9.0 duo-opdracht evaluatie + quiz zinsdelen, o en pv, taalblokken

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

WAT GAAN WE VANDAAG DOEN?

1.  Duo-opdracht evalueren.

2. Leerdoelen.

3. Herhaling van zinsdelen.

4. Ophaalquiz over zinsdelen, onderwerp, persoonsvorm, werkwoordelijk gezegde en het zelfstandig naamwoord.

5. Taalblokken.

Bouwsteentoets 1: Nathan.

Bouwsteentoets 2: Sophya.

StartUp:  Nils, Guus, Jasper (alleen Word), Nathan. 

1. DE DUO-OPDRACHT die je via mail hebt ingeleverd

1. Wat moet er op het voorblad van een verslag?
   
2. Noem een functie van de inleiding
3. Waar vind je de koptekst(en) en waarom gebruik je die? 
4. Welke onderdelen van het Word-lint gebruik je het meest?
5. Noem een functie van een slot of evaluatie. 
6. Hoe neem je het publiek mee in jouw presentatie? 

Wat moet er op het voorblad van een verslag?

Titel

(afbeelding)

jouw naam en studentnummer

jouw klas/opleiding/groep

het vak en de naam van de vakdocent

Plaats, inleverdatum

► zie checklist 1 van het boekje

Noem een functie van de inleiding

Je leidt de tekst in, vertelt wat de lezer kan verwachten. 

'In dit verslag...'

Waar vind je de koptekst(en) en waarom gebruik je die? 

Deze vind je bij Stijl (onder Start in het Word-lint) en deze kopteksten komen  (automatisch) terug in de automatische inhoudsopgave. Dit scheelt heel veel tijd. 

Je kunt kopteksten en ook standaardtekst wijzigen in jouw favoriete kleur, puntsgrootte en lettertype. 

Welke onderdelen van het Word-lint gebruik je het meest? 

Enkele:

Start - voor de kopteksten.

Invoegen - voor afbeeldingen, paginanummers, tabellen, pagina-einde

Verwijzingen - voor de automatische inhoudsopgave

Noem een functie van een slot of evaluatie 

Een slot is een afsluiting van de tekst, met daarin de conclusie. 

Ook goed:

- grappige slotzin/soundbite

- wat je ervan geleerd hebt (en wat je zeker gaat gebruiken - vooruitblik)

Hoe neem je het publiek mee in jouw presentatie? 

Je neemt het publiek mee door náást het beeld te staan en hen welkom te heten. Je geeft het onderwerp aan: 'Ik ga het in deze presentatie hebben over..."

Maak een verhaaltje van de inhoudsopgave en vertel per dia/slide een verhaaltje op basis van de steekwoorden. 

Kijk het publiek aan. Sta rechtop, weet waar je je handen laat en wees geïnteresseerd! 

2. LEERDOELEN

1. Je weet waar je zinsdelen plaatst in een zin

2. Je weet waarom je zinsdelen moet plaatsen

3. Je weet het onderwerp van een zin te vinden 

4. Je weet de persoonsvorm van een zin te vinden

Waarom moet je dit weten?

NB twee manier van ontleden: redekundig en taalkundig. Redekundig gaat over zinsdelen; taalkundig over woordsoorten. Je hoeft nu enkel de zinsdelen 'onderwerp' en 'persoonsvorm' te weten. 

3. ZINSDELEN

Je zet streepjes meteen vóór en meteen na de persoonsvorm. 

Daar begin je altijd mee. 

Elk streepje markeert een woord dat of woordgroep die vóór de persoonsvorm kan staan. 

Het resultaat is telkens een goede Nederlandse zin.  

De zinsdelen van de zin 'Bij mijn buren hebben ze een nieuwe hond', zijn: 

Bij mijn buren | hebben | ze | een nieuwe hond.

... want dit zijn ook allemaal goede zinnen in het Nederlands:

- Hebben | ze | bij mijn buren | een nieuwe hond?

