Meewerkend voorwerp H5

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Grammatica - zinsontleding

Deze les:

• Lezen in leesboek (+/- 15 minuten)
• Uitleg meewerkend voorwerp
• Oefenen zinsontleding
• Zelfstandig werken

Zinsdelen

1. Persoonsvorm
2. Werkwoordelijk gezegde
3.  Onderwerp
4. Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

1. Iemand die iets ontvangt.
2. Iemand die iets verneemt (te horen krijgt).
3. Iemand bij wie iets wordt afgenomen. 

1. Iemand die iets ontvangt

De kinderen maken een tekening voor hun ouders.

1. Iemand die iets ontvangt

De kinderen / maken / een tekening / voor hun ouders.

2. Iemand die iets verneemt

Gisteren vertelde de juf een spannend verhaal aan de kleuters.

2. Iemand iets verneemt

Gisteren / vertelde / de juf / een spannend verhaal / aan de kleuters.

3. Iemand bij wie iets afgenomen wordt

De moeder pakte het speelgoed van het kind af.

3. Iemand bij wie iets afgenomen wordt

De moeder / pakte / het speelgoed / van het kind / af.

Hoe vind je het mv?

Voorzetsel wie/wat + pv/wwg + ow + lv?

• Zit er geen lv in de zin, dan zit er ook geen mv in de zin!
• Een mv begint vaak met de voorzetsels 'aan' of 'voor'. Staat 'aan' niet in de zin? Dan moet je het ervoor kunnen denken.
  Ik geef (aan) mijn valentijn een mooi cadeau.

Voorbeeldzinnen

1. Voor wie +  pv/wwg + ow + lv?
   Voor wie maken de kinderen een tekening?
2. Aan wie + pv/wwg + ow + lv?
   Aan wie vertelde de juf een spannend verhaal?
3. Van wie + pv/wwg + ow + lv?
   Van wie pakte de moeder het speelgoed af?

Semantische manier

ow	pv	lv	mv	wwg
Iemand/ iets	Ww	Iets/ iemand	Voorzetsel + iemand/iets	Rest ww
Iemand	maakt	iets	voor iemand
Iemand	vertelt	iets	aan iemand
iemand	pakt	iets	van iemand	af

Vraagzinnen

Als de zin al een vraagzin is, doe je het volgende:

Wie heeft zijn valentijn een kaart gestuurd?

• Geef in je hoofd antwoord op deze vraag, bijvoorbeeld: Tim.
  Tim heeft zijn valentijn een kaart gestuurd.
• Wie heeft gestuurd? --> Tim
• Ow van de zin = wie

Wat is het mv in de zin?
De verdwaalde toerist vroeg de weg aan de politieagent.

1. De verdwaalde toerist
2. Vroeg
3. De weg
4. Aan de politieagent

Wat is de pv van de zin?
Ik lees mijn zusje een verhaal voor.

1. Ik
2. lees
3. mijn zusje
4. lees voor

Wat is het ow van de zin?
Wie van jullie zal dit voorstel toelichten?

1. Wie van jullie
2. zal
3. dit voorstel
4. zal toelichten

Wat is het lv van de zin?
Morgen geeft Nienke de plantjes van de buren water.

1. Morgen
2. Nienke
3. de plantjes
4. van de buren

Wat is het wwg van de zin?
Ik zou dat graag voor jou hebben gedaan.

1. zou, hebben
2. zou, graag, hebben
3. zou, graag, hebben, gedaan
4. zou, hebben, gedaan

Maken

1. Lessen voorgaande week/weken afmaken.
   
   
2. Opdracht 1, 2, 3A en 5 maken + nakijken
   

Klaar?

• Lezen in je leesboek.
• Quiz maken over de theorie van H5.