Spelling (mm1)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Spelling

    hoofdletters en leestekens
    eindigt een woord op -d of -t (verlengproef)
    stam van werkwoord
    meervoud op -en
    meervoud van woorden op -ee (zee - zeeën)
    meervoud van woorden op -ie (klemtoon lettergreep)
    persoonsvorm tegenwoordige tijd (-d/-dt en -t)

Hoofdletters en leestekens

Een zin begint met een hoofdletter en eindigt met een punt, vraagteken of uitroepteken.
Namen schrijven we met een hoofdletter: Kim, het Esdal College, Australië, Ajax.
Ook woorden die van namen zijn afgeleid schrijven we met een hoofdletter: Zweeds, Limburgse.

Welke woorden krijgen een hoofdletter? 

bij het ontbijt mag het franse croissantje niet ontbreken
Bij het ontbijt mag het Franse croissantje niet ontbreken.

Laatste letter een -d of een -t?

Is een woord geen persoonsvorm?
Gebruik dan de verlengproef
Verlengproef = verzin een langer woord (meervoud, bijvoeglijk naamwoord, etc.) zodat je het hóórt of het een -d of -t is:

paarden dus paard / planten dus plant
vredig dus vrede / verdrietig dus verdriet

Laatste letter een -d of een -t?

logeerbe… (denk aan: logeerbedden)
tijdschrif… (denk aan: tijdschriften)
jeug… (denk aan: jeugdig)
krach… (denk aan: krachtig)
gescheur… (denk aan: gescheurde)

zn in het meervoud op -en

Veel zelfstandige naamwoorden (zn) hebben
een meervoud op -en

Vaak hoef je alleen maar -en achter het woord te zetten:
boer - boeren ;  dans - dansen ; lot - loten

Maar soms verandert er iets vanwege de uitspraak

zn in het meervoud op -en (2)

Soms moet je de laatste letter verdubbelen:
klas - klassen ; bed - bedden ; slof - sloffen
Soms moet je tegelijk een a, e, o  of u weghalen:
schaar - scharen ; been - benen ; boot - boten

Dit doe je vanwege de uitspraak en de kortste vorm.

zn in het meervoud op -en (3)

Soms moet je tegelijk een -f veranderen in een -v
raaf - raven ; brief - brieven ; golf - golven
Soms moet je tegelijk een -s veranderen in een -z
huis - huizen ; baas - bazen ; mees - mezen

Het meervoud van zn die eindigen op -ee

Als een zn eindigt op -ee in het enkelvoud
dan wordt het meervoud + ën

zee - zeeën ; slee - sleeën ; orchidee - orchideeën

Het meervoud van zn die eindigen op -ie

Als een zn eindigt op -ie in het enkelvoud
kijk je waar de klemtoon valt:
Valt de klemtoon op de -ie dan is het + ën

knie - knieën

Het meervoud van zn die eindigen op -ie (2)

Valt de klemtoon niet op de -ie dan is het -iën:

bacterie - bacteriën