De paus en de kruistochten

De Paus en de kruistochten




steden en staten 
1000- 1500
1 / 32
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 32 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

Items in this lesson

De Paus en de kruistochten




steden en staten 
1000- 1500

Slide 1 - Slide

Lesdoelen
  • je kunt de verschillen uitleggen tussen de geestelijke en wereldlijke macht
  • je kunt met voorbeelden uitleggen waarom en hoe de Paus streefde naar vergroting van zijn macht
  • je kunt uitleggen waardoor en hoe het machtstreven van de Paus leidde tot het Oosters Schisma
  • je kunt uitleggen waardoor en hoe het machtstreven van de Paus leidde tot conflicten met keizer en koningen, zoals de investituurstrijd
  • je kunt de oorzaken en gevolgen van de kruistochten beschrijven

Slide 2 - Slide



geloof van de bevolking 

paus, bisschoppen en priesters






bestuur van een land & 
rechtspraak 
koningen en keizers 
Geestelijke macht        vs      wereldlijke macht
Tweezwaardenleer: geestelijke en wereldlijke macht heersen elk over eigen gebied

Slide 3 - Slide

Tweezwaardenleer: Volgens deze leer uit de vijfde eeuw verdeelde Christus de macht tussen de wereldlijke macht en de geestelijke macht tussen de paus en de vorst of keizer door ze allebei een zwaard te geven.  

Slide 4 - Slide

Christendom steeds sterker in Europa
Oorzaken:
  • vanaf ±1000 is bijna iederee in Europa christelijk
  • veel kloosters 
Gevolg: macht van de Paus groeit

Slide 5 - Slide

Maar ook steeds meer kritiek op de Paus
Oorzaken: 
  1. Oosters Schisma
  2. Investituurstrijd

Slide 6 - Slide

Oosters Schisma
1054
Patriarch (hoge kerkleider) in Constantinopel en Paus in Rome krijgen ruzie over wie de meeste macht had.
Ze doen elkaar in de ban.

Gevolg: splitsing van de christelijke kerk (dus minder macht Paus)

Slide 7 - Slide

Investituurstrijd
Duitse keizer benoemt het liefste bisschoppen als leenman (want geen erfgenamen!)
Dus wil de Duitse keizer ook bepalen wie bisschop wordt.
Maar, de Paus vindt dat alleen hij de bisschoppen mag kiezen.
Gevolg:  Paus is woest en doet keizer in de ban

Slide 8 - Slide

Keizer Hendrik IV klopt op blote voeten aan bij Paus in Canossa om excuses aan te bieden
Paus schenkt de keizer vergiffenis

Slide 9 - Slide

Einde investituurstrijd

Paus benoemt de bisschoppen
Daarna mag de keizer de bisschoppen wereldlijke macht geven.
Hierna volgt een liedje waarin de investituurstrijd nogmaals wordt uitgelegd

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Video

Welke bewering over de Investituurstrijd is juist?
A
De investituurstrijd begon toen de Duitse koning wilde scheiden van zijn vrouw en de paus geen toestemming gaf.
B
De investituurstrijd ging over de vraag wie de Duitse bisschoppen mocht benoemen: de paus of de Duitse koning.
C
De investituurstrijd werd gewonnen door de Duitse koning, die de steun had van de machtige Duitse keurvorsten.
D
De investituurstrijd had tot gevolg dat Duitsland een eenheidsstaat werd, met een machtige koning aan het hoofd.

Slide 12 - Quiz

Hoe werd de Investituurstrijd uiteindelijk beslist?
A
De paus mag als enige bisschoppen benoemen, de vorsten mogen als enige het land besturen
B
De paus mag als enige bisschoppen benoemen en mag bovendien ook rechtspreken over het land
C
Zowel de paus als de vorsten mogen bisschoppen benoemen, de vorsten mogen als enige het land besturen.
D
De vorsten mogen als enige bisschoppen benoemen en zij mogen bovendien ook het land bestuuren.

