5.3 Versneld / eenparig / vertraagd

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Welkom!

Wat gaan we vandaag dit lesuur doen:

• Herhaling voorgaande paragrafen
• Uitleg 5.3 verschillende soorten bewegingen

Herhaling 

• op welke 2 manieren kun je een beweging vastleggen
• welke grootheden moet je vastleggen
• welke soorten snelheden zijn er
• hoe reken je van m/s naar km/h 
• wat is de formule voor snelheid en in welke eenheid vullen we die in?

5.3 Versneld – eenparig – vertraagd

Lesdoelen 5.3

• Je kunt uitleggen wat er gebeurt met de snelheid bij een eenparige, versnelde en vetraagde beweging
• Je kunt de snelheid uitrekenen bij een eenparige beweging
• Je kunt het (x,t)-diagram en het (v,t)-diagram van een eenparige, versnelde en vertaagde beweging herkennen

Natuurkundigen verdelen bewegingen in verschillende soorten.

Daarbij kijken ze vooral naar de snelheid: 

• Eenparig versnelde beweging; de snelheid wordt steeds groter.
• Eenparige beweging/eenparig rechtlijnige beweging; de snelheid blijft de hele tijd gelijk.
• Eenparig vertraagde beweging; de snelheid neemt steeds verder af. 

Meer afstand, gelijke tijd

x,t grafiek

versnelde beweging

x(1) = 0,4 m

x(2) = 1,6 m

Dus in de 1e seconde is de afstand 0,4 m. Tussen 1 en 2 seconde is de afstand 1,2 m.

De eenparige rechtlijnige beweging

De eenparige rechtlijnige beweging is een beweging waarbij de snelheid steeds gelijk blijft (constant).

Voorbeeld: een auto die op de snelweg constant 100 km/h rijdt (op cruise control)

De eenparige rechtlijnige beweging wordt ook wel de constante beweging genoemd

kjjj

x,t grafiek

eenparig rechtlijnige beweging

x(1) = 1,35 m

x(2) = 2,70 m

Er wordt dus iedere seconde evenveel afstand afgelegd.

De eenparig vertraagde beweging

De eenparig vertraagde beweging is een beweging waarbij de snelheid steeds omlaag gaat. De versnelling (negatief) blijft gelijk.

Voorbeeld: een auto die remt voor een stoplicht dat op rood staat

x,t grafiek

eenparig vertraagde beweging

x(1) = 3,4 m

x(2) = 6,8 m

x(3) = 7,1 m

De afstand die na de 2e seconde wordt afgelegd wordt korter.

Snelheid aflezen uit x,t-grafiek

Neem volgende slide over

Overzicht grafieken x,t en v,t 

Wat hebben we geleerd?

Je kunt:

• Uitleggen wat er gebeurt met de snelheid bij een eenparige, versnelde en vetraagde beweging
  
• De snelheid uitrekenen bij een eenparige beweging
•  Het (x,t)-diagram en het (v,t)-diagram van een eenparige, versnelde en vertaagde beweging herkennen

Uitleggen wat er gebeurt met de snelheid bij een eenparige, versnelde en vertraagde beweging

Welke uitspraak klopt?

A. Bij een eenparige beweging wordt de snelheid steeds groter.

B. Bij een versnelde beweging blijft de snelheid steeds gelijk.

C. Bij een vertraagde beweging neemt de snelheid af.

D. Bij een versnelde beweging neemt de snelheid af.

De snelheid uitrekenen bij een eenparige beweging

Een fietser legt in 30 seconden een afstand af van 150 meter met een constante snelheid.

Wat is zijn snelheid?

A. 2,0 m/s

B. 3,0 m/s

C. 4,5 m/s

D. 5,0 m/s

Het (x,t)-diagram en (v,t)-diagram herkennen

Wat past bij een (v,t)-diagram van een eenparige beweging?

A. Een horizontale lijn

B. Een stijgende rechte lijn

C. Een dalende rechte lijn

D. Een kromme lijn

Extra (x,t)-diagram herkennen versnelde beweging

Hoe ziet een (x,t)-diagram eruit bij een versnelde beweging?

A. Een horizontale lijn

B. Een rechte lijn met constante helling

C. Een kromme lijn die steeds steiler wordt

D. Een kromme lijn die steeds minder steil wordt

vertraagde beweging in (v,t)-diagram

Hoe ziet een (v,t)-diagram eruit bij een vertraagde beweging?

A. Een horizontale lijn

B. Een lijn die omhoog loopt

C. Een lijn die omlaag loopt

D. Een kromme lijn die steeds steiler wordt

Huiswerk

Voor de volgende les:

Zie studiewijzer.

• lezen 5.3
• maken 5.3 opdrachten 1 tm 9 plus nakijken