4.4 Vermogen en Energie HAVO HAVO+

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Pak je laptop en/of je boek. 

Welkom 

Hoofdstuk 4

4.4 Vermogen en energie

Wat gaan we doen vandaag?

1. Herhaling 4.3 / practica
2. Uitleg paragraaf 4.4  

   4. Opdrachten 4.4  maken

 

Herhaling 4.3 (serie/parallelschakeling)

1.  W; Teken een schakelschema van een serieschakeling met 2 lampjes, een batterij en een stroommeter.
2. H/H: gebruik de juiste symbolen. Kom je er niet uit vraag je buurman/vrouw
3. T: krijgt hier 2 minuten voor
4. K? sneller klaar dan de rest? maak van dezelfde onderdelen een parallel schakeling.

Herhaling 4.3 (serie/parallelschakeling)

1. W: Teken een schakelschema van een parallelschakeling met 3 lampjes, 1 batterijen en een open schakelaar die zorgt dat lampje 3 gaat branden.
2. HH: Samen met je buurman/vrouw
3. T: 4 minuten

Spanning is een grootheid. Wat is de eenheid van spanning?

1. U
2. V
3. u
4. A

Welk antwoord is juist?

1. Een batterij levert een stroom
2. Een batterij raakt nooit leeg
3. Een batterij is milieu vriendelijk
4. Een batterij heeft 2 + aansluitingen

De batterij levert 9 V, hoeveel volt krijgt lampje 1

1. 3 V
2. 4,5 V
3. 6V
4. 9 V

De batterij levert 300mA, hoeveel mA krijgt lampje 3

1. 300 mA
2. 100 mA
3. 150 mA
4. 50 mA

Waar hoort de stroommeter om de stroom door lampje 1 te meten?

1. A
2. B
3. C
4. D

Waar moet je een schakelaar plaatsen als je alleen lampje A aan en uit zou willen zetten met een schakelaar?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Waar moet je een schakelaar plaatsen als je lampje A en B aan en uit zou willen zetten met een schakelaar?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 5

Bekijk de afbeelding het symbool met nummer 3 geeft een ...... weer

1. batterij
2. schakelaar
3. stopcontact
4. lampje

Leerdoelen 4.4

• De leerling kent het begrip vermogen en kan dit uitleggen. 
• De leerling kent de formule P = U x I en kan hiermee rekenen.

4.4 Vermogen en energie

Wat denk jij? Wat betekend volgens jou het woord vermogen? 

4.4 Vermogen en energie

Het vermogen geeft aan hoeveel elektrische energie een apparaat per seconde verbruikt.

Het gaat dus over het verbruik van apparaten. 

4.4 Vermogen en energie

Een apparaat met een klein vermogen, gebruikt per 

seconde weinig energie. 

Maar een apparaat met een GROOT vermogen gebruikt 

per seconde veel energie.

4.4 Vermogen en energie

Het vermogen geeft aan hoeveel elektrische energie een apparaat per seconde verbruikt. We rekenen dit uit in WATT

Het vermogen hangt af van: De spanning

Hoe meer Volt (V), hoe groter het vermogen.

Het vermogen hangt óók af van: De stroomsterkte

Hoe meer Ampère (A), hoe groter het vermogen.

                          

4.4 Formule van vermogen

 Vermogen  = spanning x stroomsterkte

Grootheid:    P = U x I

   eenheid:   Watt (W)   =    Volt (V)   x         Ampere (A)

Vermogen

Als we dus de spanning invullen in Volt (V), en de stroomsterkte in Ampere (A). Dan krijgen we het vermogen in Watt (W).

Apparaten met een groot vermogen verbruiken dus meer elektriciteit en zullen dus sneller de batterij of accu waarop ze werken opmaken. Denk aan het heel helder zetten van je smartphone scherm. Het vermogen is dan groot, dus de accu zal sneller leeg raken. 

Vermogen = spanning x stroom

 Watt = Volt x Ampère

Vermogen = spanning x stroom

 Watt = Volt x Ampère

Let op! Het kan ook zijn dat je niet het vermogen moet berekenen, maar bijvoorbeeld de stroom. Je moet dan eerst de formule ombouwen!

formule van vermogen

                      vermogen = spanning x stroomsterkte

                                 P         =       U            x               I 

Oefenen

Een lampje is aangesloten op 12 V. Door het lampje gaat een stroomsterkte van 5 A. Wat is het vermogen van het lampje?

Gegeven:        spanning = 12V

                            stroomsterkte = 5A

Gevraagd:       vermogen in W

Formule:          vermogen = spanning x stroomsterkte

Berekening:   vermogen = 12 x 5

Antwoord:       vermogen = 60 W

Een lampje is aangesloten op 12 V. Door het lampje gaat een stroomsterkte van 5 A. Wat is het vermogen van het lampje?

1. 50 W
2. 50 V
3. 60 W
4. 60 A

Vermogen = spanning x stroom

 Watt = Volt x Ampère

Let op! Soms moet je  eerst milliampère  omrekenen naar ampère!

Oefenen

Bereken het vermogen van een stofzuiger die 1500 mA gebruikt en op het lichtnet (230V) werkt.

