Les 5,6& 7 Het Britse Rijk als economische wereldmacht
Deelcontext III: Het Britse Rijk als economische wereldmacht
Terugblik:
Risico: door deze afhankelijkheid is Britse economie kwetsbaar voor gebeurtenissen buiten haar grondgebied.
1 / 50
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 5
This lesson contains 50 slides, with interactive quizzes, text slides and 8 videos.
Lesson duration is: 50 min
Items in this lesson
Deelcontext III: Het Britse Rijk als economische wereldmacht
Terugblik:
Risico: door deze afhankelijkheid is Britse economie kwetsbaar voor gebeurtenissen buiten haar grondgebied.
Slide 1 - Slide
Kenmerkende aspecten
De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving
Discussies over de 'sociale kwestie'
De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces
De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme;
Slide 2 - Slide
Leerdoelen
Je kunt het belang beschrijven van de Spining Jenny en de stoommachine voor de ontwikkeling van de industriële revolutie in Engeland.
Je kunt oorzaken van de bevolkingsgroei in Engeland in de 18e eeuw noemen.
Je kunt de uitbreiding van het Britse en Indiase spoorwegennetwerk beschrijven en daarbij verklaren waarom deze snelle uitbreiding voor de Britten noodzakelijk was.
Slide 3 - Slide
Slide 4 - Video
De industriële revolutie 1750
3 Oorzaken in verband met de koloniën:
De Britse koloniën leverden veel grondstoffen en plantageproducten.
De Britse koloniën waren een afzetmarkt
De koloniale handel was enorm winstgevend. De winst werd geïnvesteerd in industrie of infrastructuur.
Slide 5 - Slide
Spinning Jenny
Spining Jenny,een machine die in staat was om meerdere draden van wol of katoen te spinnen dan met een spinnewiel.
Hierdoor versnelling/verbetering van productieproces (revolutie!) in de textielindustrie.
De nieuwe machines werden steeds groter; de huisnijverheid werd daardoor lastig
Ondernemers bouwden daarom hallen die de nieuwe machines konden huisvesten (fabrieken).
Slide 6 - Slide
Stoom als nieuwe krachtbron
Ondanks alle nieuwe uitvindingen, kwam de energie hiervoor nog steeds uit spierkracht (mens of dier) of waterkracht.
±1775 - James Watt ontwikkelde goed bruikbare en stevige stoommachine
Stoommachine werd gebruikt als motor voor machines in de textielindustrie; machines konden hierdoor sneller, regelmatiger en langer werken
Productie werd goedkoper > Prijs voor consumenten werd goedkoper
Slide 7 - Slide
Slide 8 - Slide
Slide 9 - Slide
0
Slide 10 - Video
Industriële samenleving
Door IR veranderde Engeland vanlandbouw stedelijke samenleving naar een industriële samenleving.
De meeste mensen werkten hierdoor in de industrie, huisnijverheid verdwijnt
Steeds meer mensen trokken van het platteland naar de stad (Verstedelijking/ Urbanisatie)
verbeteringen in de landbouw; meer landbouwgrond werd ontgonnen, introductie nieuwe gewassen (aardappel!),
verbeteringen in medische wereld, hierdoor ontstonden vaccinaties en had men meer oog voor hygiëne
Slide 13 - Slide
Bevolkingsgroei
Gevolgen:
groeiende vraag naar textiel
bevolkingsoverschot op platteland (door machines minder werk beschikbaar); goedkope arbeidskrachten trekken naar de stad (werk in de fabriek)
Slide 14 - Slide
Slide 15 - Slide
Slide 16 - Video
Verbetering vervoersmogelijkheden
De stoommachine werd ook toegepast in het vervoersmogelijkheden en :
stoomboot
stoomtrein
Het vervoer van goederen en personen ging veel sneller via het spoor.
Binnen 30 jaar werd er daarom een spoorwegnetwerk aangelegd dat heel G.B. besloeg.
