DCA - H4 Doelstellingen 2223 Kim

• didactiek
• Beroepsopleiding

HOOFDSTUK 4

Doelstellingen

Hoe goed heb jij zicht op de structuur van het secundair onderwijs in Vlaanderen?

Oei... Niet goed eigenlijk.

Bwa... Valt mee, maar ik weet niet alles.

Ik weet behoorlijk goed hoe die eruit ziet.

Top! Ik kan deze les zelf geven.

In de eerste graad vormen vakken zoals talen, wiskunde, wetenschappen etc ...

1. het keuzegedeelte
2. de basisgeletterdheid
3. de basisvorming
4. geen van bovenstaande

In de eerste graad vormen vakken zoals STEM, Latijn etc ...

1. het keuzegedeelte
2. de basisgeletterdheid
3. de basisvorming
4. geen van bovenstaande

1B is vooral bedoeld voor lln die ...

1. de leerstof LO niet voldoende beheersen.
2. liever niet studeren.
3. eerder praktisch gericht zijn.
4. geen van bovenstaande

De algemene vorming in 1A en 1B heeft dezelfde inhoud.

1. Klopt.
2. Nee, niet correct

Vanaf de tweede graad spreken we over finaliteiten. Hoeveel zijn er?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Er zijn verschillende studiedomeinen. Hoeveel zijn er?

1. 4
2. 6
3. 8
4. 10

• STEM
• Welzijn & Maatschappij
• Taal & Cultuur
• Economie & Organisatie
• Sport
• Horeca & Voeding
• Kunst & Creatie
• Land- & Tuinbouw

Lln kiezen vanaf de tweede graad een studierichting.

1. Juist.
2. Niet juist.

Eindtermen en leerplandoelen

http://bit.ly/3yHMU1l

Hervorming van het onderwijs

Sleutelcompetenties,

finaliteiten en domeinen

02:34

In de doorstroomfinaliteit worden leerlingen voorbereid op...

1. hoger onderwijs
2. uitoefenen van een beroep én hoger onderwijs
3. de arbeidsmarkt

Eerste graad

Tweede graad

Duo-opdracht

Student A: klik hier

Student B: klik hier

Klaar? Klik hier

Samen oefenen: duo-opdracht

02:34

De basisvorming in de 2de en 3de graad bevat eindtermen die gelden voor de hele finaliteit.

1. juist
2. fout

02:34

In de 2e en 3e graad onderscheiden we 3 ...

1. finaliteiten
2. onderwijsdoelen
3. sleutelcompetenties

02:34

In de 2e en 3e graad onderscheiden we 16 ...

1. finaliteiten
2. onderwijsdoelen
3. sleutelcompetenties

01:14

De onderwijsdoelen zijn opgedeeld in 16 ...

1. sleutelcompetenties
2. eindtermen
3. uitbreidingsdoelen

01:14

De basisvorming in de eerste graad bestaat uit aparte onderwijsdoelen voor de A-stroom en de B-stroom.

1. juist
2. fout

Van leerplan naar lesdoel

Waarom zijn lesdoelen belangrijk?

Klasseren van doelstellingen

cognitieve leerdoelen = DENKEN

• De lln kunnen de versch. stappen vr het maken v. mayonaise opsommen.
  

affectieve leerdoelen = VOELEN/ATTITUDES

• De lln kunnen hun werkplaats inrichten volgens de afspraken.
  
• De lln kunnen luisteren naar elkaar.

psychomotorische leerdoelen = VAARDIGHEDEN

• De lln kunnen nauwkeurig een cirkelvorm uit een stuk karton knippen.

cognitief lpd

psychomotorisch lpd

attitudinaal lpd

LEERPLANDOELEN

Analyseren van elementen van het arbeidsrecht aan de hand van een concrete arbeidsovereenkomst.

Winst en verlies aanvaarden in beweging en sport. 

Zich veilig verplaatsen in het verkeer bij schoolse activiteiten.

Op een opbouwende manier omgaan met mensen.

