1 VakV Een Ethisch Dilemma?!

• ICT-basisvaardigheden
• HBO
• Studiejaar 4

Vakverdieping Digitale geletterdheid

Les 1: Ethisch dilemma

Vakgroep digitale geletterdheid

Diana Molenschot (DMol)                    Remke Heijmans (RHeij)                    Patricia Jansen (PJan)

[e-mail] [e-mail]      [e-mail]

Doelen:

+ Verdieping op het vak digitale geletterdheid: uitleg

+ Hands-on aan de slag
+ Een kritische blik op het onderwijsaanbod ontwikkelen

+ Werken aan eigen vaardigheden DG

+ Digitale gereedschapskist vullen
+ Digitaal vaardig én waarde(n)vol lesgeven

Hier geef je de doelen aan van deze vakverdieping.
Deze VV heeft een praktische insteek, studenten moeten veel gaan doen, veelal tijdens de lessen. 

Het is verder een mooie opwarming voor de minor

Wat moet ik doen?

Canvastegel

- Link naar lessen
- Opdrachtomschrijving
- Handige links naar bronnen

- materialen lenen? Dat mag!

Opbouw lessen (meestal): 

1e uur: instructie/inspiratie/gesprek

2e uur: werken aan de opdracht

5 lessen en 1 workshop

Beoordelingsformulier
- Staat bij 'Hoe toon ik het aan?

4 opdrachten:

- Ethisch dilemma. presenteren in bijeenkomst 6. presentatie in portfolio.

- 2 op elkaar volgende lessen rondom programmeren. ontwerp, verantwoording, verslag en reflectie in portfolio

- activiteit maken bewegend leren met digitale middelen (Activefloor)

- lesactiviteit ontwerpen maakonderwijs met digitaal middel

Samen even het beoordelingsformulier doornemen. is alles duidelijk?

Inleveren: Een portfolio/verslag in ?

Klaar?
Inleveren in Canvas

Eventueel een mailtje naar de docent:

[e-mail]
[e-mail]

[e-mail]

Wat moet je doen als je klaar bent?
Eerder inleveren kan ook, wel even een mail aan de docent

Startopdracht DG & Go!

-Maak een groepje van 2-4 studenten

-Open de app op de tablet of scan QR

-Doe de digitale speurtocht en verdien punten!

-Tip: kijk ook naar de bonusopdracht 

30 minuten tijd --> GO!

De antwoorden op de vragen komen in de volgende dia's terug. Aan het eind van het college onthullen we welk groepje de winnaar is

Verdieping DG & go!

inhoud verdieping

Seppo deelgebied A:Kerndoelen, leerlijnen (inhoudslijnen) en basisvaardigheden

Seppo deelgebied B: Praktisch digitale basis

Seppo deelgebied C: Mediawijsheid

Seppo deelgebied D: Ontwerpen en maken

Seppo deelgebied E: DG, jezelf en de Wereld 

Seppo deelgebied G: Artificiële intelligentie en informatievaardigheden

Seppo deelgebied F: Jouw rol als leerkracht

Jullie antwoorden --> Seppo Answers

De antwoorden op de vragen komen in de volgende dia's terug. 

In de Seppo zie je onder Answers de antwoorden van de studenten welke je kan bespreken

Aan het eind van het college onthullen we welk groepje de winnaar is

Onderwijsinnovatie 

Ja toch! Niet dan?

We gaan kijken naar de rol van digitalisering in het onderwijs
Wat moeten wij ermee? Het heeft positieve kanten, maar zeker ook negatieve kanten, staan we daar wel goed bij stil?

Digitale geletterdheid

Wat is het ook alweer?

Opdracht 1: schrijf op welke onderdelen van DG  in het curriculum op de basisschool horen. (zonder op te zoeken)

Opdracht 2

Vergelijk je opbrengst met je tafelgenoten

Vul je lijstje aan

Opdracht 3

Zoek informatie op over de kerndoelen DG

vul je schema aan.

Om te bespreken

Welke middelen heb je gebruikt om te zoeken?

Welke middelen leren we de kinderen te gebruiken?

Welke middelen zie je in de toekomst gebruikt worden?

Hoe sta je tegenover digitalisering in het onderwijs?

😒🙁😐🙂😃

vraag aan de studenten

vraag ook naar onderbouwing

wat zijn de voor en nadelen?

Kennen we deze film?
Welke rol speelt digitalisering hier?

Welke onderwijsinnovaties zijn positief voor ons als leerkracht?

laten we nog eens de positieve kanten benoemen van digitalisering.

Dit is belangrijk gezien het volgende filmpje!

Welkom CEO van Bloom

stap 9

bekijk het filmpje van stap 9

Welke reacties roept Bloom op?

studenten mogen dit intypen, maar dit kan je ook gewoon met ze bespreken.

Hangt meestal af van de tijd en/of de hoeveelheid studenten

Hoe denk je nu over digitalisering in het onderwijs?

