4V start H6 koolwaterstoffen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

4(H)V SK Hoofdstuk 6 les 1

koolwaterstoffen 

of organische chemie

Hoe staat het met de leerdoelen bij koolstofchemie?

Deze les gaan we kennismaken met koolwaterstoffen.

Na deze les (incl. tekst van het boek en de opgaven) kun je:

- uitleggen welke stoffen koolwaterstoffen heten

- koolwaterstoffen indelen op basis  van structuurkenmerken

- de volgende begrippen toelichten: 

homologe reeks, isomeren, vertakt en onvertakt, verzadigd en onverzadigd, alifatisch, cyclisch en aromatisch, 

waarom zijn koolwaterstoffen zo belangrijk?

kijk de onderstaande video over de koolstofkringloop (klik):

koolwaterstoffen

koolwaterstoffen

verbindingen die alleen bestaan uit 

koolstofatomen (C) en waterstofatomen (H)

- ontstaan vaak vanuit organisch materiaal: vandaar de wat ouderwetse naam: organische chemie

p veelal afkomstof uit aardolie voor de productie van plastics, voedsel, medicijnen, etc.

Indeling KWS

vergelijkbaar met 

boek blz 164 

maar dan met

voorbeelden

isomeren

zelfde molecuulformule, andere structuur 

dus: andere stof, andere eigenschappen

bijvoorbeeld C₄H₁₀ kan voorkomen in meerdere structuren:

alkanen : homologe reeks

in een homologe reeks is de 

verhouding tussen het 

aantal C en H-atomen 

van de koolwaterstoffen gelijk

voldoen allemaal aan

CnH2n+2

alkanen, alkenen, en verder...

alkaan = verzadigd, géén dubbele binding tussen de C's

alkeen = onverzadigd, dubbele binding tussen twee C's,

                   hierdoor minder H-atomen gebonden

C₄H_{10 ;}  alkanen algemeen: C_nH_2n+2

C₄H₈ ;  alkenen algemeen: C_nH_2n 

Sleepvraag 1

Sleep de stoffen in het juiste vak. Wat kun je weten op basis van de molecuulformule...?

Alkaan

Alkeen

C₄H₈

C₆H₁₄

C₈H₁₆

C₅H₁₂

koolstofatomen in molecuul draaibaar of niet?

C₄H₁₀

Dus C₄H₁₀ mag je ook zó tekenen:

welke structuurformule is gelijk aan deze:

1. 
2. 
3. 
4. 

Leerdoel 2

Teken in je schrift de formules voor de isomeren van C₅H₁₂ en upload deze hier.

antwoord: max. 3 isomeren van C₅H₁₂

oefenen naamgeving

cyclische koolwaterstoffen

cyclisch = aan elkaar, in een ring

verzadigd                         en onverzadigd 

                                             (hieronder: 4 keer HETZELFDE molecuul)

benzeen, C₆H₆, welke is juist?

                                  of                                     is

beide structuren zijn goed, de electronen (binding = 2 electronen) bewegen en zijn evenvaak in de posties in A als in B. De electronen bewegen als het ware in een ringetje in de 6-ring van C-atomen.

A

B

aromatisch koolwaterstoffen

cyclische koolwaterstoffen waarvan de aromatische ring volledig bestaat uit C's met elk een dubbele binding

opgaven maken

- lees 6.1 van je boek 

- maak aantekeningen van de blauwgedrukte woorden in je schrift

- maak opgaven 1 t/m 7 voor de volgende les

afsluiting

Beantwoord ter afsluiting de volgende vragen:

1)  Wat heb je geleerd in deze les?

2) Wist je nog iets van vorig jaar (3e klas)?

3) Heb je tips voor een volgende les in lesson up voor je docent?