intro H7 en 07.01

• Science
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

H7 Ik maak contact

07.01 van prikkel naar actie

Leerdoelen

• je kunt het proces van prikkel naar actie beschrijven 
• je kan aangeven wat een prikkel is, wat een impuls is, en wat de relatie tussen beide is

Wat weet jij al over H7 Ik maak contact?
Denk bv aan zintuigen en het zenuwstelsel.

Wat weet jij al?

activeren voorkennis

Je hersenen bevatten ongeveer 86 miljard hersencellen. ...

1. 1 = juist
2. 2 = onjuist

We hebben meer dan vijf zintuigen

1. 1 = juist
2. 2 = onjuist

Hoeveel precies, daar zijn de experts het niet over eens. Een zintuig verschaft je informatie over de wereld om je heen dankzij receptoren waar je lichaam mee vol zit. En die vertellen je meer dan alleen de klassieke vijf doen. Het evenwichtsorgaan, pijnsensoren en temperatuursensoren zijn ook zintuigen. Daarnaast hebben we positiezin

 (proprioceptie), daarmee zijn we ons bewust van ons eigen lichaam en de positie en zwaarte van dat lichaam en lichaamsdelen in de ruimte. Uiteraard is er ook nog het befaamde en beruchte ‘zesde zintuig’, wat vaak spiritueel of parapsychologisch wordt ingevuld. Dat zesde zintuig is niet wetenschappelijk aangetoond, anatoom prof. Ronald Bleys kan het niet aanwijzen, maar psychiater prof. Sommer heeft haar eigen interpretatie en verklaring.

https://www.sg.uu.nl/artikelen/2019/10/5-dingen-die-je-niet-wist-over-je-zintuigen

Wat is hier de prikkel?

1

2

3

Prikkel

Wat is de prikkel en de reactie voor de buffel?

2

1

Reactie

Prikkel

                           is een prikkel voor het oog.

Geluid is de prikkel voor je                   .  

 

In een zintuigcel wordt de                       omgezet in een 

1

2

4

3

 oor 

licht

impuls 

prikkel

Deze vraag kan met wisbordje . 

Leerlingen noteren 1 - 4 en daarachter het juiste begrip

Zet in de goede volgorde van prikkel tot reactie.

1: Prikkel

2: 

3: 

4: 

5: Reactie

Zenuwen

Spieren of klieren

Zintuigcellen

Puntenverdeling:

3/3: 2p

1/3: 1p

0/3: 0p

Wat is geen onderdeel van het zenuwstelsel?

1. 1 = Hersenen
2. 2 = Bekken
3. 3 = Ruggenmerg
4. 4 = Zenuwen

Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel en uit perifere zenuwstelsel.

1. 1 = juist
2. 2 = onjuist

Honden kunnen, afhankelijk van het ras, ongeveer 1000 tot 10.000 keer beter ruiken dan mensen

1. 1 = juist
2. 2 = onjuist

mensen hebben 9000 smaakpapillen en een hond heeft er ..........

1. 90.000
2. 500
3. 2
4. 1700

Wat heeft het volgende filmpje te maken met dit hoofdstuk?

07.01 van prikkel naar actie

Leerdoelen

• je kunt het proces van prikkel naar actie beschrijven 
• je kan aangeven wat een prikkel is, wat een impuls is, en wat de relatie tussen beide is

Prikkel > impuls > actie

prikkel

zintuigcellen

impuls

zenuwen

spieren en klieren

actie

Bij science willen we leren over de wereld om ons heen door daar zelf onderzoek naar te doen. 

De eerste stap van onderzoek is altijd een waarneming en vandaag gaan we daar dieper op induiken. Daarbij komen de volgende begrippen aan bod. 

Prikkel

= informatie uit je omgeving of van
   binnenin je lichaam.

De prikkel komt van binnenuit

• honger
• dorst
• moeten plassen

De prikkel komt van buitenaf

• geluid
• warmte
• licht
• aanraking
• geur

Hoe komen we nu van een prikkel naar een actie.

Van prikkel naar actie

Prikkel: geur van de friet 

Zintuig in neus vangt de prikkel op

en maakt een impuls

Impuls = elektrisch signaal dat door zenuwcellen wordt doorgegeven

Impuls gaat via de zenuwen naar je hersenen Hersenen verwerken deze impuls.

