MAW

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

MAW Kerstquiz

5.3 Ideologie (de kern)

Socialisme-Sociaaldemocratie

Confessionalisme-Christendemocratie

Liberalisme

Gelijkheid en gelijkwaardigheid

Harmonie en samenwerking

Vrijheid voor het individu

6.3 Ideologie (en macht)

Socialisme-Sociaaldemocratie

Confessionalisme-Christendemocratie

Liberalisme

Macht moet gelijk verdeeld zijn. 

Gespreide verantwoordelijkheid is belangrijk. 

Mensen zijn zelf verantwoordelijk. De overheid hoeft niet altijd in te grijpen bij verschil in macht.

7.3 Ideologie (en naties)

Liberalisme

Socialisme-Sociaaldemocatie

Confessionalisme-Christendemocratie

Culturen zijn gelijkwaardig en moeten in hun waarde worden gelaten - cultuurrelativisme

Mensen zijn gelijkwaardig en de christelijke normen en waarden zijn goed voor hele samenleving

Kracht van het individu individuele rechten staan boven de macht van een natie 

confessionalisme

sociaaldemocratie

liberalisme

cultuur

socialisme

Vrijheid

Karl Marx

Samuel Huntington

PvdA

CDA

Vorming

Binding

Verhouding

Verandering

Socialisatie

acculturatie

ideologie

Macht

conflict

Samenwerking

Cultuur

Politieke institutie

Representativiteit

Individualisering

Staatsvorming

Democratisering

Tot de jaren '60

Jaren '60 tot '80

Vanaf de jaren '80

Kostwinnersgezin 

Verzuiling

Ontzuiling 

Socialisatoren: kerk, gezin en vereniging 

Secularisering 

Onderhandleingshuishouden 

Socialisatoren: peergroup, media en onderwijs

Individualisering 

Institutionalisering

Egalitair gezin 

Geïndividualiseerd gezin

Rationalisering

Democratisering

KERNCONCEPT Democratisering (1)

Het proces van                         van de machts- en gezagsverhoudingen door een                inspraak

en                                       van degenen met

               macht.

 medezeggenschap

  verandering

               grotere

               minder

KERNCONCEPT Representativiteit (1)

De mate waarin de (politieke)                   , de                                                  of achtergrondkenmerken van vertegenwoordigers                               met die van de groep die                                     wordt.

vertegenwoordigd

            besluiten

      standpunten

        overeenkomen

Tekst

Representatie

Representativiteit

In een referendum stemt de meerderheid van de bevolking tegen de milieuwet die de Tweede Kamer heeft ingevoerd.

De Tweede Kamer stemt in meerderheid voor een nieuwe milieuwet.

Gezag

Representatie

Representativiteit

Mensen luisteren naar je

50% van Alkmaar is vrouw dus is de helft van de gemeenteraad vrouwelijk

Mensen stemmen op volksvertegenwoordigers

Ontwikkelingsvisie

Instrumentele visie

Het is belangrijk dat de besluiten die genomen worden in de 2e Kamer overeenkomen met de mening van het volk, ongeacht of ze bij de besluitvorming betrokken worden.

Een politieke partij wil jongeren betrekken bij het maken van wetten, zodat het voelt als hun eigen besluit en ze zich er beter aan zullen houden.

Amsterdammers worden uitgedaagd om actief mee te denken over oplossingen voor het fietsersprobleem in de spits.

D.m.v. enquêtes word gevraagd naar de mening van burgers over smartphonegebruik onder jongeren.  Experts beslissen daarna over de maatregelen.

WELKE STELLING IS JUIST / ONJUIST?

1) Nederlandse werknemers hebben politieke machtsbronnen als ze lid zijn van een vakbond. Deze komt op voor hun belangen en vakbonden kunnen politieke besluitvorming beïnvloeden
2) Als je baas je extra laat werken door jou extra te betalen is dat een voorbeeld van het inzetten van een affectieve machtsbron

1. 1 is juist, 2 is onjuist
2. 1 is onjuist, 2 is juist
3. beide zijn juist
4. beide zijn onjuist

Conflict

model

Harmonie

model

Overleg

Demonstraties

Poldermodel

Consensus

Strijd

Stakingen

Sociale institutie

Politieke institutie

Socialisatie

Politieke socialisatie

Proces van overdracht en verwerving van cultuur

Proces van politieke overdracht en verwerving van cultuur

Regels over hoe mensen met elkaar omgaan.

Regels over hoe macht verdeeld en uitgeoefend wordt.

