5.2 Vrijmaken van energie

5.2 Vrijmaken van energie
1 / 44
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 44 slides, with interactive quiz, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

5.2 Vrijmaken van energie

Slide 1 - Slide

Vandaag
-Huiswerk controle en bespreken
-Uitleg 5.2 deel 1
-Zelf aan de slag 

Slide 2 - Slide

Huiswerk was:
Lees en maak paragraaf 5.1:
opdracht 2-5, 8, 11, 12, 16, 17, 19
Kijk je werk na

Ondertussen: 
Lees in stilte 5.2 tot aan de opdrachten. Bestudeer de bronnen goed! Bekijk de Binas tabellen waarnaar verwezen wordt.

Slide 3 - Slide

Leerdoelen 5.2
5. Je legt uit hoe in het lichaam verschillende vormen van energie in elkaar over kunnen gaan.
6. Je vergelijkt in een reactievergelijking de anaerobe en aerobe dissimilatie van glucose.
7. Je herkent in welke situaties anaerobe en aerobe dissimilatie plaatsvinden.
8. Je vergelijkt de dissimilatie van glucose, eiwitten en vetten.

Slide 4 - Slide

Energie
Waar hebben we het voor nodig? 

En waar halen we het vandaan? 

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Binas 67L

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Twee keer inspannen, hoe verschilt dit van elkaar?

Slide 9 - Slide

Energie voor je cellen
Je lichaam haalt energie uit opgenomen voedingsstoffen door het in kleine stukjes af te breken (dissimilatie). 
De energie die hierbij vrijkomt wordt gebruikt om je
'fosfaataccu' op te laden.

Slide 10 - Slide

Doen
Leerdoel: Je legt uit hoe in het lichaam verschillende vormen van energie in elkaar over kunnen gaan.

Bekijk bron 5, 6, 7 en 8
- Hoe wordt ATP aangevuld in je cellen (nadat het verbruikt is)?
Noteer 3 manieren.
- Maak opdracht 21, 22 en 23!

Klaar? Start met opdrachten 26, 27, 29, 30
timer
5:00

Slide 11 - Slide

Energie voor je cellen
Je lichaam haalt energie uit voedsel door het in kleine stukjes af te breken (dissimilatie). 
De energie die hierbij vrijkomt wordt gebruikt om je
'fosfaataccu' op te laden.

Slide 12 - Slide

ATP
  • De bron van energie voor je cellen is ATP
  • ATP is een molecuul met drie fosfaatgroepen
  • ADP bevat twee fosfaatgroepen
  • Energie kan gebonden worden aan ADP -> ATP (en worden afgegeven) 

Slide 13 - Slide

Backup:CP

Creatinefosfaat is je powerbank. Wanneer de 'ATP- batterij' leeg is, kan het zijn fosfaat groep afstaan aan ADP om deze op te laden

ATP & CP vormen samen de 'fosfaataccu', genoeg voor ongeveer 10-30 seconden inspanning. 

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

BINAS 90A

Slide 17 - Slide

Wanneer komt energie uit een ATP molecuul vrij?

Slide 18 - Open question

Het opladen van de fosfaataccu
2 soorten dissimilatie:
  1.  Aerobe dissimilatie
    - Met zuurstof
    - Veel energie per molecuul brandstof
  2. Anaerobe dissimilatie
    - Zonder zuurstof
    - Weinig energie per molecuul brandstof

Slide 19 - Slide

Vandaag
Terugblik deel 1 van 5.2
En natuurlijk vervolg en afronding 5.2

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Het opladen van de fosfaataccu
2 soorten dissimilatie:
  1.  Aerobe dissimilatie van glucose
    - Met zuurstof
    - Veel energie per molecuul brandstof
  2. Anaerobe dissimilatie van glucose
    - Zonder zuurstof
    - Weinig energie per molecuul brandstof

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

Anaerobe dissimilatie
Gebeurt wanneer er onvoldoende zuurstof is
  1. Glucose komt cel binnen 
  2. Glucose wordt gesplitst in 2-pyrodruivenzuur
  3. 2-pyrodruivenzuur wordt omgezet in melkzuur
  4. Het melkzuur hoopt op, spieren raken verzuurd
Melkzuur kan weer in lever worden afgebroken: nahijgen>extra zuurstof

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Aerobe dissimilatie
Gebeurt wanneer er voldoende zuurstof is
1. Glucose komt cel binnen 
2. In het cytoplasma wordt het glucose gesplitst in 2 pyrodruivenzuur, dit levert al 2 ATP op
3. In de mitochondriën wordt het glucose verder 'gedissimileerd' met O2, hierbij komt 36 ATP vrij en CO2 en H2O

Slide 26 - Slide

Dissimilatie: kennen!
Anaerobe (zonder zuurstof) --> melkzuurgisting


Aerobe (met zuurstof)

Slide 27 - Slide

Dus
Hoe wordt ATP aangevuld in je cellen (nadat het verbruikt is)?