Waarneming je ruikt iets!

Hersenen beslissen of er een actie komt

Via zenuwen worden impulsen gestuurd naar je spieren of klieren.

Spier trekt dan samen: je pakt een frietje 

Klier maakt iets: je maakt speeksel

Impulsen, zenuwen, hersenen, spieren

WAT *

afsprakenlijst maken

lezen BK 07.01 + KK 07.01

maken + nakijken OK 07.01

maken taak 07.01A Poster

1 keuze taak kiezen en maken

WAT **

eerst lezen dan pas aan de slag met opdrachten, deel je tijd goed in, vandaag 15 min, en vrijdag 40 min.

WAT  ***

jij weet wat er moet gebeuren, actie!

HOE

individueel

in stilte

HULP NODIG

1.  goed lezen!!!
   BK, stempelkaart en takenboekje
2. schrijf je vraag op en stel hem de volgende keer dat je docent te naam noemt om naar voren te komen
3. ga door met volgende opdracht

actie - IN STILTE

WAT *

afsprakenlijst maken

lezen BK 07.01 + KK 07.01

maken + nakijken OK 07.01

maken taak 07.01A Poster

1 keuze taak kiezen en maken

WAT **

eerst lezen dan pas aan de slag met opdrachten, deel je tijd goed in, vandaag 15 min, en vrijdag 40 min.

WAT  ***

jij weet wat er moet gebeuren, actie!

HOE

zacht overleg

binnen je team

HULP NODIG

1.  goed lezen!!!
   BK, stempelkaart en takenboekje
2. schrijf je vraag op en stel hem de volgende keer dat je docent te naam noemt om naar voren te komen
3. ga door met volgende opdracht

actie - MET ZACHT OVERLEG

Checkvragen

log in of pak een wisbordje

Wat is hier de prikkel?

en de impuls?

Waar wordt je bewust van de prikkels

3

2

1

prikkel

impuls

bewust

van prikkel

Deze vraag kan alleen met wisbordje over door in te loggen in Lessonup

1

2

3

4

5

E = De telefoon gaat over. Het geluid van de telefoon is een prikkel.

A = Zintuigcellen in je oor, ontvangen de prikkel geluid en zetten het om in een impuls.

B= De impulsen gaan via de zenuwen naar je hersenen en je hoort het geluid.

C = De hersenen sturen impulsen via zenuwen naar de spieren.

D = De arm spieren ontvangen de impulsen van de zenuwen en trekken samen, je neemt de telefoon op.

Deze kan alleen als leerlingen inloggen in Lessonup met laptop. 

Of met wisbordje A= 2, B = 3, C = 4, D = 5, E = 1

prikkel

zintuigcel

impuls

zenuwen

1= informatie uit je omgeving of van binnenin je lichaam

2 = cel die prikkels kunnen ontvangen en omzetten in een impuls

3 = elektrisch signaal wat via zenuwen wordt verstuurd

4 = cellen die impulsen kunnen ontvangen en versturen en doorgeven

1 = prikkel

2- zintuigcel

3= impuls

4 = zenuwen

Welk cijfer geef jij jezelf deze les voor aandacht?

010

Checkvragen

zonder wisbordje

en zonder laptop

Zet in meest logische volgorde:
impuls- spier -prikkel -zintuig -hersenen-impuls -actie

1. 1 = prikkel-impuls-actie-impuls-zintuig-hersenen- spier
2. 2= spier- impuls-hersenen-zintuig-prikkel-impuls-actie
3. 3 = zintuig-impuls-impuls-hersenen-prikkel-spier-actie
4. 4 = prikkel-zintuig-impuls-hersenen-impuls-spier - actie

Wat is een prikkel?

1. 1 = informatie uit je omgeving
2. 2 = alles wat een mens doet
3. 3 = een impuls
4. 4 = een verandering van gedrag

Welke van deze prikkels is een goede prikkel voor het oor?

1. 1 = Licht
2. 2 = Harde of zachte lucht
3. 3 = Volume
4. 4 = Trillende lucht

Om je bewust te worden van een prikkel moet deze prikkel eerst verwerkt worden in de....

1. zintuigcellen
2. zenuwen
3. spieren
4. hersenen