8.2 Koolstofkringloop

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

8.2 Koolstofkringloop

Hoofdstuk 8

8.1 Energiestromen

8.2 Koolstofkringloop

8.3 Stikstofkringloop

8.4 Veranderende ecosystemen

8.5 Duurzaamheid

Herhaling 8.1

Opdrachten gemaakt en nagekeken? 

Nog vragen ?

Een rups is een

1. producent
2. consument
3. reducent

De boom maakt door fotosynthese

1. anorganische stoffen
2. uitsluitend organische stoffen
3. zowel organische als anorganische stoffen

In de koolstofkringloop worden door veel organismen stoffen verbrand. Welke organismen in de koolstofkringloop hebben verbranding = dissimilatie?

1. planten
2. dieren
3. dieren en schimmels
4. zowel planten, dieren als schimmels

Juist of onjuist? De netto primaire productie bij algen is gelijk aan de bruto primaire productie min de dissimilatie.

1. Juist
2. Onjuist

Hiernaast staat een voedselpiramide afgebeeld. Is dit een piramide van biomassa of een piramide van aantallen? En bij welke groep kan het organisme in de top van de piramide ingedeeld worden?

1. Het is een piramide van aantallen. Het organisme hoort bij de consumenten
2. Het is een piramide van aantallen. Het organisme hoort bij de producenten.
3. Het is een piramide van biomassa. Het organisme hoort bij de consumenten.
4. Het is een piramide van biomassa. Het organisme hoort bij de producenten.

Wat is de biomassa?

1. Het gewicht van alle organisme in een gebied
2. Het totale gewicht van alle organische stoffen in een organisme
3. De energie die wordt doorgegeven tussen organismes

Leerdoelen deze les:

• Je beschrijft de rol van producenten, consumenten en reducenten in de C-kringloop en in andere kringlopen. 
• Je beschrijft de langzame en snelle koolstofkringloop. 
• Je beschrijft hoe een verhoogde CO2-concentratie tot het versterkte broeikaseffect leidt.

Koolstofkringloop

De koolstofkringloop gaat over het doorgeven van het 

element koolstof (C)

Koolstof zit in het anorganische koolstofdioxide (CO2) en in alle organische stoffen, zoals glucose (C6H12O6)

CO₂ ontstaat bij dissimilatie (verbranding) en wordt gebruikt voor de fotosynthese. Glucose ontstaat bij de fotosynthese. 

Snelle koolstofkringloop

Koolstof gaat van de producenten, naar de consumenten.
Van de consumenten, rechtstreeks of via reducenten weer 

naar de producenten.

Langzame koolstofkringloop

Een deel van het organische materiaal wordt opgenomen in de bodem. Hieruit ontstaan fossiele brandstoffen als steenkool en aardolie. Dit is een langzaam proces (miljoenen jaren). 

Langzame koolstofkringloop

Kalkgesteente (CaCO₃) is ontstaan uit kalkhoudende overblijfselen (schelpen) van in de zee levende organismen. 

Lees 8.2 blz. 254 + 255

Oefening §2: Koolstofkringloop

Inleveropdracht!

Lees 8.2 blz. 254 + 255

BINAS 93F

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Welke kleuren hebben de producenten, consumenten en reducenten in Binas?

BINAS 93F

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Welke pijl hoort uitsluitend bij de 

langzame koolstofkringloop? 

Noem alleen het nummer. 

Welke pijl hoort uitsluitend bij de
langzame koolstofkringloop?
Noem alleen het nummer.

BINAS 93F

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Welke pijl staat gelijk aan de 

bruto primaire productie?

Noem alleen het nummer

Welke pijl staat gelijk aan de
bruto primaire productie?
Noem alleen het nummer

Als welke verbinding kan koolstof in de koolstofkringloop niet voorkomen?

1. Stikstof
2. Methaan
3. Glucose
4. Organische stoffen

BINAS 93F

1

2

3

Practicum meelwormen

Groepjes van 2 ps

• Elk groepje doet 2 metingen dus 2 bakjes met in elk bakje 30 meelwormen en een voedingsstof (tomaat, wortel etc.)
• Vandaag inzetten bij verschillende temperaturen
• Volgende week bekijken/meten

Bepaal het energievebruik van meelwormen

Opdracht / hypothese

Volgende week weeg je de meelwormen, weeg je het overgebleven voedsel en weeg je de uitwerpselen. Waar verwacht je (hypothese) dat het grootste deel van de energie uit het voedsel terecht komt? In uitwerpselen (a), in

groei (b) of in activiteiten (c)? Schrijf op in je schrift en beargumenteer.

Nu en huiswerk 

Maak bij paragraaf 8.2 de opdrachten: 15 t/m 18, 20, 21 en 23