Thema: Afweer

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3,4

BI/V/1: Bescherming & Antistoffen

Wat denk je dat hier gebeurt? 

Wat zag je gebeuren?
Wie is hier volgens jou de vijand en wie de verdediger?

Na deze les kun je:

• Beschrijven hoe antistoffen het lichaam beschermen tegen infecties en op welke manieren immuniteit kan ontstaan.

• Uitleggen hoe bepaalde stoffen een allergische reactie kunnen veroorzaken.

BVJ 4 VMBO | GT Thema 13.6 (blz.139)

AFWEER

Afweer

• Ziekteverwekkers = bacteriën, virussen, schimmels of dieren (parasieten)
  
• Infectie; ziekteverwekkers dringen het lichaam binnen en vermenigvuldigen zich. 
• Lichaamsvreemde stoffen = stoffen die niet in je lichaam thuishoren.
  
• 
  

BVJ 4 VMBO | GT Thema 13.6 (blz.139)

Tekst

Algemene afweer (aangeboren)

Eerste verdedigingslinie die ziekteverwekkers tegenhouden:

• De opperhuid
  
• Slijmvliezen in de wand van luchtwegen en het darmkanaal
  
• Maagsap
  
• Witte bloedcellen
• koorts

BVJ 4 VMBO | GT Thema 13.6 (blz.139)

Tekst

Toch ziek!

Wanneer de algemene afweersysteem al bezig is geweest, maar kon de ziekteverwekker niet volledig stoppen, komt de specifieke afweersysteem in actie om de ziekteverwekker gericht uit te schakelen.

BVJ 4 VMBO | GT Thema 13.6 (blz.140)

Tekst

Specifieke afweer (verworven)

Antistoffen passen alleen op de bijbehorende antigenen*

Wat is het verschil tussen antistoffen en antigenen?

1. Antistoffen zitten op cellen en antigenen herkennen die
2. Antigenen zitten op cellen en antistoffen herkennen die
3. Er is geen verschil: is hetzelfde maar een andere naam

Immuun

• Bij eerste infectie met ziekte leren witte bloedcellen de antistoffen te maken
  
• Eerste infectie: ziek
  
• Tweede infectie: witte bloedcellen maken snel veel antistoffen --> je wordt niet meer ziek = immuun

Kunstmatige immuniteit

Ontstaat door inenting (vaccinatie)

• Actieve immunisatie: wordt vaccin ingeënt met een dode of verzwakte ziekteverwekker --> persoon vormt zelf antistoffen

• Passieve immunisatie: wordt serum ingeënt, met een of meer antistoffen --> persoon vormt zelf geen antistoffen
  

Bestrijden ziekteverwekkers

• Bacteriën: antibiotica

• Virussen zijn niet te bestrijden, moet je uitzieken

antiserum

vaccin

Natuurlijke passieve immuniteit

Natuurlijke actieve immuniteit

Kunstmatige actieve immuniteit

Kunstmatige passieve immuniteit

Natuurlijke actieve immuniteit

Natuurlijke passieve immuniteit

Kunstmatige actieve immuniteit

Kunstmatige passieve immuniteit

Chantal krijg een serum tegen een slangenbeet

Maria krijgt de griep.

Max krijgt een vaccinatie tegen DKTP

De baby van Sanne drinkt moedermelk