H8.3 - Hoge en lage tonen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, mavo
• Leerjaar 4

8.3 hoge en lage tonen

Ga snel zitten. Pak je boek, pen en rekenmachine.

Voor vandaag

• Uitleg 10.3 IN 2 DELEN
• Opdrachten maken
• Opdracht bespreken
• Afsluiting

Kun je gehoorbeschadiging genezen?

1. Ja
2. Nee

Bij welke geluidssterkte treed gehoorbeschadiging op

1. 20.000Hz
2. 60dB
3. 80dB
4. 100dB

Een drukke weg langs een woonwijk zorgt voor veel geluidsoverlast. Op welke manier verminder je geluidsoverlast?

1. Maximale snelheid auto's omlaag
2. Huizen isoleren, driedubbel glas
3. denken aan de lente
4. Geluidsscherm plaatsen

Om geluidsoverlast van snelwegen tegen te gaan worden er geluidsschermen geplaatst.

Hierbij verminder je de geluidsoverlast....

1. bij de bron
2. tussen de bron en ontvanger
3. bij de ontvanger
4. A,B en C zijn juist

Leerdoelen 10.3 hoge en lage tonen

• Wat bepaalt de hoogte van een toon?
• Hoe bereken je de frequentie?
• Hoe bereken je de trillingstijd?
• Hoe verander je de toonhoogte?
• Welke tonen kunnen mensen en dieren horen?
• Wat is de gehoordrempel?

1. Wat bepaalt de hoogte van een toon?

Bron, tussenstof, ontvanger

Geluid = trillingen

Hoog en laag

• Hoge toon --> snelle trilling 
• Kleine voorwerpen trillen sneller dan grote voorwerpen
• Muziekinstrumenten voor hoge tonen zijn klein en voor lage tonen zijn groot

Tonen gitaar

• Dikke snaar --> hoge of lage toon?
• Dunne snaar --> hoge of lage toon?
• Dunne snaar trilt makkelijker
• Hoe meer trillingen, hoe hoger toon

Toon

• Hoge toon: meer trillingen
• Meer trillingen per seconden

Toonhoogte = Frequentie 

= aantal trillingen in 1 seconde

Frequentie omrekenen

20 000 Hz = 20 kHz

Frequentie

• Frequentie is het zelfde als toonhoogte
• Het aantal trillingen per seconde

Hoe zie je een trilling?

Een berg en een dal samen is 1 trilling 

Toon

• Aantal trillingen per 1 sec 

Rekenen met frequentie

Frequentie is aantal trillingen in 1 seconde

Voorbeeld: een gitaarsnaar maakt 2000 trillingen in 5 seconden. Bereken de frequentie.

2. Hoe bereken je de frequentie?

Frequentie berekenen met trillingstijd

Frequentie = aantal trillingen per seconde

Gebruik deze formule:

Trillingstijd

Trillingstijd vaak heel klein

Frequentie berekenen met trillingstijd

f   =  1  /  T

f is de frequentie in Hz

T is de trillingstijd in s

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekening

Antwoord

3. Hoe bereken je de trillingstijd?

T = ....

frequentue (f) in Hz

trillingstijd (T) in s

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekening

Antwoord

Aan de slag 

Wat: Maken 10.3 BLZ 96 - 11 t/m 24

Hoe: Zelfstandig / samen 

Hulp: 1. Boek  2. Directe buurman of buurvrouw 3. Docent

Klaar: 1. Nakijken 

             2. Aan mij laten zien 

4. Hoe verander je de toonhoogte?

Toonhoogte veranderen

• Niet alleen dikte van de snaar veranderd de toonhoogte
• Snaarlengte veranderen met je vingers tijdens spelen
• Korte snaar = hoge toon
• Lange snaar = lage toon

Toonhoogte veranderen

• Je kan de snaren ook aanspannen = spankracht veranderen 
• Strakke snaar = hoge toon
• Belangrijk om af te stemmen zodat zuiver klinkt

Toonhoogte veranderen

• Blaasinstrument verschillende tonen door lange en korte buizen
• lange buis = lage toon
• korte buis = hoge toon
• nog hoger door lippen strak te spannen

Aan de slag 

Wat: Maken 8.2 BLZ 81 opdracht 4 t/m 32

Hoe: Zelfstandig 

Hulp: 1. Boek  2. Directe buurman of buurvrouw 3. Docent 

Klaar: Lees vast de volgende paragraaf

moet deze les af zijn!