Beeld en Geluid Onderwijs
Een enorme collectie interessant AV-materiaal, gratis voor gebruik in het onderwijs

Kunst en Je Hersenen: Kunst en Betekenis

Heeft kunst invloed op mij?
Les 4 - Kunst & Betekenis
Voor het eerst bij Beeld en Geluid op school? Kijk hier voor een korte instructie.

Een les van Randy Markx (Creative Business-Student) in opdracht van Beeld & Geluid.
1 / 17
volgende
Slide 1: Tekstslide
KunstMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3-6

In deze les zitten 17 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Introductie

Leerlingen ontwikkelen een eigen concept gebaseerd op eigen ideeën en gedachten. Ze houden rekening met het idee (het concept), het materiaal, de vorm en de betekenis. Dit zijn de drie onderdelen (betekenis, vorm en materie) die van belang zijn bij het beeldend werken.

Onderdelen in deze les

Heeft kunst invloed op mij?
Les 4 - Kunst & Betekenis
Voor het eerst bij Beeld en Geluid op school? Kijk hier voor een korte instructie.

Een les van Randy Markx (Creative Business-Student) in opdracht van Beeld & Geluid.

Slide 1 - Tekstslide

Introduceer het onderwerp van de les:
Beeldaspect kleur én de betekenis van kleuren en muziek.
Les 4: Kunst & Betekenis
Leerdoel: Je weet hoe de hersenen werken én welke invloed de hersenen hebben op kunst.
Beeld: Publiek Domein

Slide 2 - Tekstslide

Communiceer het doel van de les:
De leerling weet hoe de hersenen werken én welke invloed de hersenen hebben op kunst.

Wat weet jij al over de werking van je hersenen?

Slide 3 - Open vraag

Voorkennis activeren:
Vraag je leerlingen wat zij al weten over de werking van de hersenen. Ga hierover in gesprek.
De 3 Hersengebieden
Ons brein bestaat uit drie gebieden:
1. De Hersenstam - Het instinctieve brein
Ons lichaamsgevoel is verbonden met de hersenstam.

2. Het Limbisch Systeem - Het emotionele brein
Onze gevoelens of emoties zijn voornamelijk verbonden met de tweede laag, die hierop opbouwt: het limbische systeem.

3. De Neocortex - Het denkende brein
Ons denken is verbonden met de neocortex, de derde laag in onze hersenen.

Slide 4 - Tekstslide

Ons brein bestaat uit drie hersengebieden:
  • de hersenstam (het instinctieve brein);
  • het limbisch systeem (het emotionele brein);
  • en de neocortex (het denkende brein).
Ons lichaamsgevoel is verbonden met de hersenstam; onze gevoelens en emoties zijn voornamelijk verbonden met het limbisch systeem; en onze manier van denken is verbonden met de neocortex.

Hondenpoep als kunstwerk
Bekijk dit fragment (In de klas - NTR, 14 april 2019) om meer te weten te komen over de betekenis van kunst.

Het kunstwerk van de VPRO, is dit kunst? Waarom vindt jij dit juist wel, of juist geen kunst?
Maker: Wim T. Schippers // Beeld: Publiek Domein

Slide 5 - Tekstslide

Mediafragment: Hondenpoep als kunstwerk.
Na het bekijken van dit fragment uit de serie ‘De klas’ kan je met je leerlingen hierover in gesprek. Het kunstwerk van de VPRO, is dit kunst? Waarom vinden de leerlingen dit juist wel, of juist geen kunst?
Kunst kan ...
• Sterke emoties oproepen.

• Een rol spelen bij de sociale interactie.

• Een genezende werking hebben.
Beeld: Publiek Domein

Slide 6 - Tekstslide

Kunst kan op verschillende manieren invloed hebben op ons als mens. Het kan sterke emoties oproepen (dit komt voort uit ons limbisch systeem), het kan een rol spelen bij de sociale interactie én kunst kan op ons een genezende werking hebben.
De functies van kunst
• Kunst vergroot historisch besef
De kijker leert van de geschiedenis.

• Kunst geeft het leven betekenis
Kunst inspireert, geeft energie en leidt tot nieuwe ideeën.

• Kunst als maatschappelijke spiegel
Kunst kan iets maatschappelijks uitlichten, trekken het door tot in het absurde of spelen juist in op ons gevoel.

• Kunst als expressie
Kunst laat ons zien dat we niet alleen zijn in onze pijn, angst of verdriet.
Beeld: Publiek Domein

Slide 7 - Tekstslide

Kunst kan verschillende functies hebben:
  • Kunst vergroot historisch besef; de kijker leert van de (kunst)geschiedenis.
  • Kunst geeft het leven betekenis; het geeft de kijker inspiratie en energie dat leidt tot nieuwe ideeën.
  • Kunst als maatschappelijke spiegel’ het kan een maatschappelijk onderwerp uitlichten, denk aan de kunstenaar Bansky.
  • Kunst als expressie; hiermee kan je je gevoelens uiten.

Street-art
Street-art is meer dan gewoon kunst. Het is een medium om verhalen te vertellen, de omgeving te waarderen, mensen samen te brengen, te communiceren op een originele manier of om gewoonweg nieuw leven te blazen op een saaie witte muur. Het heeft altijd een verhaal met betekenis.

