4.1 - Stroomkringen

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

De stroomkring

In een stroomkring heb je dus een spanningsbron (of voeding) nodig. Verschillende voorbeelden zijn:

• Batterij (1,5 - 9 Volt)
• Dynamo (6 Volt)
• Generator (115 - 230 Volt)
• Netspanning (230 Volt)

Een stroomkring

In een serieschakeling staan alle apparaten in 1 stroomkring.

Door de schakelaar te

sluiten, gaat de lamp

branden.

Een stroomkring (2)

Als er een te grote stroom door de draden gaat, of er is kortsluiting, dan zal de smeltveiligheid doorbranden.

De stoomkring wordt

onderbroken waardoor de

draden niet te warm 

worden.

Stroommeter / ampèremeter

Om de hoeveelheid stroom (Ampère) te kunnen meten moet je een stroommeter (Ampèremeter) in de stroomkring plaatsen.

De ampèremeter is 

in serie geschakeld in

de stroomkring.

Let op het meetbereik!

Aparte stroomkringen

Elektrische apparaten thuis zijn allemaal parallel geschakeld. Parallel geschakeld betekent dat ieder apparaat zijn eigen stroomkring heeft.

In het voorbeeld hiernaast heeft iedere lamp

zijn eigen stroomkring met de batterij.

Aparte stroomkringen (2)

In de afbeelding zie je een parallelschakeling met 4 aparte stroomkringen. In Binas kun je de betekenissen van de symbolen vinden.

1 = Batterij

2 = LED

3 = Elektromotor

4 = Condensator

5 = Voltmeter

De spanningsmeter / Voltmeter

Om elektrische spanning te meten gebruik je een spanningsmeter of Voltmeter. De spanning wordt dus aangegeven in Volt.

Een spanningsmeter wordt altijd parallel aangesloten.

Spanning meten                                                 Spanning meten

over een batterij                                                  over een weerstand

De spanningsmeter / Voltmeter (2)

Hiernaast zie je een analoge Voltmeter.

Let erop dat je het juiste meetbereik kiest.

In het voorbeeld hiernaast is het 

meetbereik: 0 - 15 Volt.

Je kunt dus maximaal 15 Volt aflezen.

Je moet dus de middelste schaalverdeling gebruiken om de spanning af te lezen. In dit geval is dat dus: 5,5 Volt.

Weerstand

Voor elektrische schakelingen wordt meestal koperdraad gebruikt omdat koper een kleine weerstand heeft.

Elektrische apparaten hebben

een grotere weerstand. De stroom

heeft moeite om er doorheen

te komen.

Weerstand (2)

Als de weerstand groter wordt, neemt de stroomsterkte af!

Je kunt dus een weerstand opnemen in je stroomkring om de stroomsterkte te verkleinen.

Hoe meer apparaten je in

een serieschakeling opneemt

hoe groter de weerstand en hoe

kleiner de stroomsterkte!

De weerstand berekenen

De weerstand bereken je met de wet van Ohm.

Je hebt dan de spanning (Volt)

nodig en de stroomsterkte

(Ampère). 

De weerstand berekenen (2)

Om de weerstand te kunnen berekenen van bijvoorbeeld een lampje, moet je de stroomsterkte (I in Ampère) en de spanning (U in Volt) meten. Kijk goed hoe de meters zijn geschakeld!

De weerstand berekenen (3)

In dit voorbeeld is de spanning U = 9,0 Volt.

De stroomsterkte I = 0,90 Ampère.

Je kunt nu de weerstand (R)

berekenen met de wet van Ohm:

R = U : I

R = 9,0 V : 0,90 A = 10 Ohm

Stroom, spanning diagram

Je kunt in plaats van een batterij ook een regelbare voeding gebruiken. Je kunt daarmee de spanning (het aantal Volt) zelf instellen. 

Gelijkspanning = '+ en -' (DC)

Wisselspanning = afwisselend '+ en -' (AC)

Stroom, spanning diagram (2)

Als je de spanning verandert over het lampje verandert, neemt de stroomsterkte toe.

De weerstand van het lampje wordt groter als de spanning groter wordt!

Stroom, spanning diagram (3)

Er zijn ook materialen waarbij de weerstand niet verandert als de spanning toeneemt. 

Voorbeeld: constantaan (legering) 

samenstelling van koper, nikkel 

en mangaan.