Het Nederlands receptief, productief en interactief, zowel mondeling als schriftelijk gebruiken als communicatiemiddel in relevante situaties

cognitief lesdoel

psychomotorisch lesdoel

affectief lesdoel

LESDOELEN

De lln kunnen het concept lichaamscultuur in eigen woorden omschrijven. 

De lln kunnen de pengreep nadoen. 

De lln kunnen niet-steriele handschoenen op een correcte manier aan- en uittrekken zonder stappenplan. 

De lln kunnen actief naar elkaar luisteren.

De lln kunnen de verschillende aggregatietoestanden van stoffen opsommen. (onthouden)

Rijke lesdoelen

taxonomie
= systeem om cognitieve doelstellingen te classificeren

Taxonomie van Bloom

(cognitief)

Taxonomie van R. Dave

(psychomotorisch)

00:57

Het eerste cognitieve niveau van Bloom gaat over ...

1. zuivere kennis
2. begrip
3. uitvoeren van handelingen

01:08

In het volgende cognitieve proces wordt gekeken naar ...

01:19

In het volgende cognitief niveau moet de leerling nieuwe kennis linken aan voorkennis.

1. juist
2. fout

01:33

Wat is het vierde niveau van de taxonomie van Bloom?

02:13

Wat is het zesde denkniveau van Blooms taxonomie?

1. toepassen
2. analyseren
3. evalueren
4. creëren

02:20

LAGERE DENKORDES

HOGERE DENKORDES

onthouden

begrijpen

toepassen

analyseren

evalueren

creëren

02:47

De nadruk in het huidig onderwijs ligt vooral op lagere denkniveaus.

akkoord

niet akkoord

03:00

Kun je een voorbeeld geven van een opdracht op een hoger denkniveau?

Bloom

COGNITIEVE PROCESSEN

• herinneren
  
• begrijpen
  
• toepassen
  
• analyseren
  
• evalueren
  
• creëren
  

Eef Rombaut, I. M. (2021). De herziene taxonomie van Bloom in de klas. Pelckmans Pro. 

Eef Rombaut, I. M. (2021). De herziene taxonomie van Bloom in de klas. Pelckmans Pro. 

LESDOEL
De leerlingen kunnen hun mening geven over een artikel.

1. begrijpen
2. evalueren

LESDOEL
De leerlingen kunnen een parallelschakeling maken na de uitleg van de leerkracht.

1. manipuleren
2. imiteren

LESDOEL
De leerlingen kunnen gerichte informatie in de atlas vinden.

1. toepassen
2. creëren

LESDOEL
De leerlingen kunnen een stappenplan volgen om de handen te wassen.

1. manipuleren
2. verfijnen

LESDOEL
De leerlingen kunnen de inhoud van een krantenartikel herformuleren.

1. onthouden
2. analyseren

DOEL
De leerlingen kunnen stage lopen in een magazijn.

1. imiteren
2. coördineren

LESDOEL
De leerlingen kunnen een vijver voor een welbepaalde tuin ontwerpen.

1. evalueren
2. creëren

LESDOEL
De leerlingen kunnen een zelfgemaakt gezond gerecht voor de jury presenteren.

1. automatiseren
2. verfijnen

LESDOEL
De leerlingen kunnen de begin- en einddatum van WOII geven.

1. onthouden
2. begrijpen

LESDOEL
De leerlingen kunnen demonstreren hoe ze een tafel maken.

1. coördineren
2. verfijnen

Van taxonomie naar lesontwerp

• Duidelijke structuur en opbouw van je lessen
• vertrekpunt = beginsituatie
• Welk denkniveau moet je bereiken? > staat in de leerplannen

Van Bloom naar lesontwerp

Lees je leerplan!

Feitenkennis

In dit leerplan: geen lesdoelen nodig over pure kennis - vaak op denkniveau 'onthouden'.

Conceptuele kennis

Deze begrippen moeten lln niet uit het hoofd kennen maar wel door redeneren - vaak op denkniveau 'begrijpen'.
Bv. de lln kunnen de rol van een coach in eigen woorden uitleggen. (begrijpen)

Procedurele kennis

Lln moeten deze zaken kunnen uitvoeren - vaak denkniveau 'toepassen'.
Bv. de lln kunnen de rol van een coach beoefenen. (toepassen)

Metacognitieve kennis

Geen lesdoelen nodig over bv. strategische kennis of zelfkennis.