Gegeven:               vermogen = 1800 W

                                   spanning = 230 V

Gevraagd:             stroomsterkte in A

Formule:                vermogen = spanning x stroomsterkte

                                   stroomsterkte = vermogen : spanning

Berekening:          stroomsterkte = 1800 : 230

Antwoord:             stroomsterkte = 7,8 A

Oefenen

Een magnetron van 1800 W is aangesloten op het stopcontact. Wat is de stroomsterkte door de magnetron?

Gegeven:               vermogen = 1800 W

                                   spanning = 230 V

Gevraagd:             stroomsterkte in A

Formule:                vermogen = spanning x stroomsterkte

                                   stroomsterkte = vermogen : spanning

Berekening:          stroomsterkte = 1800 : 230

Antwoord:             stroomsterkte = 7,8 A

Aan de slag (voor havo)

KGT

Wat? 

Hoe? 

Hulp? 

Klaar? 

HAVO+

nog even opletten

Doelen: 4.4.1 Je kunt uitleggen wat het vermogen van een apparaat is.

4.4.2 Je kunt het vermogen van een apparaat berekenen.

4.4.3 Je kunt uitleggen waarom een apparaat met een groter vermogen meer elektrische energie verbruikt.

HAVO

Wat? Lees 4,4 en maak de opgaven

Hoe? Je mag zachtjes overleggen met de persoon naast je. Je mag ook mij vragen!

Hulp? Kijk in het boek, vraag aan je buur en kom daarna pas bij 

Klaar?

Maak de test jezelf

extra stof HAVO+

Capaciteit

De capaciteit van een batterij geeft 

aan hoeveel energie er in 

opgeslagen kan worden. 

Je weet hoelang die mee gaat

Een iPhone batterij heeft een 

capaciteit van 1.960 mAh 

Capaciteit berekenen

Het symbool voor capaciteit is C. 

Capaciteit berekenen: C= I x t

In woorden: 

Capaciteit = Stroomsterkte (in Ampere) x tijd (in uur)

Rekenvoorbeeld capaciteit

Bereken hoe lang een accu met een capaciteit van 1000 mAh mee gaat als er een stroom van 0,1 A is.

C= I x t 

je wil t uitrekenen

Aan de slag (voor havo)

KGT

Wat? 

Hoe? 

Hulp? 

Klaar? 

HAVO+

Wat? Lees 4,4 en maak de opgaven

Hoe? Je mag zachtjes overleggen met de persoon naast je. Je mag ook mij vragen!

Hulp? Kijk in het boek, vraag aan je buur en kom daarna pas bij

Klaar?

Maak de test jezelf

Doelen: 4.4.1 Je kunt uitleggen wat het vermogen van een apparaat is.

4.4.2 Je kunt het vermogen van een apparaat berekenen.

4.4.3 Je kunt uitleggen waarom een apparaat met een groter vermogen meer elektrische energie verbruikt.

HAVO

Wat? Lees 4,4 en maak de opgaven

Hoe? Je mag zachtjes overleggen met de persoon naast je. Je mag ook mij vragen!

Hulp? Kijk in het boek, vraag aan je buur en kom daarna pas bij 

Klaar?

Maak de test jezelf

Bereken het vermogen van een stofzuiger die 1500 mA gebruikt en op het lichtnet (230V) werkt.

1. 345 W
2. 345000 W
3. 0,345 W
4. 3,45 W

Een magnetron van 1800 W is aangesloten op het stopcontact (230 V). Wat is de stroomsterkte door de magnetron?

1. 7,8 A
2. 8,4 A
3. 8,0 A
4. 4,5 A

Formule van vermogen is

1. vermogen = spanning / stroomsterkte
2. vermogen = spanning x stroomsterkte
3. vermogen = spanning + stroomsterkte
4. vermogen = spanning - stroomsterkte

Waarin meet je het vermogen?

1. Ampère
2. Volt
3. Watt
4. Uren

Juist/onjuist:
Apparaten met een klein vermogen zijn energiezuiniger dan apparaten met een groot vermogen.

1. Juist
2. Onjuist

Op de verpakking van een lampje staat: 12 V / 0,5 A.
Bereken het vermogen.

1. 24W
2. 12W
3. 6W
4. 60W

Koffiezet apparaat is aangesloten op het stopcontact. Het apparaat neemt 3 A op. Bereken het vermogen.

1. 3W.s
2. 690W
3. 230W
4. 690kW

Aan de slag 

KGT

Wat? 

Hoe? 

Hulp? 

Klaar? 

HAVO+

Wat? Lees 4,4 en maak de opgaven

Hoe? Je mag zachtjes overleggen met de persoon naast je.

Hulp? Kijk in het boek, vraag aan je buur en kom daarna pas bij 

Klaar?

Maak de test jezelf

Doelen: 4.4.1 Je kunt uitleggen wat het vermogen van een apparaat is.

4.4.2 Je kunt het vermogen van een apparaat berekenen.

4.4.3 Je kunt uitleggen waarom een apparaat met een groter vermogen meer elektrische energie verbruikt.

HAVO

Wat? Lees 4,4 en maak de opgaven

Hoe? Je mag zachtjes overleggen met de persoon naast je. Je mag ook mij vragen!

Hulp? Kijk in het boek, vraag aan je buur en kom daarna pas bij 

Klaar?

Maak de test jezelf