Ook in India werd een spoornetwerk aangelegd . De verbinding tussen het moederland en de kolonie werd zo sterk verbeterd. Daarnaast zorgde ook het Suezkanaal voor een snellere en betere verbinding.
Slide 17 - Slide
Niet alleen in Groot-Brittannië, maar ook in Azië en Afrika legden de Britten spoorwegen aan. Het kostte Groot-Brittannië veel geld om deze spoorwegen aan te leggen. Leg uit waarom ze dit toch deden.
Slide 18 - Open question
Deelcontext III: Het Britse Rijk als economische wereldmacht
Terugblik:
Risico: door deze afhankelijkheid is Britse economie kwetsbaar voor gebeurtenissen buiten haar grondgebied.
Slide 19 - Slide
Leerdoelen
Je kunt de betekenis van de Reform Bill voor de ondernemers in de Britse steden beschrijven.
Je kunt de betekenis van de Factory Acts voor de Britse arbeiders beschrijven.
Je kunt de veranderende positie van het Britse Rijk in de wereldeconomie aan het einde van de 19e eeuw beschrijven en verklaren.
Slide 20 - Slide
Handelskapitalisme
17e en 18e eeuw
economisch systeem waarbij handel (en bijbehorende bedrijfstakken als de scheepvaart) centraal staat
Industrieel kapitalisme
19e eeuw
economisch systeem waarbij de industrie centraal staat. Vrijhandel is van groot belang, de fabrikanten willen liberale markteconomie (nauwelijks overheidsbemoeienis)
Slide 21 - Slide
Vrijhandel
- De regering van G.B. begreep dat de Britse economie gebaat was bij zoveel mogelijk vrijhandel.
- Om vrijhandel af te dwingen zetten de Britten desnoods de Royal Nay in, zelfs in gebieden die geen deel uit maken van het Britse Rijk.
Slide 22 - Slide
Ingrijpen van Royal Navy, een voorbeeld
Opiumoorlogen
China was een belangrijke In de 19e eeuw wilde China haar eigen handelsvoorwaarden bepalen. De Chinese keizer verbood de handel in opium, terwijl deze handel voor de Britten zeer lucratief was.
De Royal Navy vernietigde daarop de Chines marine. De werd gedwongen om een handelsverdrag te sluiten met G.B., bovendien kwam Hongkong in Britse handen. Vanaf nu lag de Chinese markt open voor het westen
Slide 23 - Slide
Chinese opiumgebruikers
Slide 24 - Slide
Slide 25 - Video
wat is geen kenmerk van een liberale markteconomie?
A
Vrijhandel
B
Grote rol van de overheid in de economie
C
Overheid bemoeit zich nauwelijks met economie
D
zo min mogelijk invoerrechten
Slide 26 - Quiz
handelskapitalisme
Industrieel kapitalisme
handelsbarrières
investeren in scheepsbouw
liberalisme
industriëlen
vrijhandel
kooplieden
Slide 27 - Drag question
Leerdoelen
Je kunt de betekenis van de Reform Bill voor de ondernemers in de Britse steden beschrijven.
Je kunt de betekenis van de Factory Acts voor de Britse arbeiders beschrijven.
Je kunt de veranderende positie van het Britse Rijk in de wereldeconomie aan het einde van de 19e eeuw beschrijven en verklaren.
Slide 28 - Slide
Londen: 1851
Wereldtentoonstelling
Crystal Palace
Slide 29 - Slide
Slide 30 - Slide
Slide 31 - Video
Bestaande sociale klassen in Britse samenleving
Strikte klassenverdeling
Bovenklasse
Middenklasse
Arbeiders
Slide 32 - Slide
Ontstaan nieuwe sociale klassen
door de industrialisatie
Strikte klassenverdeling
Nieuwe bovenklasse = ondernemers. Zijn boos, kunnen niet deelnemen aan politiek
Bovenklasse
Middenklasse
Arbeiders
Nieuwe bovenklasse
Slide 33 - Slide
Achtergesteld?
In de industriële samenleving worden twee klassen steeds belangrijker,
de ondernemers, fabriekseigenaren (gegoede burgerij)
de arbeiders
maar zij hebben tegengestelde belangen!
