelen op de volgende dia naar het juiste vak. 

➤Sleep de onderdelen naar de juiste plek

Protestant

Katholiek

Maarten Luther

De Paus

Aflaten

Bijbel in volkstaal

Latijnse kerkdienst

Sober

Beeldenverering

Reliekenverering

'Kale' kerk

Beelden in de kerk

'Magische' handelingen

Sobere handelingen

Wat wordt er bedoeld met het begrip Reformatie?

Lees de bron: Johan Tetzel handelt in brieven. Hoe worden die brieven genoemd? 

Zet de cijfers in de juiste tijdsvolgorde.
1. De paus stoot Luther uit de kerk.
2. Karel V verklaart Luther vogelvrij.
3. Luther schrijft een brief met 95 stellingen
4. Luther verdedigt zich voor Karel V in Worms.

1. 3 --> 1 --> 4 --> 2
2. 3 --> 2 --> 4 --> 1
3. 3 --> 1 --> 2 --> 4
4. 3 --> 4--> 1 --> 2

Welke cijfers horen ALLEEN bij Calvijn?

1. Voor geboorte staat vast of je in de hemel komt.
2. Het geloof van de kerk moet worden hervormd.
3. Iedereen moet God dienen met een vroom leven.
4. Door diep geloof in God kom je in de hemel.
5. Iedere gelovige moet de Bijbel lezen.

1. 1, 2
2. 2 en 4
3. 2, 5
4. 1, 4

Lees 6 feiten over de kerkelijke hervorming:
1. In de 16e eeuw braken in heel Europa godsdienstoorlogen uit.
2. De Duitse monnik Luther protesteerde tegen de kerk.
3. De kerk splitste in rooms-katholieken protestanten.
4. De kritiek op de kerk groeide door misstanden zoals de aflatenhandel door priesters.
5. De leer van de hervormer Calvijn kreeg in de Nederlanden steeds meer aanhang.
6. Karel V en Filips II vervolgden de protestanten in Nederland, onder wie calvinisten.
Welke uitspraak is ONJUIST?

1. Feit 1 is een gevolg van feit 3.
2. Feit 4 is een gevolg van feit 5.
3. Feit 1 is een gevolg van feit 2.
4. Feit 6 is een gevolg van feit 3.

Op de afbeelding zie je een....

1. protestante kerk
2. katholieke kerk
3. synagoge
4. Moskee

Lees de bron.

Wat is de kern van de bron?

1. Hoe de kerk aan armenhulp doet.
2. De zelfverrijking van de katholieke kerk.
3. Wie de stichter is van de katholieke kerk.
4. Hoe de protestantse kerk ontstond.

Kies de twee juiste gevolgen van de Hervorming.

1. Er werden nieuwe kloosters gebouwd en Katholieken en protestanten leefden vredig samen.
2. Er ontstonden oorlogen tussen katholieken en protestanten en er werden nieuwe kloosters gebouwd.
3. Er ontstonden oorlogen tussen katholieken en protestanten. en Protestanten werden vervolgd.
4. Protestanten werden vervolgd en Er werden nieuwe kloosters gebouwd.

Paragraaf 2: De Nederlandse opstand!

Sleep 

de onderdelen op de volgende dia naar het juiste vak. 

Tekst

Twee edellieden worden onthoofd. Willem van Oranje vlucht.

Karel V treed af. Hij leunt op Willem van Oranje.

Willem van Oranje en de watergeuzen verspreiden propaganda om de mensen van de Nederlanden achter zich te krijgen. Een voorbeeld hiervan is het Wilhelmus.

Willem van Oranje wordt vermoord door Balthasar Gerards.

Willem van Oranje wordt geboren in Duitsland in slot Dillenburg.

ketter

Alva

Karel V

De Statenbijbel

De generaal die door Filips II naar de Nederlanden werd gestuurd om  mensen te straffen.

Een scheldnaam voor iemand die andere ideeën heeft over het geloof dan de kerk.

Een keizer die regeerde over Nederland, Duitsland, Oostenrijk en Spanje.

De Nederlandse vertaling van de Bijbel die werd gemaakt in opdracht van de protestantse kerk.