- Ze | hebben | bij mijn buren | een nieuwe hond.

- Een nieuwe hond | hebben | ze | bij mijn buren.

5. Taalblokken 2F en 3F: spelling en grammatica

2F: Ga naar Taalblokken, klik het niveau van jouw opleiding aan (2F) en vervolgens 'Spelling en Grammatica' dat je in het linkermenu ziet staan.

Daarna kies je '01. Grammatica' in het midden van jouw scherm. Het tiende onderdeel daaronder moet je hebben: 'Zinsbouw - persoonsvorm, onderwerp en werkwoordelijk gezegde'. Lees de theorie en maak de opdrachten.

3F: Taalblokken 3F, 'Spelling en Grammatica' (linkermenu). Kies onder 01. Grammatica het zevende onderdeel: 'Zinsbouw - zinsdelen'. Lees de theorie en maak alle opdrachten. 

Lees de theorie en maak daarna de twee opdrachten onder 'Zinsbouw - persoonsvorm en onderwerp'. 

4. OPHAALQUIZ 

... over zinsdelen, onderwerp en persoonsvorm, werkwoordelijk gezegde en zelfstandig naamwoord.

Op de volgende slide begint de quiz (met veel quizvragen), dus pak je laptop erbij en log in. 

Is de onderstaande zin juist verdeeld in zinsdelen?

'De jonge held | kreeg | een onderscheiding.'

1. juist
2. onjuist

Is onderstaande zin juist verdeeld in zinsdelen?

'Koala's | eten | geen | vlees.'

1. juist
2. onjuist

'Henk schrijft.'

Uit hoeveel zinsdelen bestaat bovenstaande zin?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

'Henk voetbalt op het veld.'

Uit hoeveel zinsdelen bestaat bovenstaande zin?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

'De mooie vogel vliegt in de lucht.'

Uit hoeveel zinsdelen bestaat bovenstaande zin?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Hoeveel zinsdelen heeft onderstaande zin?

'De fiets van Henk stond in de schuur van mijn ouders.'

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

Hoeveel zinsdelen heeft onderstaande zin?

'Thuis heeft iedereen een eigen computer.'

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Is onderstaande zin correct verdeeld in zinsdelen?

'Om half drie | gaat | Henk | trainen.'

1. juist
2. onjuist

Uit hoeveel zinsdelen bestaat onderstaande zin?

'Henk maakte een PowerPoint-presentatie.'

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Is onderstaande zin correct verdeeld in zinsdelen?

'Op het ruiterpad | is | Henk | gevallen.'

1. juist
2. onjuist

PERSOONSVORM

De persoonsvorm is altijd een werkwoord, dat het onderwerp 'laat werken'. Daarom staat de persoonsvorm in het enkelvoud als het onderwerp in het enkelvoud staat. 

In de Nederlandse taal heb je in elke zin in elk geval een onderwerp en een persoonsvorm. 

De kortst mogelijke zin? 

Wat is waar over de persoonsvorm?

1. het is altijd een werkwoord
2. het is altijd enkelvoud
3. het is altijd meervoud
4. het is altijd een zelfstandig naamwoord

Wat is de persoonsvorm van onderstaande zin?

'Waarom wandelt Henk de avondvierdaagse?'

1. waarom
2. er is geen persoonsvorm
3. wandelt
4. Henk

Wat is de persoonsvorm van onderstaande zin?

'Henk, houd eens je mond.'

1. Henk
2. er is geen persoonsvorm
3. houd
4. je mond

Wat is de persoonsvorm van onderstaande zin?

'Waarom wandelt hij niet graag?'

1. waarom
2. hij
3. wandelt
4. er is geen persoonsvorm

Wat is de persoonsvorm van onderstaande zin?

'De wind blies het bootje weg'

1. de wind
2. blies
3. blies weg
4. het bootje

ONDERWERP

De persoonsvorm is dus een werkwoord dat het onderwerp 'laat werken'.  

