7.6 - Koolstofkringloop

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Thema 7

Basisstof 6: Kringlopen

de koolstofkringloop

Herhaling vorige basisstoffen

vragen

Juist of onjuist? De netto primaire productie bij algen is gelijk aan de bruto primaire productie min de dissimilatie van de algen.

1. Juist
2. Onjuist

Wat staat er altijd onderaan de voedselpiramide? En wat bovenaan?

1. Onder: consument 2e orde Boven: consument 1e orde
2. Onder: producent Boven: consument 3e orde
3. Onder: consument 1e orde Boven: producent
4. Onder: producent Boven: consument 1e orde

In de afbeelding staat een voedselpiramide afgebeeld. Is dit een piramide van biomassa of een piramide van aantallen? En bij welke groep kan het organisme in de top van de piramide ingedeeld worden?

1. Het is een piramide van aantallen. Het organisme hoort bij de consumenten
2. Het is een piramide van aantallen. Het organisme hoort bij de producenten.
3. Het is een piramide van biomassa. Het organisme hoort bij de consumenten.
4. Het is een piramide van biomassa. Het organisme hoort bij de producenten.

Wat is de biomassa?

1. Het gewicht van alle organisme in een gebied
2. Het totale gewicht van alle organische stoffen in een organisme
3. De energie die wordt doorgegeven tussen organismes

Koolstofkringloop

Doelen van deze paragraaf

Je kan uitleggen hoe de koolstofkringloop werkt

Je kent de rol van producenten, consumenten en reducenten bij de koolstofkringloop

Je kan uitleggen hoe de koolstofkringloop in het water plaatsvindt

Je kan uitleggen wat de gevolgen kunnen zijn van extra CO2 in de lucht

Je kan manieren benoemen hoe extra CO2 kan worden weggewerkt

C

C

CO2

CH4

C6H12O6

CH3(CH2)nCOOH

CH(NH2)-COOH

enz.

Koolstof

koolstofdioxide

methaan

glucose

vetzuur

aminozuur

enz.

Koolstof zit dus o.a. in

koolstofdioxide

methaan

koolhydraten

vettten

eiwitten

en alle andere organische stoffen (die bestaan uit van C, H en O)

Planten leggen nemen C op en bouwen dit in in glucose en daarna in zetmeel, cellulose, hout, eiwitten, vetten, enz.

(C6H10O5)n)

(C6H10O5)n 

CH3(CH2)nCOOH

CH(NH2)-COOH

Eenvoudige koolstofkringloop

CO2 ontstaat bij dissimilatie (verbranding)

Koolstof zit ook in dode resten/uitwerpselen

CO2 hergebruikt voor producenten

Andere kringlopen

CO2 vanaf producenten naar consumenten en weer terug naar producenten -> uitademing

Via reducenten -> afbraak resten tot anorganische stoffen (zoals CO2); zwavel, stikstof (8.3) en fosfor altijd via deze weg

Planten gebruiken zwavel, stikstof en fosfor voor secundaire productie

Koolstofkringlopen op het land

Snelle C-kringloop -> via uitademing/reducenten

Langzame C-kringloop -> opgeslagen in de bodem (fossiele brandstof)

Uitademing en dode resten

CO2 uit de lucht direct door planten opgenomen

Koolstofkringlopen in het water

Uitademing via kieuwen (bij vissen) -> CO2 deels opgelost in water als bicarbonaat (HCO3-)

Algen/waterplanten nemen dit op

Sommige consumenten nemen bicarbonaat op -> snelle reactie met calcium (Ca2+) zorgt voor aanmaak kalk (CaCO3)

Kalk lost slecht op in water -> schalen/schelpen blijven achter

Zuur regenwater lost kalksteen (een beetje) op -> kringloop compleet

Extra CO2 in de lucht

Broeikasgassen (ozonlaag) -> houdt warmte van zon tegen

Hogere concentratie CO2 door verbranding fossiele brandstof

Meer warmte tegengehouden vanaf aarde -> klimaat verandert

Hierdoor andere soorten in Nederland (afhankelijk van tolerantiegrenzen)

(extra) CO2 wegwerken

Hoe?

CO2 wegwerken

Wat landen kunnen doen:

Minder bos omhakken en laten verbranden

Bomen aanplanten

Algen kweken

CO2 uit lucht filteren 

CO2 opslaan 

CO2 wegwerken

Wat kunnen je ouders en vooral wat kun JIJ zelf doen?

https://nlco2neutraal.nl/co2-uitstoot-verminderen/

https://www.anders-verwarmen.nl/blog/minder-co2-uitstoot/

https://www.milieucentraal.nl/klimaat-en-aarde/klimaatverandering/co2-compensatie/

Vragen

Welke stof hoort niet thuis in de koolstofkringloop?

1. Water (H2O)
2. Koolstofdioxide (CO2)
3. Glucose (C6H12O6)
4. Calciumcarbonaat (CaCO3)

In de koolstofkringloop wordt door veel organismen stoffen verbrand. Welke organismen in de koolstofkringloop doen aan verbranding?

1. planten
2. dieren
3. schimmels
4. alle organismen

Welke rol heeft het tropisch regenwoud in de koolstofkringloop voornamelijk?

1. uitstoot van koolstof
2. opslag van koolstof

Wat geven dieren in de koolstofkringloop door aan bacteriën en schimmels?

1. Afgevallen blaadjes
2. Verbranding
3. Dode resten en uitwerpselen
4. Fotosynthese

Er bestaan twee soorten koolstofkringlopen. Welke?

1. Natuurlijke en onnatuurlijke koolstofkringloop
2. Trage en snelle koolstofkringloop
3. Menselijke en dierlijke koolstofkringloop
4. Homogene en heterogene koolstofkringloop

Vragen uit het boek

- Vragen 42, 43, 44

stikstofkringloop

naast de koolstofkringloop moet je ook de 

stikstofkringloop

 kennen