Cognitieve dimensie

Toepassen is het allerbelangrijkste > conceptuele kennis is van ondergeschikt belang! Focus van de les moet liggen op de procedurele kennis = op het niveau van toepassen!

Affectieve dimensie

attitudes = affectieve lesdoelen

Bv. De lln handelen binnen de geest van fair play.

Bv. De lln zetten persoonlijke conflicten aan de kant in hun rol als coach.

Psychomotorische dimensie

Leerplandoel focust niet op bewegingen van het lichaam.

Indien dat wel zo is, formuleer lesdoelen volgens de psychomotorische taxonomie.

1. Deze lesdoelen zijn afgestemd op het leerplan.
2. Deze lesdoelen zijn niet afgestemd op het leerplan.

1. Deze lesdoelen zijn afgestemd op het leerplan.
2. Deze lesdoelen zijn niet afgestemd op het leerplan.

Hoe vertaal je dit LPD wél naar een correct lesdoel?

1. Deze lesdoelen zijn afgestemd op het leerplan.
2. Deze lesdoelen zijn niet afgestemd op het leerplan.

1. Deze lesdoelen zijn afgestemd op het leerplan.
2. Deze lesdoelen zijn niet afgestemd op het leerplan.

Van Bloom naar lesontwerp

Stap 1 is dus leerplan checken!

Stap 2: tussenstappen zetten en naar het beoogde (denk)niveau toewerken!

Niet vergeten !

Opdracht LVB 1

Klik hier

Formuleren van lesdoelen

Lesdoelen?

• geformuleerd door lkr
• kennis, inzichten, vaardigheden en attitudes die leerlingen op het einde van een les (of lessenreeks) moeten kennen of kunnen
• vertrekken vanuit de leerplandoelstellingen
  >> 1 leerplandoelstelling = meerdere lesdoelstellingen
  

Elke leerplandoelstelling kan onderverdeeld worden in meerdere lesdoelstellingen.

Elke leerplandoelstelling kan onderverdeeld worden in meerdere lesdoelstellingen.

LEERPLANDOELSTELLING

Leerplan basisopties - voeding & horeca (eerste graad, A-stroom, tweede leerjaar)

Voeren activiteiten uit zoals koken, bakken, vlees bewerken, bedienen, ontvangen van gasten.

Elke leerplandoelstelling kan onderverdeeld worden in meerdere lesdoelstellingen.

LEERPLANDOELSTELLING

Leerplan basisopties - voeding & horeca (eerste graad, A-stroom, tweede leerjaar)

Voeren activiteiten uit zoals koken, bakken, vlees bewerken, bedienen, ontvangen van gasten.

LESDOELSTELLINGEN:

De leerlingen kunnen

* het mes correct hanteren tijdens het bewerken van de kip. (toepassen)

* de correcte snijplank gebruiken bij het snijden van de kip. (toepassen)

* kunnen de kip volledig gaar bakken. (toepassen)

* kunnen de correcte pan gebruiken om de kip te bakken. (toepassen)

* kunnen een stappenplan om kip te maken opstellen (creëren)

* kunnen het belang van hygiënisch handelen verklaren (begrijpen)

* ...

Elke leerplandoelstelling kan onderverdeeld worden in meerdere lesdoelstellingen.

LEERPLANDOELSTELLING

Leerplandoel 37 Toepassen van EHBO m.b.t.
- 37.2 Hart en ademhalingsstilstand.

Elke leerplandoelstelling kan onderverdeeld worden in meerdere lesdoelstellingen.

LEERPLANDOELSTELLING

Leerplandoel 37 Toepassen van EHBO m.b.t.
- 37.2 Hart en ademhalingsstilstand.

