§2.2: Leefbaarheid in Rotterdam

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

§2.2: Leefbaarheid in Rotterdam

Hoe kan stedelijke vernieuwing de leefbaarheid van achterstandswijken verbeteren

Aan het eind van deze paragraaf kun je uitleggen/verklaren:

• Hoe de Afrikaanderwijk en andere woonwijken in Rotterdam-Zuid ontstonden;
  
• Waardoor de Afrikaanderwijk en ander woonwijken in Rotterdam-Zuid achterstandswijken werden;
  
• Hoe de stedelijke vernieuwing van de Afrikaanderwijk en Rotterdam-Zuid verloopt

Lesdoelen:

Basisboek:

B170: Buurtprofiel + Leefbaarheid

B171: Leefbaarheid

B172: Achterstandswijken

B173: Stedelijke vernieuwing

B174: Betere woningen

B175: Gentrificatie

Lesplanning:

• Lesdoelen
• Basisboeknummers
• Leefbaarheid
• Achterstandswijken
• Stedelijke vernieuwing
• Rotterdam Zuid
• Huiswerk

Leefbaarheid

Dit gaat over de mate waarin een wijk geschikt is om in te wonen. We kunnen dit meten op 2 manieren: buurtprofiel en mening bewoners. 

Bij een buurtprofiel kijk je naar de woning- en bewonerskenmerken. Bij de mening van bewoners vraag je bijvoorbeeld om hoe veilig zij de wijk vinden. 

Afrikaanderwijk als achterstandswijk:

Dit is een wijk die de afgelopen jaren sterk is veranderd. Daarbij zijn er een aantal ontwikkelingen geweest die een belangrijke bijdrage hebben geleverd.

In de jaren '60 en '70 kwamen er arbeidsmigranten. Zij kwamen hier om het zware, vuile werk te doen in de havens dat de Nederlanders niet meer wilden doen, daarnaast waren ze ook goedkope arbeidskrachten. Ze gingen dicht bij de havens wonen, hierdoor woonden ze dicht bij hun werk. Daarnaast kwamen er ook nog illegalen en vluchtelingen waarmee de Afrikaanderwijk veranderde in een multiculturele wijk. 

Doordat het inkomsniveau van de bevolking laag was, kwam men er niet aan toe de wijk goed te onderhouden en ontstond er een slechte leefbaarheid. De nieuwe havens hadden hier een belangrijke rol, want de oude havens in het stadscentrum groeiden niet mee met de economische welvaartsperiode waar Rotterdam in zat. 

De oude havens waren te klein en te oud, waardoor er in het westen nieuwe havens werden aangelegd. door de modernisering (automatisering) in de nieuwe havens kwamen mensen zonder baan te zitten. Hierdoor verslechterde de wijk nog meer, omdat ze enerzijds geen baan hadden, maar ook niet de kennis hadden om een ander beroep te vinden. Uiteindelijk werd de Afrikaanderwijk erkend als een achterstandswijk met een slechte leefbaarheid en een onveiligheid. 

Een belangrijke oorzaak dat heeft bijgedragen aan de slechte leefbaarheid is de selectieve migratie , waarbij de rijke inwoners vertrokken uit de wijk waardoor de leefbaarheid verslechterde

Arbeidsmigratie

Deze ontwikkeling heeft ervoor gezorgd dat er een multiculturele wijk is ontstaan in de afrikaanderwijk. 

Leefbaarheid Rotterdam

Wat valt op?

Slechte leefbaarheid in het zuiden en westen.

Hoe komt dat?

Hier werden de nieuwe havens gebouwd. Als gevolg daarvan ontstonden er nieuwe arbeiderswoningen waarin de havenarbeiders zich konden vestigen. 

Arbeiderswoningen:

- slecht onderhouden

- klein (weinig ruimte)

- weinig voorzieningen

- dicht op elkaar

- slecht gebouwd

Wat is de belangrijkste reden geweest voor het ontstaan van de Afrikaanderwijk als achterstandswijk

1. Oude havens
2. Nieuwe havens
3. Automatisering
4. Selectieve migratie

Stedelijke Vernieuwing:

Speerpunt 1:

1. Renoveren
2. Saneren

Kortom sloop en nieuwbouw

Speerpunt 2:

Verbetering van de inrichting (herinrichting)

Speerpunt 3:

Verbetering van de voorzieningen

Kern van stedelijke vernieuwing:

1. Vernieuwing woningen
2. Verbetering leefomgeving
3. Meer kansen op het gebied van wonen, werken, opleiding, zorg en welzijn

Gentrificatie

Dit is een bijzondere vorm van stedelijke vernieuwing waarbij de rol van de lokale overheid heel gering is en de vernieuwing niet altijd ten goede komt van de oorspronkelijke bewoners. 

In 3 stappen:

1. Rijke mensen kopen huizen en knappen deze op;
2. Middenklasse trekt in de wijk waarmee de gemiddelde woningprijzen stijgen;
3. Oorspronkelijke inwoners kunnen de stijgende prijzen niet betalen en worden verdrongen uit hun eigen woonwijk

Welke voor- en nadelen kan je benoemen als gevolg hiervan?

Before & After 

YUP=Young Urban Professional

DINKY=Double Income No Kids

Beide groepen vind je vaak in rijke wijken, zij hebben genoeg geld om te investeren in duurdere woningen, of kopen huizen en knappen die op.

Welke voor- e nadelen kan je bedenken bij gentrificatie?

Aan het eind van deze paragraaf kun je uitleggen/verklaren:

• Hoe de Afrikaanderwijk en andere woonwijken in Rotterdam-Zuid ontstonden;
  
• Waardoor de Afrikaanderwijk en ander woonwijken in Rotterdam-Zuid achterstandswijken werden;
  
• Hoe de stedelijke vernieuwing van de Afrikaanderwijk en Rotterdam-Zuid verloopt

Lesdoelen:

Basisboek:

B170: Buurtprofiel + Leefbaarheid

B171: Leefbaarheid

B172: Achterstandswijken

B173: Stedelijke vernieuwing

B174: Betere woningen

B175: Gentrificatie

Begrijp je alles?