Thema 5 - Planten

Thema 5
Planten

PE
Toetsweek: SE V4 Thema 1, V5 Thema 3 en 5
1 / 46
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 46 slides, with text slides and 9 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Thema 5
Planten

PE
Toetsweek: SE V4 Thema 1, V5 Thema 3 en 5

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Basisstof 1
- Je kunt beschrijven hoe lengte- en diktegroei bij kruid- en houtachtige planten plaatsvindt en dat stamcellen hiervoor verantwoordelijk zijn

Slide 3 - Slide

Bouw
  • Dekweefsel: beschermt tegen waterverlies en infecties
  • Vaatweefsel: bestaat uit hout- en bastvaten. Houtvaten in jaarringen houtachtige planten. Transportvaten in vaatbundels kruidachtige planten.
  • Vulweefsel: fotosynthese, opslag en stevigheid

Slide 4 - Slide

Groei
  • Delingen in meristeem toppen van stengels en wortels (groeipunten) zorgen voor lengtegroei
  • Diktegroei: cambium
  • Celstrekking en celspecialisatie één van twee dochtercellen stamcel in meristeem

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

Cambium
  • Ringvormig meristeem
  • Houtcellen naar binnen, bastcellen naar buiten
  • Kunnen vaten vormen
  • Meer houtcellen dan bastcellen

Slide 7 - Slide

Houtvaten en bastvaten
  • Houtcellen maken secundaire celwanden van cellulose en lignine, dwarswanden verdwijnen
  • Bastvaten krijgen openingen tussen cellen, celkernen verdwijnen

Slide 8 - Slide

Jaarringen
  • Voorjaar wijde houtvaten met dunne wanden, vervoeren veel water en opgeloste stoffen
  • Zomer nauwe houtvaten met dikke wanden

Slide 9 - Slide

Plastiden
  • Ontstaan in meristeem
  • Etioplasten in donker gevormd, in licht ontstaan chloro- en chromoplasten
  • Leukoplasten slaan zetmeel (amylo), olie (elaio) of eiwitten (proteïno) op
  • Plastiden kunnen in elkaar overgaan

Slide 10 - Slide

Basisstof 2
- Je kunt beschrijven hoe planten water met mineralen opnemen, transporteren en afgeven
- Je weet hoe huidmondjes de gaswisseling van planten reguleren en dat de opname van koolstofdioxide in relatie staat met de afgifte van water

Slide 11 - Slide

Sapstroom
  • Houtvaten (xyleem): anorganisch - water en zouten 
  • Bastvaten (floeem): organisch - water en assimilatieproducten (glucose)

Slide 12 - Slide

Watertransport wortelcellen
  • Bij kurkbandjes actief transport mineralen via celmembraan
  • Hoge osmotische waarde in centrale cilinder
  • Osmose naar centrale cilinder
  • Kurkbandjes verhinderen terugstromen water
  • Water in houtvat stijgt --> worteldruk

Slide 13 - Slide

Waterpotentiaal
  • Verplaatsing van water (MPa)
  • Osmotisch potentiaal wordt negatiever met meer opgeloste stoffen
  • Drukpotentiaal wordt positiever met hogere turgordruk
  • Water beweegt van hoog naar laag waterpotentiaal

Slide 14 - Slide

Stijgende sapstroom
  • Cohesie en adhesie samen grotere kracht dan zwaartekracht
  • Water wordt omhoog getransporteerd

Slide 15 - Slide

Houtvaten
  • Watertransport door verschil waterpotentiaal door verdamping, water aangevuld door capillaire werking (verdampingsstroom)
  • Huidmondjes kunnen sluiten om verdamping tegen te gaan
  • In zomer vooral verdamping, in lente vooral worteldruk

Slide 16 - Slide

Huidmondjes
  • Regelen verdamping
  • Afname turgor sluitcellen door watertekort zorgt voor vormverandering waardoor huidmondje dicht gaat
  • Kan ook onder invloed van licht en CO2

Slide 17 - Slide

Bastvaten
  • Bevat vooral suiker
  • Variabele richting sapstroom, van suikerbron naar plek waar suiker nodig is of opgeslagen wordt

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Video

Slide 20 - Video

Slide 21 - Video

Basisstof 3
- Je kunt uit de opname en afgifte van zuurstof en koolstofdioxide door een plant de intensiteit van de fotosynthese (koolstofassimilatie) afleiden
- Je kunt beschrijven hoe opslag van assimilatieproducten (organische stoffen) in planten plaatsvindt

Slide 22 - Slide

Absorptiespectrum
  • Chlorofyl absorbeert verschillende golflengten licht
  • Chlorofyl reflecteerd golflengte licht met kleur groen
  • Absorptiespectrum laat zien welke golflengten worden geabsorbeerd
  • Geabsorbeerd licht wordt gebruikt voor fotosynthese

Slide 23 - Slide

Beperkende factoren
  • Intensiteit fotosynthese: snelheid waarmee glucose wordt gevormd en zuurstof vrijkomt
  • Bepaald door factor die het minst gunstig  is: beperkende factor

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Video

Overdag: fotosynthese + dissimilatie
's Nachts: dissimilatie

Slide 26 - Slide

Basisstof 4
- Je kunt verschillende manieren van voortplanting bij planten beschrijven

Slide 27 - Slide

Voortplantingsorganen plant
Zelfbestuiving en kruisbestuiving

Slide 28 - Slide

Insecten bestuiving
Wind bestuiving

Slide 29 - Slide

Bevruchting
Ontwikkeling vrucht

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Video

Verspreiding zaden

Slide 32 - Slide

Ongeslachtelijke voortplanting

Slide 33 - Slide

Stekken

Slide 34 - Slide

Weefselkweek

Slide 35 - Slide

Enten

Slide 36 - Slide

Slide 37 - Video

Basisstof 5
- Je weet dat planten met behulp van signaalstoffen reageren op interne en externe signalen

Slide 38 - Slide

Auxine
  • Licht vermindert aanmaak auxine
  • Auxineconcentratie lager aan belichte zijde
  • Belichte zijde groeit langzamer
  • Stengeltop groeit richting licht
  • Auxine door zwaartekracht in onderkant stengel, waardoor deze naar boven groeit
  • In wortel andersom

Slide 39 - Slide

Fototropie
Geotropie

Slide 40 - Slide

Ethyleen

Slide 41 - Slide

Bescherming
  • Mechanisch: haren, stekels, doorns
  • Chemisch: stoffen die niet lekker of dodelijk zijn
  • Indirect: lokstof die natuurlijke vijand aantrekt

Slide 42 - Slide

Slide 43 - Video

  • Bouw planten
  • Meristemen, groeipunten
  • Houtvaten en bastvaten, cambium, jaarringen
  • Transport door houtvaten en bastvaten, capillaire werking, worteldruk, waterpotentiaal
  • Huidmondjes
  • Assimilatie en dissimilatie, beperkende factor
  • Geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting, bestuiving, bevruchting, stekken, enten, weefselkweek
  • Auxine, fototropie en geotropie, ethyleen

Slide 44 - Slide

Slide 45 - Video

Slide 46 - Link