Beide klassen voelden zich achtergesteld door de Britse politiek!
Slide 34 - Slide
Ondernemers
Belangrijk voor de economische ontwikkeling van het rijk,
maar geen politieke invloed
Vooral adel had invloed op de politiek
1832 - invoering Reform Act
hierdoor meer invloed van ondernemers op Lager huis!
Slide 35 - Slide
Reform Bill
1832
In Engeland werd er gestemd via hetdistrictenstelsel.
Per district werden vertegenwoordigers naar het parlement afgevaardigd
Districten waren verdeeld voor IR, daardoor hadden onbelangrijke regio's veel macht en de meeste industriegebieden juist weinig macht.
Aanpassing in de wet: andere samenstelling van de districten, gebieden met sterke bevolkingsgroei (industriegebieden) kregen nu meer macht (=zetels)
Uitbreiding kiesrecht waardoor ook relatief kleinere ondernemers en winkeliers aan verkiezingen mochten meedoen. De ondernemers krijgen hierdoor meer macht, adel &
platteland verliezen macht
Slide 36 - Slide
0
Slide 37 - Video
Arbeiders
Fabrieksarbeiders werkten en woonden onder slechte omstandigheden
Maar overheid greep niet in om situatie te veranderen.
Arbeiders eisten veranderingen; ze verenigden zich in vakbonden
Artsen, leraren en burgers uit de gegoede burgerij steunden de arbeiders
Het socialisme werd een steeds belangrijkere politieke stroming!
Slide 38 - Slide
Slide 39 - Slide
Slide 40 - Slide
Factory Acts
1833
Kortere werktijden voor vrouwen en kinderen; kinderarbeid tot 9 verboden, kinderen moesten naar school!
Veiligere werkomstandigheden
Controle van de Factory Acts
Dit alles is het begin van de sociale wetgeving!
Slide 41 - Slide
0
Slide 42 - Video
Niet alle arbeidersgezinnen waren gelukkig met de Factory Acts. Leg uit waarom niet.
Slide 43 - Open question
Reform Bill
Factory Acts
hervorming districtenstelsel
verbod op kinderarbeid onder 9
uitbreiding kiesrecht
kinderen moeten 2 uur per dag naar school
controle op uitvoering wet
Slide 44 - Drag question
Concurrentie uit Duitsland en Amerika
Veel Britse ondernemers investeerden hun geld in Britse koloniën, bv de spoorwegen in India werden voor een groot deel bekostigd met Brits geld,
Londen werd het financiële centrum van de wereld.
De wereldtentoonstelling in 1851 maakte duidelijk dat Groot- Brittannië op cultureel en technologisch gebied veel verder was dan andere Europese landen.
Maar deze superieure positie kwam onder druk te staan.
Slide 45 - Slide
Britse Rijk als voorloper
De industrialisatie en de koloniën zorgden ervoor dat Groot-Brittannië financieel, technisch en cultuur voor liep op de rest van de wereld
Dat werd duidelijk tijdens de Wereldtentoonstelling in 1851
Slide 46 - Slide
Slide 47 - Video
Leidersrol bedreigd
Na afloop Amerikaanse Burgeroorlog (1865) werd de VS een belangrijke concurrent op economisch gebied
Duitsland werd een grote concurrent op industrieel gebied.
Andere Europese landen wilden ook steeds meer koloniën verkrijgen, niet alleen voor grondstoffen en als afzetmarkt, maar ook om aanzien en macht te verkrijgen.
De strijd (rivaliteit) tussen Europese landen nam in de tweede helft van de 19e eeuw sterk toe.
Slide 48 - Slide
Het Britse Rijk in 1866. De figuren naast de kaart stellen de Britse koloniën voor. In het midden zit Vrouwe Brittannia.
Slide 49 - Slide
Dit is een kaart van het Britse rijk rond 1886. Geef aan of de tekenaar positief of negatief dacht over het Britse rijk. En geef twee beeldkenmerken waaraan je dat kunt zien.