aldehyden en ketonen deel 1

• Scheikunde
• MBO
• Studiejaar 2

lesson-up

Je hebt een tweede scherm nodig, een mobiel is het handigst

Als een dia een blauwe achtergrond heeft kunnen jullie een vraag beantwoorden op je mobiel. 

leerdoelen:

• toepassing geven van een alkanal
• systematische naam van een alkanal geven
• fysische eigenschap van een alkanal benoemen

aldehyden en ketonen

verbindingen met zuurstof die men vaak tegen komt: 

de alkanalen (aldehyden) en de alkanonen (ketonen)

 

wat zijn alkanalen

Alkanalen zijn alifatische verbindingen met een CHO-groep.

toepassingen alkanalen

• grondstof voor kunststoffen (bakeliet)

• geur- en smaakstoffen 

• hars in spaanplaat

• formaline of sterkwater

naamgeving alkanalen

• De algemene molecuulformule van de alkanalen is C_nH_2nO
• De naam geving komt overeen met die van de alkanolen het verschil is dat de naam van een alkanal               eindigt op -al

• het eenvoudigste alkanal is methanal

wat is de systematische naam van dit alkanal

1. 3-methylpentanal
2. 2-methylbutanal
3. 2-ethylbutanal
4. 3-ethylpentanal

2-ethylbutanal

• langste keten waar de functionele groep aan zit
• de uitgang van alkanalen is -al
• =O krijgt het laagste plaatsingnummer

• bepaal het plaatsnummer voor de ethylgroep

• 2-ethylbutanal

wat is de systematische naam van dit alkanal?

1. pentaan-2-al
2. pentaandial
3. pentaan-1,5-diol
4. penteen-1,5-ol

fysische eigenschappen alkanalen

• De alkanalen zijn polair door de CHO-groep
  
• Door de vorm van de functionele groep kunnen er geen H-bruggen ontstaan tussen de alkanalmolecu­len onderling.                                                                                    alkanalen hebben hierdoor lagere kookpunten dan de overeenkomstige alkano­len
• kookpunt butanal = 74,8      kookpunt butaan-1-ol = 117,7

fysische eigenschappen alkanalen

• Methanal is bij kamertemperatuur een gas. De lagere alkanalen vanaf ethanal zijn vloeistoffen
  
• Alkanalen zijn minder goed oplosbaar in water dan alkanolen
  
• de oplosbaarheid van de alkanalen neemt af als de koolstofketen langer is.

• alkanalen zijn koolstof verbindingen met CHO-groep

• de naam van een alkanal eindigt op -al

• alkanalen hebben een lager kookpunt dan alkanolen

toepassing van een alkanal

wat is de naam van dit alkanal?

propanal heeft een lager kookpunt dan propaan-1-ol

1. juist
2. onjuist

ethanal is beter oplosbaar dan butanal

1. juist
2. onjuist

leerdoelen gehaald?

• toepassing geven van een alkanal                                      

• systematische naam van een alkanal geven                      meer oefenen? opdr. 9 en 10 uit H5 van het dictaat

• fysische eigenschap van een alkanal benoemen