4Vak1 §2.9 Hedendaagse klimaatverandering: oorzaken

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

§2.9 Hedendaagse klimaatverandering: oorzaken

GB55 242

Daling van temperatuur kan dus ook.

Bron 44:

Milankovic variabelen

Schrijf een oorzaak op van hedendaagse klimaatverandering

3 oorzaken hedendaagse klimaatverandering

1. Toename broeikasgassen in de atmosfeer
2. Verandering landgebruik
3. Andere oorzaken: Variabiliteit

Deze oorzaken worden hierna toegelicht.

Doel: oorzaken van klimaatverandering bestuderen en snappen

1. Toename broeikasgassen

1. CO₂: verbranding fossiele brandstoffen (bijv. fabrieken, electriciteitsopwekking, verwarming en auto's)
2. Methaan (= aardgas): koeien + ontdooien permafrost (= ondoordringbare laag)
3. Waterdamp: meer verdamping

https:

De ontdooiing van permafrost is een voorbeeld van:

1. een negatief terugkoppelingsmechanisme
2. een voorbeeld van externe variabiliteit
3. een voorbeeld van interne variabiliteit
4. een positief terugkoppelingsmechanisme

01:18

De ontdooiing van permafrost is een voorbeeld van:

1. een negatief terugkoppelingsmechanisme
2. een voorbeeld van externe variabiliteit
3. een voorbeeld van interne variabiliteit
4. een positief terugkoppelingsmechanisme

De toename van toename van de verdamping is een voorbeeld van:

1. een negatief terugkoppelingsmechanisme
2. een voorbeeld van externe variabiliteit
3. een voorbeeld van interne variabiliteit
4. een positief terugkoppelingsmechanisme

Meer verdamping -> meer wolken

• Wolken weerkaatsen en absorberen zonlicht aan boven en onderkant. 
• Wolken werken als een deken en houden warmte vast.

Mondiaal gevolg lijkt te zijn dat de toename van wolken de verwarming van de atmosfeer vermindert.

Er zijn echter regionale verschillen te meten.

2. Veranderend landgebruik

a. Verbranden regenwoud: bron CO₂ uitstoot 

Waarom is het verbranden van het regenwoud een bron van CO2 uitstoot?

1. Rook zorgt voor meer wolken en dus meer absorptie van warmte
2. Het verbranden zorgt voor hitte die bijdraagt aan het broeikaseffect
3. Bij het verbranden van bos komt CO2 vrij
4. De opname van CO2 stopt door de verbranding

2. Veranderend landgebruik

• Verbranden regenwoud: bron CO₂ uitstoot 
• Toename akkers en weilanden: 
    weerkaatsen zonlicht -> afkoeling
    houden minder vocht vast -> verdroging , met als gevolg: 
• Toename aerosolen (vergelijkbaar effect als wolken)

Aerosolen

Afhankelijk van omstandigheden -> mondiaal gezien afkoeling, maar er zijn grote regionale verschillen.

vliegtuigstrepen: aerosolen + waterdamp

3. Andere oorzaken

Beïnvloeding tussen oceaan en atmosfeer:

a. interne variabiliteit - bijv. El Niño

b. externe variabiliteit - bijv. vulkaanuitbarstingen of zonnevlekken

In bron 46 zie je dat er een jaarlijkse cyclus is in de ontwikkeling van CO2 concentratie. Waarom is er in september een dal?

1. De regenwouden van de Amazone nemen dan veel CO2 op
2. De begroeiing op het noordelijk halfrond neemt in de zomer veel CO2 op
3. De ITCZ ligt dan boven Centraal-Azië waardoor CO2 wordt weggeblazen
4. De vulkaan Mauna Loa op Hawaii barst vaak in september uit.