Politieke institutie

Sociale institutie

Docent een hand geven bij binnenkomst

De fractie-assistent brengt Mark Rutte iedere ochtend een bakje koffie

Poldermodel

Koning Willem leest gezellig voor uit zijn troonrede

KERNCONCEPT Globalisering (1)

Het               van                       en intensivering van                                    en afhankelijkheden over zeer grote afstand en over                            heen.

                 proces

   uitbreiding

          contacten

       landsgrenzen

Verschillende staatsvormen

Staatsvorming betekent

1. institutionalisering van een land
2. eenwording van verschillende gebieden
3. het overgaan van monarchie naar republiek
4. institutionalisering van politieke macht tot een staat

Vele Palestijnen erkennen de staat Israel niet. Is hier sprake van een gebrek aan:

1. belastingmonopolie
2. interne soevereiniteit
3. geweldsmonopolie
4. externe soevereiniteit

KERNCONCEPT Sociale cohesie (1)

Het aantal en de                                                     die mensen in een ruimer sociaal kader met elkaar hebben, het                                   te zijn,                   van een gemeenschap, de mate van verantwoordelijkheid voor                              , en de mate waarin anderen daar ook een beroep op kunnen doen.

kwaliteit van de bindingen

       gevoel een groep

              lid te zijn  

          elkaars welzijn

KERNCONCEPT Institutionalisering (1)

Het               waarbij een                    van waarden en min of meer geformaliseerde             vastgelegd wordt in standaardgedragspatronen, die het gedrag

van mensen en hun onderlinge                reguleren.

                 proces

                  complex

                 regels

             relaties

Er is een conflict tussen verschillende groepen in Nederland over het wel of niet helemaal zwart maken van het gezicht van zwarte Piet:

1. Marx
2. Huntington

Horecabazen, winkeliers en marktkooplui eisen heropening via de rechter omdat ze failliet dreigen te gaan:

1. Marx
2. Huntington

Er is een conflict tussen jongeren en ouderen over het opvolgen van de corona regels:

1. Marx
2. Huntington

Schoonmakers gaan staken omdat ze vinden dat ze veel te weinig verdienen in verhouding met andere beroepen:

1. Marx
2. Huntington

KERNCONCEPT: Rationalisering

Het proces van het                  en systematiseren van de werkelijkheid met de bedoeling haar                           en beheersbaar te maken en van het                        inzetten van middelen om zo efficiënt en                 mogelijke resultaten te bereiken.

            ordenen

            effectief

        voorspelbaar

          doelgericht

kostwinnaarsgezin

Verzuiling

secularisatie

individualisering

egalitair gezin

sociale institutie

tot jaren '60

onderhandelingshuishouden

rationalisering

bevelshuishouding

jaren 60-80

Ook individualisering is een belangrijk proces in een moderne samenleving. Wat is geen voorbeeld van individualisering?

1. Veel mensen hebben hun afhankelijkheid van gezin, sociale klasse, kerk weten te verminderen.
2. Individuen zijn meer zelf verantwoordelijk voor hun handelen en het aangaan van sociale contacten.
3. Mensen willen graag zelf hun leven vormgeven en zichzelf onderscheiden van anderen.
4. Er zijn vaak rituelen om te volgen waarna een jongen een man of een meisje een vrouw geworden is.

Welke visie op individualisering hoort bij de liberalen?

1. Mensen leven met elkaar in een gemeenschap, individualisering kan dat bedreigen.
2. Individuele vrijheid is het hoogste goed, ook als het ten koste gaat van de bindingen tussen mensen.
3. Grotere sociale ongelijkheid door individualisering moet de overheid tegengaan.

Rationalisering

Macht

Ideologie

Conflict/samenwerking

KERNCONCEPT Individualisering (1)

Het               waarbij                      in toenemende mate hun                              op verschillende gebieden kunnen                     .

                 proces

          individuen

      zelfstandigheid

             vergroten

Cultivatiehypothese

Media framing hypothese

Opinieleidershypothese

Selectiviteitshypothese

"De invloed van tv-boodschappen gebeurt via via."

"De tv bepaalt het perspectief waarmee wij naar het actuele nieuws kijken."

"Mensen die veel tv kijken zijn niet in staat de vertekening van de werkelijkheid door de media te doorzien."

"Iedereen kijkt tv vanuit zijn eigen referentiekader."

Kostwinnersgezin

Egalitair gezin

kinderen gaan na schooltijd naar huis

het gezin is een eenoudergezin

individualisering

bevelshuishouden

kinderen hebben inspraak

beide ouders werken

Sociale mobiliteit

Sociale stratificatie

Positieverwerving

Positietoewijzing

Maatschappelijke oorzaken waardoor een persoon in een bepaalde positie terechtkomt.

De mogelijkheid van individuen om verandering aan te brengen in hun maatschappelijke positie

Het verkrijgen van een maatschappelijke positie door de eigen bijdrage van een persoon .

Een verdeling van de maatschappij in groepen, waartussen sociale ongelijkheid bestaat