Les 4: de verzorgingsstaat

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1-4

De verzorgingsstaat

Vandaag

Terugblik +/- 5 min.

De verzorgingsstaat +/- 25 min.

Opdracht +/- 20 min.

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

1. kun je benoemen waarom Nederland een verzorgingsstaat heeft en waarom deze onder druk staat.

Terugblik

De verzorgingsstaat

Samenleving waarin de overheid  alle burgers helpt te voorzien in hun basisbehoeften.

'Sociale uitvinding'

Uitleg verzorgingsstaat 

Welzijnsdilemma

Links

Midden

• Bestaanszekerheid

• Solidariteit

Rechts

• Eigen verantwoordelijkheid

De geschiedenis 

van de verzorgingsstaat

Middeleeuwen

Zorg: afhankelijk van geestelijken!

Klik op het oogje voor een afbeelding. 

Bron afbeelding: middeleeuws gasthuis Ten Bunderen

Vanaf de 16e eeuw

Klik op het oogje voor een afbeelding. 

Industriële revolutie

Een spotprent uit de Volkskrant over kinderarbeid in de industriële revolutie. 

Industriële revolutie: Mens- en paardenkracht worden vervangen door stoomkracht en elektrische kracht.

Klik op het vraagteken voor de uitleg van de industriële revolutie en klik op het oogje voor een spotprent over kinderarbeid uit die tijd. 

Samuël van Houten (1874)

Sociale wetgeving

Kinderwetje van Van Houten - 

De fabriekskinderen: 

"Leve mijnheer van Houten"

Klik op het vraagteken voor een afbeelding uit een oude krant van die tijd (1874, Elias Spanier).

Vakbonden en partijen

Uitleg vakbonden/ partijen.

Filmpje: Geschiedenis van de vakbond van typografen/ uitleg vakbonden. 

Filmpje: geschiedenis Nederlandse vakbond/ uitleg vakbonden/ sociale wetten.  

• Ongevallenwet 
• Invaliditeitswet 
• Algemene ouderdomswet (AOW)
• Algemene Bijstandswet
  
• Wet arbeidsongeschiktheid (WAO)

Gemengde economie 

Systeem waarin de overheid en de vrije markt allebei invloed hebben. 

Uitleg wetten. Klik op het vraagteken voor de uitleg van het begrip 'gemengde economie'

Poldermodel

Overleg tussen overheid, werkgevers en werknemers om gezamenlijk afspraken te maken over werkgelegenheid en arbeidskwesties. 

Uitleg poldermodel. Klik op het vraagteken voor de uitleg van het begrip 'poldermodel'. 

Zorgen over verzorgingsstaat

WAO           WIA (2005)

Verhoging AOW leeftijd (2011)

Uitleg. 

Regeerakkoord 2024

Het Regeerakkoord van het huidige kabinet voorziet in een verlaging van het eigen risico in de zorg. Dit eigen risico zal in 2027 verlaagd worden naar 165 euro, waarbij er een maximum van 50 euro per ziekenhuisbehandeling zal komen. Voor 2025 en 2026 blijft het eigen risico op 385 euro.

Lees door

Pak jouw loonstrook erbij.

Hoeveel procent van jouw loon lever je in? 

Hoeveel kun je terugvragen bij de belastingdienst?

'Iedereen heeft

recht op een basisinkomen'