In wezen kan je alle onderwerpen samenvatten tot ik / jij / hij / zij / het / u / men / wij / jullie / zij. 

Kijk maar: 'De hond van de buren krijgt mijn koekje.' 

Wat zijn de zinsdelen? Wat is de persoonsvorm? 

Wie of wat doet iets? 

Wat is het onderwerp van onderstaande zin?

'Het is heel warm buiten.'

Wat is het onderwerp van onderstaande zin?

'Heb jij thuis een heel grote hond?'

Wat is het onderwerp in onderstaande zin?

'De wind blies het bootje weg.'

Wat is het onderwerp in onderstaande zin?
'In de keuken heeft de kok een heerlijke visschotel bereid.'

Wat is het onderwerp van onderstaande zin?

'Wie is vergeten het boek te lezen?'

Wat is het onderwerp in onderstaande zin?
'Vanmorgen vond hij in een tijdschrift de tekening van een vogelhuisje.'

En wat is de persoonsvorm?
'Vanmorgen vond hij in een tijdschrift de tekening van een vogelhuisje.'

WERKWOORDELIJK GEZEGDE

... ofwel alle werkwoorden in de zin. 

Kijk naar deze zin: 'Gisteren heeft hij zijn nieuwe huis bekeken.' 

Hoe kom je er nu achter hoeveel werkwoorden er in de zin staan?

1. je maakt eerst zinsdelen van de zin.

2. vervolgens benoem je die zinsdelen. 

Zie je werkwoorden in die zin, in welke vorm dan ook? 

Wat is het werkwoordelijk gezegde?
'Met groene verf probeerde meneer Vogels het vogelhuisje te schilderen.'

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

'Wie is vergeten het boek te lezen?'

In een zin met meer dan één werkwoord is de persoonsvorm altijd onderdeel van het:

1. werkwoordelijk gezegde
2. werkwoord
3. zelfstandig naamwoord

ZELFSTANDIGE NAAMWOORDEN

... horen bij die andere manier van ontleden. Zelfstandige naamwoorden hebben drie kenmerken:

1. er kan een lidwoord voor (de, het, een)
2. je kunt het verkleinen
3. je kunt het vermeerderen

(Misschien heb je het geleerd met 'mensen, dingen, dieren of planten')

Is onderstaand woord een zelfstandig naamwoord?

'bovendien'

1. ja
2. nee

Is onderstaand woord een zelfstandig naamwoord?

'formulier'

1. ja
2. nee

Is onderstaand woord een zelfstandig naamwoord?

'gebruikelijk'

1. ja
2. nee

Is onderstaand woord een zelfstandig naamwoord?

'ontmoeting'

1. ja
2. nee

Is onderstaand woord een zelfstandig naamwoord?

'snelheid'

1. ja
2. nee

Welk woord is geen zelfstandig naamwoord?

1. verbouwing
2. motor
3. NS
4. geweldig

Wat is niet waar over het zelfstandig naamwoord?

1. het heeft een verkleinwoord
2. het heeft een enkelvoud en een meervoud
3. het kan van tijd veranderen
4. er kan een lidwoord voor

5. Taalblokken 2F en 3F: spelling en grammatica

2F: Ga naar Taalblokken, klik het niveau van jouw opleiding aan (2F) en vervolgens 'Spelling en Grammatica' dat je in het linkermenu ziet staan.

Daarna kies je '01. Grammatica' in het midden van jouw scherm. Het tiende onderdeel daaronder moet je hebben: 'Zinsbouw - persoonsvorm, onderwerp en werkwoordelijk gezegde'. Lees de theorie en maak de opdrachten.

3F: Taalblokken 3F, 'Spelling en Grammatica' (linkermenu). Kies onder 01. Grammatica het zevende onderdeel: 'Zinsbouw - zinsdelen'. Lees de theorie en maak alle opdrachten. 

Lees de theorie en maak daarna de twee opdrachten onder 'Zinsbouw - persoonsvorm en onderwerp'. 

EINDE VAN DE LES