5. Jij en de democratie

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De invloed 

buiten het stemhokje 

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke wijze er invloed uitgeoefend kan worden op het overheidsbeleid.

Welke soorten
media ken je

Wat zijn media?

• Media is het meervoud van medium
  
• Media zijn communicatiemiddelen om boodschappen te verzenden
  
• Meestal naar een groot publiek, je spreekt dan van massamedia
  
• Je hebt media die eenzijdig communiceren (krant, televisie, radio, film),
  

• maar je hebt ook media die meerzijdig communiceren (sociale media), deze zorgen ervoor dat iedereen direct zijn of haar mening kan geven.
  

Wat zijn de functies 

van media?

• Informatie (bijvoorbeeld: Het Journaal)
• Educatie (bijvoorbeeld: SchoolTV)
• Meningsvorming (bijvoorbeeld: De Wereld Draait Door)
• Amusement of vermaak (bijvoorbeeld: Ik hou van Holland)
• Reclame maken
• Informatieve functie (probleem signaleren)

De vijfde macht

De media kan diepegaande invloed uitoefenen op de mening en besluiten van mensen. De politiek maakt dan ook gretig gebruik van de media. 

Injectienaaldtheorie:

• Men dacht vroeger dat alles wat de media zei als een spons werd opgezogen door het publiek.
• De almacht van de media; Men kan niet anders dan de mening van de media overnemen.

Op welke wijze word jij beïnvloed door de media?

Invloed uitoefenen

• Lid worden bij een partij
• Burgerinitatief
• Oprichten van of aansluiten bij een belangengroep
• Actie- of pressiegroep in het leven roepen. 
• Lobbyen

Ambtenaren

• Deskundigen die op een ministerie werken.
• Dankzij ervaring en deskunigheid hebben zij veel invloed op de minister.
• De vierde macht; niet gekozen functionarissen die invloed hebben.

Leg in eigen woorden uit waarom ambtenaren ook wel de 4e macht worden genoemd.

Wat zijn sociale media?

Social media (vert.: sociale media) is de Engelse verzamelnaam voor alle websites, apps en platforms waarbij de gebruikers (en niet een redactie) zelf de inhoud maken.

Kenmerken van sociale media

• online platformen en massacommunicatie
• werken meestal via apps
• de gebruikers maken de inhoud, vaak met weinig controle door het platform
• veel interactie tussen de gebruikers
• meestal miljoenen gebruikers

Voordelen van sociale media

• meestal leuk, eenvoudig en gratis in gebruik
• je leert makkelijk nieuwe mensen kennen en je kunt soms zelfs beroemd worden!
• de wereld wordt 'kleiner': je leert veel over andere delen in de wereld
• snel en makkelijk verspreiden van nieuws
• het biedt vrijheid van meningsuiting en persvrijheid als dit niet is toegestaan

Nadelen van sociale media

• bedreiging, afpersing en online pesten kan voorkomen
• het kan té anoniem zijn
• Verschil tussen "Wat is waar? en "Wat is nepnieuws?" is soms onduidelijk
• Privacy is soms in gevaar
• Platforms verdwijnen vaak weer binnen een paar jaar
• het kan verslavend zijn (fear of missing out)

Hoe ga jij bewust om met sociale media?

Op welke wijze wordt jij (on)bewust beïnvloed op/door sociale media?

Ben jij verslaafd aan sociale media?

1. Ja
2. Nee

Geef jij wel eens je mening op sociale media?

1. Ja
2. Nee

Vorm jij wel eens je mening op sociale media?

1. Ja
2. Nee

Ga jij verantwoordelijk genoeg om met sociale media?

1. Ja
2. Nee

Heb jij het gevoel dat jij de digitale wereld snapt.

1. Ja
2. Nee

Begrippen uit deze les

• sociale media
• privacy
• massacommunicatie
• online
• platform
• Ambtenaar

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen

Video

Humorristische weergave van de invloed die social media heeft.

Video

Filmpje over socialbesitas, de verslaving van veel jongeren aan de sociale media.