BS 3 Aangeboren of aangeleerd gedrag - M3 2023-2024

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Planning

• Herhaling
• Leerdoelen
• Uitleg BS 3
• Opdrachten
• Check leerdoelen
• Afsluiting

                  herhaling vorige les

In films maken ze ook gebruik van
sleutelprikkels of supranormale prikkels.
Bekijk de afbeelding. Van welk soort
prikkel hebben ze hier gebruik gemaakt?

1. Van een sleutelprikkel
2. Van een supranormale prikkel

Sleutelprikkel / supranormale prikkel

Sleep de stukjes tekst naar de juiste plek

sleutelprikkel

supranormale prikkel

De benen van een fotomodel worden met fotoshop verlengd

je reageert op het huilen van een baby

een merel voert het jong zodra het jong zijn bekje opendoet

het supergrote ei in het nest wordt beter bebroed

Babydieren zijn zooooo schattig

Leerdoel

• Je geeft voorbeelden van aangeboren en aangeleerd 
   gedrag.
  
• Je legt het verschil uit tussen aangeboren en aangeleerd
   gedrag.
  
• Je beschrijft manieren waarop gedrag kan worden
   aangeleerd.

Hoe wordt gedrag bepaald?

-Aangeboren: Erfelijke factoren bepalen (instinct)

-Aangeleerd:  Als gedrag ontstaat door leren

Gedrag is vaak een combinatie van aangeboren en aangeleerd gedrag. 

Verschillende leerprocessen

• Gewenning 
• Inprenting 
• Trial and error (proefondervindelijk leren):
• Conditionering

Bij gewenning wordt een bepaalde reactie

op een prikkel aangeleerd of afgeleerd 

door de prikkel vaak te herhalen.

Verschillende vormen van leren

Gewenning 

Verschillende leerprocessen

 

Inprenting: het leren van gedrag 

in de gevoelige periode 

Herkennen van ouders 

inprenting

https://youtu.be/jLDW-0ozeMI

Hierna volgt een vraag over dit filmpje

Waarom volgden de ganzen
deze man ?

Leerstrategie van proefondervindelijk leren, 
leren uit ervaring. Leren door vallen en 
opstaan.

Verschillende leerprocessen

Trial and error / proefondervindelijk leren

Verschillende leerprocessen

Conditionering: aanleren van gedrag door beloning of straf. 

Met belonen en straffen

Mikaela wil haar hond door middel van conditionering leren stil te zitten
als zij bij hem de tanden poetst.
 Leg uit wat Mikaela moet doen om haar hond te conditioneren
( examen 2023 tijdvak 1)

Wie was pavlov ?

https://youtu.be/cBdEEzZvOYk

Hierna volgt een vraag over het filmpje

Vertel in het kort iets
over experiment van pavlov ?

check leerdoelen...

Noem de vier leerprocessen.

wat	Opdracht 1 t/m 7 ( geen samenvatting )
Hoe	lees de tekst van basisstof 3
Hulp	1) boek 2) medeleerling 3 ) docent
Tijd	Eerst in stilte -> daarna rustig overleggen.
Klaar	Opdrachten af? Controleer of je de opdrachten juist gemaakt hebt! ( via som ) Ga aan de slag met flitskaarten en test jezelf online