Filips II

Willem van Oranje

Katholiek

Protestant

Stadhouder

Meer belasting innen

Centraal bestuur in de Nederlanden

Ieder gewest eigen bestuur

Sleep de personen naar de juiste omschrijving

Deze persoon was de stadhouder van De Nederlanden

>>>>>>>>>>>>>>>>

Deze persoon was de eerste koning van het Duitse keizerrijk

>>>>>>>>>>>>>>>

Deze persoon was een bekende Nederlandse-Joodse filosoof

>>>>>>>>>>>>>>>>>

Deze persoon werd gestuurd door de koning om protestanten te straffen >>>>>>>>>

Deze persoon had als missie de hele wereld katholiek te maken

>>>>>>>>>

Deze persoon wilde de katholieke kerk veranderen  >>>>>>>>>

Fillips II

Karel V

Willem v. Oranje

Alva van Parma

Maarten Luther

Baruch Spinoza

Wat gebeurt er in 1648?

1. De Statenbijbel werd heel belangrijk in Nederland.
2. Maurits van Oranje voert het Nederlandse leger aan.
3. Spanje en de Republiek ondertekenen de vrede van Munster.
4. Willem van Oranje werd koning van Nederland.

Om verschillende redenen was Filips II niet populair in de Nederlanden.
Welke reden hoort er niet bij?

1. Filips II verminderde de politieke invloed van de Nederlandse edelen.
2. Filips II sprak alleen Frans, terwijl de Nederlandse edelen alleen Spaans spraken.
3. Filips II voerde vele oorlogen, waardoor er steeds meer belasting moest worden betaald.
4. Filips II vervolgde de calvinisten heel streng.

Deze vraag gaat over de kerkelijke hervorming. Lees eerst de bron.

Was het uiteenvallen van de kerk een bedoeld of onbedoeld gevolg van de kritiek van de hervormers?

1. Bedoeld, want hervormers verspreidden hun ideeën over heel Europa en zo ontstonden er allerlei nieuwe kerken.
2. Bedoeld, want hervormers vonden het moeilijk om hun geloof vast te blijven houden en kozen ervoor om hun eigen kerken op te richten.
3. Onbedoeld, want hervormers hadden het gevoel dat hun geloof onrecht was aangedaan.
4. Onbedoeld, want hervormers wilden de misstanden aanpakken en wilden niet allemaal kleine geloofsgroepen laten ontstaan.

Twee beweringen:

I. Er werd 80 jaar gevochten tussen de Spanjaarden en Nederlanders tijdens de Nederlandse Opstand.

II. Willem van Oranje was stadhouder voor Filips II in Holland, Zeeland en Utrecht.

1. I en II zijn juist
2. I en II zijn onjuist
3. I is juist II is onjuist
4. I is onjuist II is juist

" Op 1 april verloor Alva zijn bril" is een oude Nederlandse uitdrukking.
Welke gebeurtenis wordt hiermee bedoeld?

Paragraaf 3: Nederland migratieland!

Gebruik de vier zinnen (A-D).

Noteer de letters van de twee juiste zinnen.

1. A en D
2. B en C
3. C en D
4. A en B

'In de Republiek was geen godsdienstvrijheid, maar wel gewetensvrijheid.'

Leg uit wat deze uitspraak betekent.

Migranten waren goed voor de economie in de Republiek. Noem twee plekken waar zij werkten.

Lees de bron.
Noem twee eigenschappen van het calvinisme die in de bron worden genoemd.

Welke bewering naar aanleiding van de bron is juist

1. De reden voor migratie is altijd godsdienstig.
2. Op dit moment is er geen migratie in Nederland.
3. Migratie was in bepaalde eeuwen 10% of meer.
4. Er is nooit migratie geweest in Nederland.

Lees de bron:

Welke bewering over de bron is niet juist?

1. Spinoza vond dat iedereen mocht zeggen wat hij wil.
2. Spinoza was geen immigrant.
3. Spinoza was voor godsdienstvrijheid.
4. Spinoza´s vrijheid werd eerst Beperk door de regels van de een Joodse geloofsgroep.

Paragraaf 4: Ontdekkingsreizen!

Wie heeft voor het eerst India bereikt?

1. Hendrik de Zeevaarder.
2. Bartholomeus Dias.
3. Columbus.
4. Vasco de Gama.

Deze kaart is voor 1492 gemaakt!

1. Juist.
2. Onjuist.

Wat is een onbedoeld gevolg van de verovering van Amerika?

1. Verspreiding van ziektes.
2. Veroveren van grote stukken land.
3. Het winnen van goud en zilver.
4. Kennis maken met de inheemse bevolking.

