5.4 Kunststoffen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

5.4 Kunststoffen

Mededeling

Volgende week woensdag SO over heel hoofdstuk 5.

Voor vandaag

•  Leerdoelen 5.4 bespreken 
• Alleen een opdracht maken 
• Samen werken aan opdrachten van 5.4

Leerdoelen

• Je kunt de eigenschappen van kunststoffen beschrijven
• Je kunt uitleggen hoe polymeren via polymerisatiereacties gemaakt worden 
• Je weet het verschil tussen thermoplasten en thermoharders
• Je weet wat de nadelen van gebruik van kunststoffen zijn
• Je kunt uitleggen wat weekmakers zijn 

Je kunt de eigenschappen van kunststoffen beschrijven

Eigenschappen kunststoffen

• Kunststoffen kom je overal tegen (kleding, telefoon)
• Sterk materiaal: bestand tegen scheuren en vocht
• Slechte geleiders elektriciteit/ warmte (isolator)
• Rotten/ roesten niet
• Kan doorzichtig zijn of met kleurtje

Polymeren 

• Om kunststoffen te maken worden polymeren gebruikt
• Poly betekent veel 
• Monomeer is de grondstof voor het maken van polymeren
• Wanneer een groot aantal monomeren met elkaar reageren ontstaat een polymeer 
• Monomeer is bijvoorbeeld etheen 

Bekende polymeren

Polymeren kom je op veel plekken tegen. Twee bekende polymeren zijn:

PVC (poly-vinyl-chloride)                            Teflon (poly-tetra-fluor-etheen)

Je kunt uitleggen hoe polymeren via polymerisatiereacties gemaakt worden 

Polymerisatie 

• Monomeren binden zich aan elkaar tot een polymeer 
• Polymerisatie van het monomeer propeen (C₃H₆)
• Dubbele binding wordt verbroken 

Polymerisatie 

n = aantal herhalingen propeen

Polymerisatie 

Polymerisatie reactie etheen

-Dubbele binding van etheen wordt verbroken

-De etheen moleculen (de monomeren) gaan daarna aan elkaar vast zitten

-Resultaat is lang molecuul (polymeer) (soms zijn wel honderden etheen moleculen aan elkaar geplakt)

-n is het aantal etheen moleculen

Je weet het verschil tussen thermoplasten en thermoharders

Polymeren

Kun je indelen in:

1. Thermoplasten

2. Thermoharders

Thermoplasten

• Worden zacht bij verwarmen (smelten)
• Dit zijn plastics die je gemakkelijk kan vormgeven en bewerken
• De moleculen zitten als spaghetti slierten door elkaar heen
• voorbeelden: Polyetheen (PE), Polypropeen (PP) en polyvinylchloride (PVC)

Thermoplast 

Boterhamzakjes

Koffiebekers

Plastic flessen

Thermoharders

• Omgekeerde van thermoplasten
• Deze plastics zijn stug en niet te vervormen (breken wel makkelijk)
• Als je ze verhit blijven ze hard; ze gaan ze verkolen 
• Worden minder vaak gebruikt dan thermoplasten 

Thermoplast vs Thermoharder

• Moleculen zijn getekend als streepjes
• Je kan de verbindingen tussen slierten in de thermoharder (b) zien

Je weet wat de nadelen van gebruik van kunststoffen zijn

Nadelen kunststoffen

• Worden zacht bij hoge temperatuur
• Zijn brandbaar 
• Niet oplosbaar in water 
• Moeilijk recyclebaar
  
• Duurt lang voordat ze vergaan
• Bij verbranden kunnen kankerverwekkende stoffen ontstaan

Hergebruiken thermoplasten

• Kunststoffen worden gemaakt uit aardolie 
• Kan je smelten en weer vervormen 
• Sinds 2015 is 15% van alle plastic hergebruikt 

Hergebruiken thermoharders

• Worden niet of nauwelijks hergebruikt 
• Worden verbrand, wat nog een beetje energie oplevert 
• Wordt nog veel onderzocht hoe thermoharders kunnen worden hergebruikt 

Biopolymeren

Biologisch afbreekbaar plastic

- gemaakt van melkzuur

- afbreekbaar door bacteriën

- bevatten naast 'C' en 'H' ook 'N' en 'O'

Wat nu doen?

• Straks komen er voorbeeldvragen op het bord
  
• Maak deze in je schrift
  
• Doe dit alleen IN STILTE
  
• 10 minuten de tijd
  
• Klaar? ga verder met de opgaven van 5.4

Klaar? Aan 5.4

Wat nu doen? Kijk antwoorden na en ga daarna verder met 5.4

Einde van de les: leerdoelen

• Je kunt de eigenschappen van kunststoffen beschrijven
• Je kunt uitleggen hoe polymeren via polymerisatiereacties gemaakt worden 
• Je weet het verschil tussen thermoplasten en thermoharders
• Je weet wat de nadelen van gebruik van kunststoffen zijn
• Je kunt uitleggen wat weekmakers zijn