Paragraaf 1.4: Het einde van de Opstand (deel 1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Paragraaf 1.4: Het einde van de Opstand (deel 1)

Vragen over het huiswerk? 

Maak opdracht 9 t/m 14  van paragraaf 1.3.

Pak opdracht 10 voor je! 

Waarom zijn bronnen zo belangrijk bij het vak geschiedenis?

Hoe tackle je bronopdrachten?

Stap 1: Kijken (onderschrift, afbeelding etc.)

____

______________

Stap 2: Koppelen

Gebruik bron 5.

a. Leg uit wat een tiran is.

In een tirannie heeft één man alle macht in handen. Een tiran is dus een alleenheerser.

b. Wat is er volgens deze bron zo erg 

     aan een tiran?

                                                                                          Volgens de bron een tiran is...

Wat is er volgens deze bron zo erg aan een tiran?

In een tirannie heeft één man alle macht in handen. Een tiran is dus een alleenheerser.

___

___

Stap 1 en 2: Kijken en Koppelen

c. Gebruik ook de leertekst.

     Bedenk welk besluit de opstandige gewesten in deze bron uit 1581 

     nemen.

Dat ze Filips niet meer als hun koning beschouwen (Plakkaat van Verlantinghe). In de laatste zin staat dat als een prins zijn onderdanen onderdrukt, hij geen vorst meer is (bron). Dit moet slaan op Filips II, want in de leertekst staat dat de opstandige gewesten in 1581 besloten dat Filips II niet langer hun koning was (stap 1 en 2 volbracht -> duidelijke conclusie).

Plakkaat van Verlatinghe (1581)

Filips II niet langer koning van Noordelijke Nederlanden.

Wie is nu de leider?

1. Willem van Oranje -> Vermoord in 1584.

2. Hertog van Anjou  -> Katholieke Fransman.

3. Elizabeth I -> Andere prioriteiten in Engeland.

Onafhankelijkheid

Gewesten vonden geen geschikte kandidaat.

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden werd uitgeroepen.

Bijzonder: Een land zonder koning. 

Gewestelijke Staten:

- Het bestuur van een gewest.

- Hoge edelen + afgevaardigden van stad en platteland.

- Géén centraal bestuur!

Stadhouder:

- Aanvoerder leger en vloot.

- Maurits van Oranje.

Staten-Generaal:

- Afgevaardigden 

  gewesten.

- Samen beslissen over 

  buitenlandse politiek + 

  verdediging land.

Maar hoe zat het met de geloofskwestie?

Mag je nog een ander geloof hebben?

Géén verplichte godsdienst

Binnenshuis mocht je geloven wat je wilde.

Calvinisten hadden wel de touwtjes in handen (functies).      

Veel door de vingers gezien.

NL heet in de Gouden eeuw __________________________________________

____ gewesten, elk _______           bestuurd

--> Zo'n bestuur heet de 

Er was ook een bestuur voor het hele land: 

Mensen die in het bestuur werkten = 

--> Waren vaak                   burgers

Zet de begrippen op de juiste plek in de tekst

Zelfstandig

Staten

Zeven

Staten-Generaal

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

Rijke

Regenten

De koning van ............................. , Filips II, was de landsheer van de Nederlanden. In 1568 brak een opstand tegen hem uit, dit had twee redenen:

1 . De koning wilde de Nederlanden vanuit één punt besturen: ............................................. Hiernaast moesten alle wetten overal gelijk zijn.

2. ......................................... werden streng gestraft om hun geloof. 

De leider van de opstand was .............................. . Hij werd geholpen door de .....................................................

In 1581 besloten de zeven noordelijke gewesten dat zij Filips II niet meer als landsheer wilden. In de actie van .......................................... vertelden ze waarom: een koning die slecht is voor zijn volk hoef je niet trouw te blijven. In het jaar ............ vormden zij een nieuw land: ..................................................................................... 

Dit land werd bestuurd door de Staten-....................................... , een vergadering van vertegenwoordigers. Zij namen beslissingen over de buitenlandse politiek en het leger. Andere zaken mochten gewesten zelf regelen.

Nederland

Spanje

1648

1588

Protestanten

katholieken

Watergeuzen

Duitsers

Willem-Alexander

Willem van Oranje

Brussel

Madrid

Generaal

Majoor

Republiek der zeven verenigde Nederlanden

Koninkrijk der Nederlanden

Verlatinghe

Utrecht

Ga aan de slag!

Maak opdracht 1 t/m 7 van paragraaf 1.4 op blz. 37

Eerder klaar?

Maak de verdiepingsopdrachten van paragraaf 1.7 (blz. 52)