Sleep 

de onderdelen op de volgende dia naar het juiste vak. 

Tekst

Overheersing van een kolonie door een land.

Verhuizing van groepen.

Reiziger die op zoek gaat naar een onbekend gebied.

Groot landbouwbedrijf in de tropen.

Plantaardige stof met een bijzondere smaak.

Ontdekker.

Migratie.

Specerij.

kolonialisme.

Plantage.

Wat zijn plantages?

1. Plantages zijn grote landbouwbedrijven waar één product wordt verbouwd.
2. Plantages zijn grote landbouwbedrijven in Europa waar meerdere producten worden verbouwd.
3. Plantages zijn velden waar suiker, cacao en aardappelen wordt verbouwd.
4. Plantages zijn altijd slavenbedrijven.

Welke zin klopt niet?

1. Columbus wilde eigenlijk niet Amerika ontdekken maar Azië.
2. Columbus kwam in zijn eerste reis aan op de Bahama eilanden.
3. Columbus was een Spanjaard, maar ging op reis voor de Italiaanse koningin.
4. Columbus was een Italiaan, maar ging op reis voor de Spaanse koningin.

Hoe noemen we de gebieden die door Europese landen werden overgenomen?

1. Slavenlanden.
2. Kolonies.
3. Staten.
4. Euro-gebieden.

Welke zin klopt niet?

1. Spanjaarden en Portugezen maakten indianenstammen in Zuid-Amerika christelijk.
2. Aan de taal van Zuid-Amerika nu zie je duidelijk dat de Spanjaarden er veel invloed hebben gehad.
3. De Spanjaarden gebruikten nooit geweld tegen de indianen van Zuid-Amerika.
4. De Spanjaarden ontdekten ook gebieden in Midden-Amerika.

Bestudeer bron 1 en de vier conclusies
(A-D).
Noteer de letter van de juiste conclusie.

Uit de bron kun je concluderen dat de Azteken:

1. Kleding droegen die hun hele lichaam bedekte.
2. Niet eerder paarden hadden gezien.
3. Voor de komst van de Spanjaarden geen ijzer kenden.
4. Zelf vuurwapens hadden.

Wat was het doel van de Spanjaarden en Portugezen om op ontdekkingsreis te gaan?

1. Ze wilden zo snel mogelijk de wereld ontdekken.
2. Ze wilden elkaar aftroeven in wie het grootste rijk kon verzamelen.
3. Ze wilden hun religie verspreiden.
4. Ze wilden een nieuwe route ontdekken naar de eilanden waar specerijen groeiden.

Bestudeer bron 2 en de vier zinnen (A-D).
Stel, je onderzoekt de vraag: Wat voor godsdienst hadden de indianen die Columbus ontmoette?
Is deze bron dan betrouwbaar? Noteer de letter van het juiste antwoord.

1. Betrouwbaar, want Columbus was een ooggetuige en heeft de indianen zelf ontmoet.
2. Betrouwbaar, want de indianen waren volgens Columbus erg intelligent.
3. Onbetrouwbaar, want Columbus had geen duidelijk beeld van de godsdienst van de indianen.
4. Onbetrouwbaar, want de indianen hadden volgens Columbus geen godsdienst.

Bestudeer bron 3 en de vier zinnen (A-D).
Welk beeld hadden Spanjaarden tot op dat moment van de cultuur van indianen?
Noteer de letter van het juiste antwoord de juiste zin.

De Spanjaarden:

1. Dachten dat er geen indianen met een hoogontwikkelde cultuur bestonden.
2. Hadden grote bewondering voor de indiaanse gebouwen die zij zagen.
3. Meenden dat de indianen aan tovenarij deden.
4. Vonden de indiaanse cultuur net zo ontwikkeld als de Spaanse

Wat is geen kolonie van Nederland geweest?

1. De Nederlandse Antillen.
2. Een deel van Zuid-Afrika.
3. Nederlands-Indië.
4. Australië.

Wat betekent driehoekshandel

1. De handel tussen Europa Azië en Afrika.
2. De handel tussen Amerika, Afrika en Azië.
3. De handel tussen Europa, Afrika en Azië.
4. De handel tussen Europa, Afrika en Amerika.

Dit is het einde

van de toets

Kijk alle vragen naar een keer na voordat je het definitief inleverd!