Nieren

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

11.5 Nieren 

Blz 106 

De nieren leveren een belangrijke bijdrage aan het constant houden van het interne milieu. Geef een voorbeeld

De nier filtert onder andere ureum uit het bloed. Zet de onderdelen die een ureummolecuul passeert in de goede volgorde.

Nierslagader

Niermerg + nierschors

Nierbekken

Blaas

Bouw en werking van de nieren

Een nier bestaat uit:

het nierschors, niermerg, 

nierbekken en urineleider 

een afvoerende buis.

Bouw en werking van de nieren

Een nier bestaat uit:

het nierschors, niermerg 

en nierbekken.

Nefronen 

Leg uit waarom juist in de nefronen van nieren veel haarvaten zitten.

Bouw en werking van de nieren

Kapsel van bouwman

Glomerulus 

Wat zien we nog meer?

1e gekronkelde buis

Lis van Henle

2e gekronkelde buis

Welke proces vindt plaats in de glomerulus? En waardoor wordt dit proces veroozaakt?

Voorurine 

Aanvoerend slagadertje 

Onder invloed van bloeddruk

voorurine 

Hoe noemen we dit proces?

Welke stoffen bevat voorurine in het

kapsel van bouwman?

Terugresorptie 

Wat is de beste uitleg van het woord: 'resorptie'?

Welk nummer geeft resorptie aan?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Bouw en werking van de nier 

Stoffen waar het lichaam toch van 

af wil

Passieve en actieve uitscheiding 

Wat laat nummer 4 zien?

Nieren werken hard 

Voorurine (ultrafiltratie) & (bloeddruk)

Stoffen uit voorurine richting het bloed 

Stoffen passeren

Wat geeft de roze pijl weer? 

Wat geeft de groene pijl weer?

Nieren werken hard 

Stoffen terugnemen 

Verandering osmotische waarde 

Wat zie je gebeuren bij de dalende lis?

Wat zie je gebeurden bij 

de stijgende lis?

Nieren werken hard 

Water wordt uit urine gehaald

en opnieuw opgenomen door 

het lichaam

Hoe gaat dit te werk?

ADH

Hormonen 

Hypofyse 

Wat is de trigger voor de hypofyse om ADH te maken. Wat is de reactie van de verzamelbuis op ADH?

ADH

Concentratie opgeloste stoffen toegenomen

(hoge osmotische waarde)

vloeistof afgenomen

ADH zorgt dat de wand

meer doorlaatbaar worden voor water

= meer water kan uit gaan 

= osmotische druk daalt

Wat gebeurt er indien er meer ADH aanwezig is dan normaal?

1. Meer voorurine en meer urine dan normaal gevormd wordt
2. Evenveel voorurine en meer urine dan normaal gevormd wordt
3. Evenveel voorurine en minder urine dan normaal gevormd wordt
4. Minder voorurine en minder urine dan normaal gevormd wordt

Nieren werken hard 

In de nierbuisjes gaan stoffen terug vanuit de voorurine naar het bloed 

Transport op verschillende manieren 

(poorten en kanalen)

Opdracht

Probeer een celmembraan te tekenen met de twee verschillende poorten (antiport en symport) 

Geef in je tekening aan welke kant de ionen worden gepompt

8/10 minuten 

Code: m3fyx

https://whiteboard.fi/m3fyx

 

whiteboard.fi

Nieren werken hard 

Natrium kalium pomp

Stoffen in tegengestelde 

richtingen gepompt 

ATP

(tegen elektrochemische gradiënt in)

Nieren werken hard 

Secundair actief transport

Energie zit in hoge concentratie

Er wordt niet indirect ATP gebruikt

Rode molecuul gebruikt de natuurlijke stroom van de groene 

(meeliften)

Waar komt energie vandaan?

Waar komt energie vandaan?

Opgeslagen in hoge concentratie 

Die kan zich verplaatsen en stroomt vervolgens naar buiten

Het kost wel ATP, maar vaak op een andere transport eiwit