😒🙁😐🙂😃

zijn de meningen nu anders?

even een tussentijdse check

Dit is Zoey

Stap 14

hier zien we Zoey. Bekijk het filmpje met de klas

Welke voordelen en nadelen zie jij voor Zoey?

Laat studenten voordelen benoemen.

Eventueel via lessonup, maar kan ook gewoon besproken worden

Welke waarden spelen een rol?

Een Ethisch dilemma?!

deze positieve en negatieve gevoelens kunnen we een plek geven of woorden geven door te reageren op een ethisch dilemma.

Zie website van Kennisnet of de VV Canvas pagina

Ethiek kompas

Bron:

https://www.kennisnet.nl/app/uploads/Kennisnet-Ethiekkompas-Waardenwegen.pdf

een ethisch dilemma start met het wegen van waarden: welke rol speelt vrijheid, menselijkheid, rechtvaardigheid en veiligheid?

recent voorbeeld

vanuit diverse oogpunten

Klik hier voor artikel

Nog een voorbeeld van een dilemma. 
Tevens promotie van Kennisnet als betrouwbare bron op het gebied van onderwijs en DG

Ethisch dilemma: een voorbeeld

Is het een goed idee leerlingen met een gedragsstoornis en/of psychische problematiek een smartwatch te laten dragen die hun fysieke toestand (zoals hartslag en bloeddruk) monitort?

Casus 1, blz. 5
https://www.kennisnet.nl/app/uploads/Kennisnet-Ethiekkompas-Waardenwegen.pdf

Stap 1: welke waarden?

laat studenten waarden benoemen die belangrijk zijn

Eventueel pakken zij ook het Kennisnetdocument erbij

Waarden?

zorgvuldigheid, eerlijkheid, rechtvaardigheid, welzijn, kwaliteit, zelfredzaamheid, kansengelijkheid, gezondheid, verbinding, bekwaamheid, vertrouwen, autonomie, duurzaamheid, verantwoordelijkheid, privacy

Stap 2: de vraag herformuleren

Bijvoorbeeld:
Is het goed om door middel van wearables zoals smartwatches geautomatiseerd biomedische gegevens van leerlingen te gebruiken in het onderwijs?

de vraag start altijd met: is het goed...

Dit moeten zij goed onthouden!

Stap 3: verzamel de eerste reacties

Stap 4: formuleer argumenten voor en tegen

Ja, dat is goed...

Nee, dat is niet goed...

(vanuit persoonlijk en ander perspectief)

deze reacties kan je mondeling bespreken.

Interessant is om studenten ook te leren kijken vanuit een ander oogpunt:
ouder

leerling

bedrijf

directie

Stap 5: weeg de argumenten

wat vinden wij belangrijk n.a.v. dit dilemma?

Stap 6: formuleer een antwoord

a. Ja, want...
b. Ja, mits...
c. Nee, tenzij...
d. Nee, want...
e. Het is (nog) niet mogelijk om een antwoord te formuleren, omdat...

welk antwoord kunnen we formuleren n.a.v. dit dilemma?

Stap 7: Evalueer

- Is de ethische vraag volgens iedereen goed beantwoord?
- Is het nodig het proces of delen van het proces te herhalen?

altijd evalueren.

Is iedereen nu tevreden?
Moeten we het proces eventueel herhalen omdat er nieuw onderzoek is, of een nieuw oogpunt?

Stappenplan (zie ook werkblad Canvas)

1. Benoem de belangrijkste waarden
2. Formuleer de ethische vraag
3. Verzamel de eerste reacties 
4. Formuleer argumenten voor en tegen (diverse perspectieven)
5. Weeg de argumenten
6. Formuleer een antwoord
7. Evalueer

Even kort samengevat

Stap 0; kies een probleem waar je tegen aanloopt in de schoolplactijk

Wijs ook naar de voorbeelden in het Kennisnet document

Opdracht: formuleer een ethisch dilemma

- Het dilemma moet gerelateerd zijn aan onderwijs en technologie.

- Gebruik het stappenplan van kennisnet. 

- bespreek het met collega's (va verschillende scholen)
- Werk samen (2 of drietallen)

- Presenteer de uitkomsten bij de laatste les 

Voorbeelden:

- is het goed dat een leerkracht AI gebruikt bij het geven van feedback aan leerlingen?
- is het goed om een maximale schermtijd op te nemen in het beleid van school?
- is het goed om leerlingen met smartphones te laten werken op de basisschool?
- is het goed dat alle leerkrachten en onderwijsondersteuners altijd toegang hebben tot alle gegevens in van alle leerlingen in Parnassys?
- is het goed je privételefoon te gebruiken voor werkgerelateerde doeleinden?
- is het goed dat leerkrachten ook na 17:00 uur bereikbaar zijn voor ouders?
- is het goed dat je de 'bolletjes' (dashboard) laat zien van Snappet?
- Is het goed dat je gedragsscores bij kan houden in classdojo?

studenten gaan een eigen dilemma onderzoeken op een praktijkplek

Input mag komen vanuit diverse bronnen

Volgende les: programmeren