1. CP vult ATP aan door P over te dragen aan ADP
2. Vorming van ATP door anaerobe dissimilatie
3. Vorming van ATP door aerobe dissimilatie

Slide 28 - Slide

Doen
Leerdoelen: Je vergelijkt in een reactievergelijking de anaerobe en aerobe dissimilatie van glucose.
Je herkent in welke situaties anaerobe en aerobe dissimilatie plaatsvinden.

Opdracht 26, 27, 29 en 30

(huiswerk wordt: Opdracht 26, 27, 29, 30, 33, 34, 35 en 36)




Klaar? Start met opdrachten 26, 27, 29, 30
timer
5:00

Slide 29 - Slide

H5.2 samenvattend tot nu
Drie energiesystemen
1. ATP-CP systeem (fosfaat-accu) 10-15 seconden
     - Spieren in rust hebben kleine voorraad ATP
    - Spieren bevatten creatinefosfaat (CP) CP+ADP -> C+ATP

Slide 30 - Slide

H5.2 samenvattend tot nu
Drie energiesystemen
2.Anaerobe dissimilatie
(melkzuursysteem) 20-50 sec
     - Afbraak glucose in grondplasma          (glycolyse)
       - Melkzuurgisting
       - Leidt tot verzuring spieren
       - Komt maar 2 ATP per molecuul              glucose vrij

Slide 31 - Slide

H5.2 samenvattend tot nu
Drie energiesystemen
3.Aerobe dissimilatie
     - Afbraak glucose in grondplasma          tot pyrodruivenzuur 2 ATP
       - afbraak pyrodruivenzuur in      mitochondriën, 36 ATP
-dus totaal 38 ATP per molecuul glucose
    

Slide 32 - Slide

Leerdoelen 5.2
5. Je legt uit hoe in het lichaam verschillende vormen van energie in elkaar over kunnen gaan.
6. Je vergelijkt in een reactievergelijking de anaerobe en aerobe dissimilatie van glucose.
7. Je herkent in welke situaties anaerobe en aerobe dissimilatie plaatsvinden.
8. Je vergelijkt de dissimilatie van glucose, eiwitten en vetten.

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Slide

Energie uit vetten 
Alleen aeroob (met voldoende zuurstof)

Vetzuren
Vetmolecuul
Glycerol
in grondplasma
Pyrodruivenzuur
Mitochondriën
BINAS 67G1

Slide 35 - Slide

Energie uit vetten 
Verzadigde vetten en onverzadigde vetten BINAS 67G2
Wat is het verschil?
- Structuur
- Effect op lichaam 

Essentiële (omega-3 en 6) en niet-essentiële vetzuren

Slide 36 - Slide

Slide 37 - Slide

Onverzadigde vetten
Verzadigde vetten
- Vloeibaar bij kamertemperatuur
- Plantaardig (Olijfolie)
- Gezonder
- Hard bij kamertemperatuur
- Dierlijk vet (roomboter)
- Ongezonder

Slide 38 - Slide

Energie uit eiwitten
Assimilatieproces: opbouwen van complexe stoffen uit eenvoudige moleculen

Slide 39 - Slide

Energie uit eiwitten
Alleen aeroob (met voldoende zuurstof)

In levercellen
Losse
aminozuren
Ureum (afvalstof)
Pyrodruivenzuur
Mitochondriën

Slide 40 - Slide

Nu en huiswerk
Leerdoel: Je vergelijkt de dissimilatie van glucose, eiwitten en vetten.

Lees blz. 157, bestudeer bron 10
Opdracht 26, 27, 29, 30, 33, 34, 35 en 36
Kijk je opdrachten na

timer
10:00

Slide 41 - Slide

Slide 42 - Video

Slide 43 - Video

Slide 44 - Video