9.4 Ziek

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom!

    9.4 Ziek

Deze les

Hoe wordt je ziek?

Hoe verloopt een infectieziekte?

Leerdoelen

• Je kunt opnoemen door welke ziekteverwekkers je ziek wordt en hoe ze in je lichaam komen
  
• Je kunt beschrijven hoe een infectieziekte verloopt
• Je kunt beschrijven hoe de afweer door witte bloedcellen verloopt

Hoe wordt je ziek?

Filmpje!

Hoe word je ziek?

Infectieziekten:

Bacteriën - kunnen giftige stoffen afgeven en ontstekingen veroorzaken (bv longontsteking, ontstoken wondje)

Schimmels - kunnen ook giftige stoffen afgeven

Virussen - dringen cellen binnen. 

Daar vermeerderen ze zichzelf -> 

Cel vol met virus gaat stuk -> verkoudheid, griep, Corona

Blz. 178

  Ziek worden (verloop)

1. Besmetting 
2. Incubatie
3. Symptomen
4. Diagnose
5. Prognose
6. Genezing
   

Blz. 179

Besmetting

• Hoe?  Door de lucht, aanraking of via een wondje
• Incubatietijd: wel besmet, nog geen symptomen
• Symptomen: de eerste ziekteverschijnselen treden op
• Diagnose: als je naar een arts gaat
• Prognose: hoe verloopt de ziekte en het herstel

Verschil virus / bacterie

Filmpje!

Volgende keer...

Hoe genees je?

Voor nu -->

Zelf doen!

9.4:     3 t/m 7 maken (v)

3 t/m 6 (h)

Welkom!

  9.4 Ziek (2)

Afweer

Hoe genees je?

Blz. 181

Begrippen

• Witte bloedcellen (antistof-, vreetcellen)
• Geheugencellen
  

• Algemene afweer

• Antistoffen

• Antigenen

• Specifieke afweer

Afweer

• Na infectie:  Doel --> ziekteverwekkers uitschakelen
• Wie? -->  Witte bloedcellen (vreetcellen)
  
• Vreetcellen 'eten' bacterie op --> daarna gaan ze dood
• Dit heet algemene afweer
  

Afweer

Specifiek

Specifieke antistof voor iedere ziekteverwekker

Specifieke afweer

• Elke ziekteverwekker heeft zijn eigen antigenen
• Die noemen we lichaamsvreemd
• Die van onszelf zijn lichaamseigen
• Voor elke ziekteverwekker maak je aparte antistoffen
• = specifieke afweer
  

Koorts

• Als je ziek bent wordt je lichaamstemperatuur verhoogd
• De hypothalamus regelt dit
• Je bloed stroomt sneller, je voert afvalstoffen sneller af, je maakt sneller antistoffen
  

Zelf doen!

Maken: 8 t/m 15 (v)

(3, 4, 10, 11, 13, 14)

  9.4 Ziek (3)

Vandaag

• Fimpje #2
• Immuniteit
  
• Samenvatten
  

Leerdoel

• Je kunt uitleggen hoe je lichaam op eigen kracht imuun wordt voor een ziekte en hoe vaccinatie daarbij helpt

Immuniteit

1. Door besmetting  (geheugencellen, actief-)
2. Door vaccinatie  (met antigenen,actief-)
3. Door injectie met antistoffen  (serum! passief-)
4. Door borstvoeding  (natuurlijk-passief)
   

Natuurlijke immuniteit

• Je bent met de ziekte in aanraking geweest.

• Je lichaam heeft antistoffen gemaakt.

Kunstmatige immuniteit

Vaccinatie (inenting)

• Dode of verzwakte ziekteverwekker wordt ingespoten.

• Witte bloedcellen maken antistoffen

Er zijn twee soorten immuniteit. Wat is het grote verschil en hoe komt dat? (overleg met buur)

Zelf doen

Tekst & bronnen bestuderen

16 t/m 21 maken

Welkom!

Programma

• Bacteriën tellen
• Opzet maken voor verslag
• Teruggave SO

Doel: Aan het einde van de les heb je een tabel van de bacteriegroei gemaakt én je hebt een opzet voor je verslag gemaakt en het document gedeeld met je partner

NLA

Petrischaal

Niet open maken!

-Lees de handleiding

-Begin met tellen

-Daarna --> opzet voor

het verslag maken

-Zorg dat je kan samenwerken in het document!

Samenvatten

• HV: blz 203 t/m 206
• V: blz 206 t/m 208
  

Oefenen!

• Biologiepagina.nl

• Nectar + jaar
• Oefenen --> oefentoets