Slide 13 - Quiz

Twee uitspraken:
I De wereldlijke macht is onder andere in handen van keizers, koningen, graven en hertogen.
II De geestelijke macht is onder andere in handen van de paus en de bisschoppen.


A
alleen I is juist
B
alleen II is juist
C
beide zijn onjuist
D
I en II zijn juist

Slide 14 - Quiz

Byzantijnse rijk bedreigd
1080
Seldjoeken (moslims) bezetten Palestina en dreigen Constantinopel aan te vallen.

Byzantijnse keizer vraagt Paus om hulp

Slide 15 - Slide

Kruistochten
1095

Paus Urbanus II roept bevolking van Europa op tot een heilige oorlog tegen de moslims, een kruistocht
De Paus heeft daarbij 2 doelen:
  1. bevrijden van het Heilige Land van de moslims
  2. herstellen van zijn eigen macht in Oosterse Kerk



Slide 16 - Slide

De Paus roept Europeanen op tot kruistocht 
"God wil het!"

Slide 17 - Slide

Paus Urbanus:

Slide 18 - Slide

0

Slide 19 - Video

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Waarom op kruistocht?
  • religieuze overtuiging (vgl pelgrimstocht)
  • vorsten krijgen meer aanzien
  • rijkdom en avontuur voor hoge adel (plunderen!)

Slide 22 - Slide

Gevolgen kruistochten
economisch - handelscontacten tussen Europa en Arabische wereld (vooral luxe producten uit Midden-Oosten)
cultureel - wetenschappelijke kennis uit Arabische wereld naar Europa

Slide 23 - Slide

In 1096 werd voor de eerste keer opgeroepen om op kruistocht te gaan. Duizenden Europeanen gingen toen mee. Welke stad was het einddoel van deze kruistocht?
A
Constantinopel
B
Jeruzalem
C
Rome
D
Mekka

Slide 24 - Quiz

Geeft de bron antwoord op de vraag:

'Wat waren de redenen van mensen om mee te gaan op kruistocht?'
A
Wel bruikbaar
B
Een beetje bruikbaar
C
Niet bruikbaar

Slide 25 - Quiz

Zet in de goede volgorde van vroeger naar later
1
2
3
4
5
Karel de Grote leent land uit aan leenman
Eerste kruistocht naar Jeruzalem
Oosters Schisma
In Mesopotamië ontwikkelt men een schrift
Germanen vallen Romeinse Rijk binnen

Slide 26 - Drag question

Als een land steeds meer als eenheid wordt bestuurd
Ontstaan en groei van steden.
Als een land steeds meer vanuit één plek wordt bestuurd
strijd over wie de hoogste macht heeft, de keizer of de paus
Gewapende tocht van christenen om land op niet-christenen te veroveren
voorrechten van een stad
Kruistocht
Stadsrecht
Investituurstrijd
Verstedelijking
Centralisatie
Staatsvorming

Slide 27 - Drag question

voor de liefhebber volgt hierna een fragment over de belegering van Jeruzalem door de kruisvaarders

Slide 28 - Slide

0

Slide 29 - Video

Lesdoelen
  • je kunt de verschillen uitleggen tussen de geestelijke en wereldlijke macht
  • je kunt met voorbeelden uitleggen waarom en hoe de Paus streefde naar vergroting van zijn macht
  • je kunt uitleggen waardoor en hoe het machtstreven van de Paus leidde tot het Oosters Schisma
  • je kunt uitleggen waardoor en hoe het machtstreven van de Paus leidde tot conflicten met keizer en koningen, zoals de investituurstrijd
  • je kunt de oorzaken en gevolgen van de kruistochten beschrijven

Slide 30 - Slide

Zelf verder werken
beantwoord de lesdoelen
maak §4.3 opdracht 1 en 4

Slide 31 - Slide

Bruikbaarheid 
  1. De bron geeft informatie over het onderwerp dat je onderzoekt.
  2. De bron is betrouwbaar.
  3. De bron is representatief

Slide 32 - Slide