Erfelijkheid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

WELKOM LIEVE KINDJES

Ga RUSTIG zitten op je plek

Laptop DICHT op tafel 

Wees STIL en luister mee :)

ERFELIJKHEID

Planning van vandaag

Leerdoelen 

Woord web

Belangrijke begrippen van BS 1, 2 en 3

Begrippen-zoek opdracht

Nabespreking

Leerdoelen

Aan het einde van de les kennen jullie de verschillen 

tussen het genotype en het fenotype. 

tussen X- en Y-chromosomen.

tussen homozygoot en heterozygoot.

tussen dominante en recessieve genen.

Begin met het uitleggen van de leerdoelen om de studenten te laten weten wat ze kunnen verwachten van de les.

Wat weten jullie al over erfelijkheid?

Chromosomen en genen

Hoeveel chromosomen heb je in je celkern?

Gen > deel van een chromosoom met

       informatie voor 1 erfelijke eigenschap

Geef de studenten opdracht om een lijst te maken van hun eigen genotype en fenotype en bespreek de resultaten in de klas.

Genotype vs. fenotype

Genotype = ALLE erfelijke informatie

Fenotype = je zichtbare uiterlijk

Veranderd je genotype of 

fenotype?

Leg het verschil tussen genotype en fenotype uit en gebruik voorbeelden om het concept te verduidelijken.

Erfelijk

jij bent je ouders??

Leg uit wat chromosomen zijn en welke rol ze spelen in de overerving van genetische informatie.

Geslachtschromosomen

22 Chromosomenparen + 1 Geslachtschromosomenpaar

X-chromosoom (groot meer DNA)

Y-chromosoom (kleine minder DNA)

Geef de studenten een diagram van een cel en laat hen verschillende soorten chromosomen identificeren.

Homozygoot en heterozygoot

In elke lichaamscel een genenpaar met erfelijke informatie

Twee gelijke genen = Homozygoot (aa of AA)

Twee ongelijke genen = Heterozygoot (Aa)

Laat de studenten een stamboom maken om te begrijpen hoe de geslachtschromosomen van generatie op generatie worden doorgegeven.

Dominant en recessieve genen

Heterozygoot > 1 gen voor krullend haar en 1 gen voor stijl haar. Welk gen overheerst? > het gen dat dominant is dus:

A > dominant gen krullend haar

a > recessief gen voor stijl haar

Dominant gen is altijd sterker dan een recessief gen

Leg uit hoe geslachtschromosomen worden gevormd en hoe de genen op deze chromosomen zich gedragen tijdens de overerving.

Dominant en recessief

Geef de studenten een diagram van een cel tijdens de meiose en laat hen de chromosomenparen identificeren en uitleggen hoe ze zich splitsen.

Intermediair fenotype

Soms is onderscheid tussen dominante en recessieve eigenschappen niet duidelijk

Als beide genen even sterk zijn > 

Intermediair Fenotype

Vat de belangrijkste concepten van de les samen en beantwoord eventuele vragen van de studenten.

Wat is het verschil?

Opdracht maken

begrippen-zoek-opdracht

mag samenwerken met je buurman/buurvrouw

tijd tot 13:45 

Daarna bespreking

Nabespreking

Ik roep je naam op en jij geeft antwoord (vanaf begrip 1)

Als je een ander antwoord hebt, steek je vinger op