LESDOELSTELLINGEN

De leerlingen kunnen…

1. de delen van het hart benoemen. (onthouden)
2. de risico’s van de verschillende ziektebeelden opsommen. (onthouden)
3. de signalen van beide ziektebeelden benoemen. (onthouden)
4. de begrippen Angina pectoris en een hartinfarct omschrijven. (begrijpen)
5. het verschil tussen Angina pectoris en een hartinfarct uitleggen. (begrijpen)
6. correct handelen bij hartfalen formuleren in een casus. (toepassen)

Waarom zijn doelen belangrijk?

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Beschrijf waarneembaar eindgedrag van de leerlingen.
    Gebruik handelingswerkwoorden.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Beschrijf de leerstof nauwkeurig en ondubbelzinnig.

De lln kunnen drie kenmerken van de renaissance opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Neem slechts één leerinhoud per doelstelling op.
  

De lln kunnen de amfibieën als tweeslachtigen benoemen en de bloedsomloop toelichten.

>> De lln kunnen de amfibieën als tweeslachtigen benoemen.

>> De lln kunnen de bloedsomloop bij amfibieën toelichten.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Vermijd het gebruik van vage of onduidelijke termen.
  

De lln kunnen de belangrijkste wereldsteden op de kaart aanduiden.
>> De lln kunnen New York, Tokyo, Moskou, Parijs en London op de kaart aanduiden.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Vermeld de te leveren minimumprestatie van de leerling.
  
• Vermeld de toegelaten informatie en hulpmiddelen.
• Voeg tussen haakjes het cognitieve/affectieve/psychomotorisch niveau toe.

De lln kunnen zeven van de tien blaasinstrumenten benoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

GOED

NIET GOED

De leerlingen kunnen vier veiligheidsmaatregelen in het atelier houtbewerking opnoemen.

De leerlingen kunnen benoemen hoe je een gevarieerd menu samenstelt.

De leerlingen kunnen drie belangrijke communicatie-middelen benoemen.

De leerlingen kunnen het begrip osmose omschrijven.

De lln kunnen per twee kernwoorden aanvullen in een tekst.

De leerlingen aanleren dat inleven een vorm van expressie is.

De lln kunnen woorden met hoofdletters vinden in een tijdschrift.

De leerlingen kunnen een makreel fileren en zorgen dat hij mooi opgediend wordt.

Aan de slag met leerplannen!

Doel van deze oefening = correct formuleren van lesdoelen

Werkwijze

OPDRACHT 1: duo's

Je krijgt per twee een bundel met enkele fragmenten uit leerplannen. Je bekijkt het aangeduide leerplandoel en je probeert er een drietal lesdoelstellingen over te maken. 

Opdracht a| Formuleer bij het gekozen leerplandoel een drietal concrete lesdoelen.
==> M.a.w. hoe zal je stapsgewijs je leerplandoel bereiken?

Opdracht b| Check je lesdoelen t.a.v. de criteria voor operationeel formuleren van lesdoelen (syllabus pagina 24 - 27). M.a.w. zijn al je lesdoelen operationeel geformuleerd?

OPDRACHT 2: individueel

1| Ga na in welke finaliteit JIJ zal/wil lesgeven. Praktijkvakken zitten in DA of A-finaliteit. Sterk theoretische vakken zitten in D of DA-finaliteit (of basisvorming A-finaliteit).

 

2| Bepaal dan of je vak zich in de basisvorming of het specifiek gedeelte (of beide) situeert. De vakkenkoppeling kan hierbij helpen.

 

3| Open het betreffende leerplan. (Hulp hier) 

4| Zoek een relevant leerplandoel bij een relevante sleutelcompetentie. 

5| Voer opdracht a en b van opdracht 1 opnieuw uit.

Goed om weten:

De leerplannen van het VVKSO gaan nog steeds uit van "vakken". Dit is een fundamenteel verschil tussen het GO! en het vrije net.

To do! 

• Verwerking na de les H4
  
• Verwerking H5: beginsituatie (zelfstudie)
  
• Verwerking H6: media (zelfstudie)
  
• Lesvoorbereiding - fase 1
  

                 Deadline: dinsdag 18 april 2023 

We zien elkaar terug op 18 april.