Bron: Het Klokhuis - NTR, 25 oktober 2019
Beeld: Publiek Domein

Slide 8 - Tekstslide

Street-art is meer dan gewoon kunst. Dit is een medium om verhalen te vertellen, de omgeving te waarderen, mensen samen te brengen, te communiceren op een originele manier of om gewoonweg nieuw leven te blazen op een saaie witte muur.

Bekijk samen met je leerlingen het mediafragment: Street-art.
Muziek heeft betekenis
Muziek is een tijdskunst, met hoorbare (geluiden, klanken, tonen) of onhoorbare (stiltes, pauzes) elementen.

Bekijk dit fragment (In de klas - NTR, 14 april 2019) om om te zien wat muziek kan betekenen.

Vraag:  Welk nummer heeft voor jouw een speciale betekenis? Welke emotie roept dit bij jouw op?
Beeld: Publiek Domein

Slide 9 - Tekstslide

Ook muziek kan emotie oproepen een heeft vaak een betekenis. Bekijk met je leerlingen het mediafragment: Muziek heeft betekenis.

Ga na het bekijken van dit fragment met je leerlingen in gesprek. Welk nummer heeft voor hen een speciale betekenis? Welke emotie roept dit bij hen op?
Yves Klein - De blauwe periode
De blauwe periode van Yves Klein, en het verhaal erachter.

Bron: De Kleuren van Caspers - AVROTROS, 28 juni 2022
Yves Klein - L'accord bleu

Slide 10 - Tekstslide

Mediafragment: Yves Klein – De blauwe periode.
Hierin wordt duidelijk waarom Yves Klein koos voor de blauwe kleur. Deze kleur heeft ‘een betekenis’,

Als kunst emotie oproept bij de kijker, dan
heeft dit te maken met ...
timer
0:30
A
De Hersenstam
B
Het Limbisch Systeem
C
De Neocortex

Slide 11 - Quizvraag

Test de kennis van je leerlingen over de hersenen.
Weten de leerlingen welk deel van de hersenen te maken heeft met sterke emoties?

Als kunst een rol speelt bij de sociale interactie, dan heeft dit te maken met ...
timer
0:30
A
De Hersenstam
B
Het Limbisch Systeem
C
De Neocortex

Slide 12 - Quizvraag

Test de kennis van je leerlingen over de hersenen.
Weten de leerlingen welk deel van de hersenen te maken heeft met de sociale interactie?

Als kunst een genezende werking heeft op de kijker, dan heeft dit te maken met ...
timer
0:30
A
De Hersenstam
B
Het Limbisch Systeem
C
De Neocortex

Slide 13 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

De opdracht
Ontwikkel een 'eigen' concept

Binnen deze lessenserie ontwikkel jij een 'eigen' concept gebaseerd op eigen ideeën en gedachten. We nemen je stap voor stap mee door het gehele ontwikkelproces.
Beeld: Publiek Domein

Slide 14 - Tekstslide

Binnen deze lessenserie ontwikkelen de leerlingen een ‘eigen’ concept gebaseerd op hun eigen ideeën en gedachten. In ongeveer 5 lessen neem je, je leerlingen stap voor stap mee door het gehele ontwikkelproces van beeldend vormgeven – materie, vorm en betekenis.
Onderzoek naar de betekenis
Je bent bijna klaar voor de uitwerking van jouw 'eigen' conceptueel kunstwerk. Denk tot slot na over de boodschap dat het werk moet uitstralen.

- Wat houdt het gekozen onderwerp eigenlijk in? 
- Hebben de gekozen materialen en vormen een betekenis?
- Welke kleur(en) heeft het kunstwerk? En wat betekent dit? 
- Gaat het onderwerp/werk inspelen op het gevoel en/of denkwijze van de kijker?

Beeld: Publiek Domein

Slide 15 - Tekstslide

Iedere leerling is bijna klaar voor de uitwerking van zijn of haar eindwerkstuk. Hij of zij heeft de kunstvorm en het onderwerp bepaald (les 1), materiaalstudies (les 2) en vormstudies (les 3) gedaan.

Laat de leerling tot slot nadenken over de boodschap die hij of zij wil overdragen met zijn of haar kunstwerk.
  • Wat houdt het gekozen onderwerp eigenlijk in?
  • Hebben de gekozen materialen en vormen een betekenis?
  • Welke kleur(en) heeft het kunstwerk? En wat betekent dit?
  • Gaat het onderwerp/werk inspelen op het gevoel en/of denkwijze van de kijker?
Aan het einde van de les weet iedere leerling:
  • Wat hij of zij wil overbrengen met zijn of haar eindwerkstuk;
  • wat de gekozen materialen/vormen kunnen betekenen;
  • het kleurgebruik en zijn betekenis;
  • en op welke manier het eindwerkstuk inspeelt op het gevoel/denkwijze van de kijker.

Planning
Les 1 - Kunstvorm & onderwerp bepalen
Les 2 - Materiaal onderzoek
Les 3 - Vorm onderzoek
Les 4 - Onderzoek naar de betekenis
Les 5/6 - De uitwerking
Beeld: Publiek Domein

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kunst & Je Hersenen:
Een 'eigen' concept - Les 5/6
Einde van de les
Volgende les(sen): De Uitwerking.

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies