Sigmatische aoristus ARGO 4.4-4.7

Nieuwe aoristusvormen!
Sigmatische aoristus 
ARGO 4.4-4.7
1 / 21
next
Slide 1: Slide
GrieksMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

This lesson contains 21 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Nieuwe aoristusvormen!
Sigmatische aoristus 
ARGO 4.4-4.7

Slide 1 - Slide

In deze lessonup leer je
- hoe het ook alweer zat met het augment
- hoe het ook alweer zat met de rijtjes van het praesens en het imperfectum/them. aor.
- wat de sigmatische aoristus is
- wat de vormen zijn van de sigmatische aoristus
- hoe je de sigmatische aoristus vertaalt
- hoe het ook alweer zat met het aspect

Slide 2 - Slide

Herhaling augment
Het augment bij een imperfectum en een aor: 
- meestal een ἐ ervoor
- bij woorden die beginnen met een α, η of ε => η
- bij woorden die beginnen met een ο of ω => ω
- bij samengestelde woorden ertussen: ἀπεβαλλον (van ἀπο-βαλλω)

Slide 3 - Slide

Herhaling rijtjes 
We kennen al:
praesens: 
ω εις ει ομεν ετε ουσιν / ε ετε / ειν
imperfectum: 
ον ες εν ομεν ετε ον 
thematische aoristus:
ον ες εν ομεν ετε ον / ε ετε / ειν

Slide 4 - Slide

Thematische aoristus:
  • stam verandert (veel/een beetje)
  • uitgangen imperfectum
  • heeft ook imperativus en infinitivus!
  • geeft namelijk aan dat het om een eenmalige actie gaat (aspect!)

Slide 5 - Slide

Hoe vertaal je een sigmatische aoristus?
Je vertaalt het gewoon als een verleden tijd.
ἐλυσας betekent dus 'jij maakte los' of 'jij hebt losgemaakt'

Er zit qua betekenis dan ook geen verschil tussen een imperfectum en aoristus. 
Er zit wel een verschil in aspect: 
het gaat om een onafgeronde of juist een afgeronde actie. 

Slide 6 - Slide

Wat hoort bij welk van de werkwoordsaspecten?
Imperfectum
Aoristus
Gebeurtenis
Toestand
Achtergrond
Voorgrond
Punt op de tijdlijn
Streep op de tijdlijn

Slide 7 - Drag question

Vorming van de sigmatische aoristus
 
1. augment (ἐ)

2. de aoristusstam = 
praesens-stam + σ 

3. de uitgang: 
α ας ε(ν) αμεν ατε αν

Het rijtje van de sigmatische aoristus (indicativus)

ἐλυσα
ἐλυσας
ἐλυσε(ν)
ἐλυσαμεν
ἐλυσατε
ἐλυσαν

Slide 8 - Slide

Sigmatische aoristus
Eigenlijk de standaardaoristus
Aoristusstam is makkelijk te maken/onthouden
Eigen uitgangen
Heeft ook eigen imperativi en infinitivus

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Video

Slide 12 - Slide

Let op: soms is er een 'chemische reactie' met de σ als de stam eindigt op een medeklinker
π(τ) / β / φ   + σ =>  ψ
κ / γ / χ         + σ =>  ξ
δ /  ζ / θ        + σ =>  de slotletter van de praesensstam verdwijnt

πεμπω => ἐπεμψα
διωκω => ἐδιωξα
ψευδω => ἐψευσα

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Waar ken je deze 'chemische reacties' al van?
A
Van scheikunde
B
Van de lidwoorden
C
Van de dativus mv in groep 3 (nw)
D
Van de thematische aoristus

Slide 15 - Quiz

Let op: 
De sigma zorgt ook voor een verandering bij verba contracta:
De laatste letter van de stam verandert door de sigma

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Wat gebeurt er dus bij verba contracta?
A
er komt een -α/ε/η- in de aor
B
gewoon augment en σ
C
de slotklinker wordt verlengd + sigm aor
D
ziet er net uit als impf

Slide 18 - Quiz

ἐδηλωσα (dat je nog niet kent!) is dus de sigmatische aoristus van
A
δηλω
B
δηλοω
C
δηλεω
D
δηλαω

Slide 19 - Quiz

Thematische aoristus
Sigmatische aoristus
εἰπον
ἐλυσας
ἐδιωξα
ἐβαλε
ἐφυλαξε
ἐνομισαμεν
ἐλαβομεν
ἠκουσα
εἰδες

Slide 20 - Drag question

Hoe moeilijk vind je de sigmatische aoristus?
(0 = eitje, 100 is onoverkomelijk moeilijk)
0100

Slide 21 - Poll