2.3 IJstijdaarde

H3 Klimaatverandering is niets nieuws

Klimaatvraagstukken

1 / 20

Slide 1: Slide

AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 20 slides, with text slides and 2 videos.

Items in this lesson

2.3 IJstijdaarde

H3 Klimaatverandering is niets nieuws

Klimaatvraagstukken

Slide 1 - Slide

Lesdoel

Wat zijn de sturende mechanismen achter de ijstijden in het Pleistoceen?

Slide 2 - Slide

Wat is een ijstijd?

Ontstaat het makkelijkste bij een klein verschil tussen zomer en wintertemp.

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Video

Kwartair

Pleistoceen: glacialen en interglacialen

vanaf 1,8 miljoen jaar geleden.

Moderne mens, 100.00 jaar geleden.

Holoceen: opwarmende aarde,

vanaf 10.000 jaar geleden

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Klimaatverandering

In geschiedenis (pleistoceen) constante afwisseling van glacialen (ijstijden) en interglacialen (tussen ijstijden)

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Video

Waardoor ontstaan IJstijden?

Randvoorwaarden: ligging continenten (Albedo-waarde)
Sturende mechanismen: De Milankovitch variabelen

Slide 9 - Slide

Ligging van de continenten

IJskappen kunnen alleen ontstaan op continenten. Een voorwaarde voor een ijstijd is dus dat er (veel) land in de buurt van de polen ligt.

Randvoorwaarden:

Antarctica afgescheiden op de zuidpool (ijskap, albedo)
Continenten in krans rond Noordpool (zeeijs, albedo)
Sluiting Noord en Zuid-Amerika bij Panama (warme zeestroom)

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Milankovic variabelen

excentriciteit
scheefheid aardas
precessie

Slide 12 - Slide

Excentriciteit

baan van de aarde rondom de zon
mate van cirkelvormigheid
varieert op tijdschaal van 100.000 jaar

Momenteel:

redelijk cirkelvormig

Januari 7% meer zonne-energie dan juli

Bij hoge excentriciteit:

januari 20-30% meer zonne-energie dan juli

Slide 13 - Slide

Scheefheid aardas

De hoek van de aardas ten opzichte van de baan om de zon.
hoe schever de aardas, hoe groter de verschillen tussen de seizoenen
varieert op tijdschaal van 41.000 jaar

Momenteel:

hoek van 23,5 graden

Groot verschil zomer en winter

Slide 14 - Slide

Precessie

tollende beweging van de aarde
tolt meer of minder
varieert op een tijdschaal van 23.000 jaar

Momenteel:

tijdens winter het minst ver van de zon

Winter 7 dagen korter dan zomer

Slide 15 - Slide

Milankovitch variabelen

Combinatie van de drie variabelen zorgen voor een verschil in ontvangen zonlicht van 0,1%

Kan leiden tot een temperatuurverschil van 5 graden.

Te verklaren vanuit aangroeien of afsmelten ijskappen.

Slide 16 - Slide

Milankovitch variabelen

Slide 17 - Slide

Terugkoppelingsmechanismen

Zodra afkoeling is ingezet, wordt deze versterkt door bijvoorbeeld:

Verstoring thermohaliene circulatie; stop toevoer warme zeestroom naar noorden
Droogvallen ondiepe zeeën door opslag water in ijskappen
Opnemen CO₂ door actievere plankton

Slide 18 - Slide

Resultaat

Slide 19 - Slide

Opdrachten

Maak Klimaatvraagstukken

Hoofdstuk 2

§ 3 IJstijdaarde

Opdr. 1 (a niet), 5 en 6 maken

Slide 20 - Slide