DCA - EGSOK - H4 Doelstellingen 2223 sem2

• didactiek
• Beroepsopleiding

HOOFDSTUK 4

Doelstellingen

Even checken of je 'mee' bent...

even checken of je "mee bent"...

gepreteacht: WVV

Hoe goed heb jij zicht op de structuur van het secundair onderwijs in Vlaanderen?

Oei... Niet goed eigenlijk.

Bwa... Valt mee, maar ik weet niet alles.

Ik weet behoorlijk goed hoe die eruit ziet.

Top! Ik kan deze les zelf geven.

In de eerste graad vormen vakken zoals talen, wiskunde, wetenschappen etc ...

1. het keuzegedeelte
2. de basisgeletterdheid
3. de basisvorming
4. geen van bovenstaande

In de eerste graad vormen vakken zoals STEM, Latijn etc ...

1. het keuzegedeelte
2. de basisgeletterdheid
3. de basisvorming
4. geen van bovenstaande

1B is vooral bedoeld voor lln die ...

1. de leerstof lager onderwijs niet voldoende beheersen.
2. liever niet studeren.
3. eerder praktisch gericht zijn.
4. geen van bovenstaande

De algemene vorming in 1A en 1B heeft dezelfde inhoud.

1. Klopt.
2. Nee, niet correct

Vanaf de tweede graad spreken we over 'finaliteiten'. Hoeveel zijn er?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Er zijn verschillende studiedomeinen. Hoeveel zijn er?

1. 4
2. 6
3. 8
4. 10

• STEM
• Welzijn & Maatschappij
• Taal & Cultuur
• Economie & Organisatie
• Sport
• Horeca & Voeding
• Kunst & Creatie
• Land- & Tuinbouw

Lln kiezen vanaf de tweede graad een studierichting.

1. Juist.
2. Niet juist.

Je mag als leerkracht zelf kiezen welke inhouden je aanbrengt in je lessen.

1. Juist.
2. Niet juist.

Eindtermen en leerplandoelen

Waar komen doelen vandaan?

link

Side note...

Side note...

Sleutelcompetenties,

finaliteiten en domeinen

02:34

In de doorstroomfinaliteit worden leerlingen voorbereid op...

1. hoger onderwijs
2. uitoefenen van een beroep én hoger onderwijs
3. de arbeidsmarkt

Eerste graad

Tweede graad

Duo-opdracht

• partner A: klik hier
• partner B: klik hier
• klaar?         klik hier

app.powerbi.com

02:34

De basisvorming in de 2de en 3de graad bevat eindtermen die gelden voor de hele finaliteit.

1. juist
2. fout

02:34

In de 2e en 3e graad onderscheiden we 3 ...

1. finaliteiten
2. onderwijsdoelen
3. sleutelcompetenties

02:34

In de 2e en 3e graad onderscheiden we 16 ...

1. finaliteiten
2. onderwijsdoelen
3. sleutelcompetenties

01:14

De onderwijsdoelen zijn opgedeeld in 16 ...

1. sleutelcompetenties
2. eindtermen
3. uitbreidingsdoelen

01:14

De basisvorming in de eerste graad bestaat uit aparte onderwijsdoelen voor de A-stroom en de B-stroom.

1. juist
2. fout

Van leerplan naar lesdoel

Waarom zijn doelen belangrijk?

Leerplannen opzoeken

1) Zoek een leerplan binnen jouw VE van het KOV:

• eerste graad
• tweede graad 

2) Zoek een leerplan binnen jouw VE van het GO!

• eerste graad
• tweede graad

3) Vaststellingen? Think-pair-share! 

Leerplannen opzoeken

Leerplannen opzoeken

De leerplannen van het VVKSO gaan nog steeds uit van 'vakken'. Dit is een fundamenteel verschil tussen het GO! en het vrije net.

Klasseren van doelstellingen

cognitieve leerdoelen = DENKEN

      De lln kunnen de stappen voor het maken v. mayonaise in de juiste volgorde opsommen.

affectieve leerdoelen = VOELEN/ATTITUDES

      De lln kunnen hun werkplaats inrichten volgens de afspraken.

      De lln kunnen luisteren naar elkaar.

psychomotorische leerdoelen = LICHAMELIJKE VAARDIGHEDEN

      De lln kunnen nauwkeurig een cirkelvorm uit een stuk karton knippen.

cognitief lpd

psychomotorisch lpd

attitudinaal lpd

LEERPLANDOELEN

Analyseren van elementen van het arbeidsrecht aan de hand van een concrete arbeidsovereenkomst.

Winst en verlies aanvaarden in beweging en sport. 

Zich veilig verplaatsen in het verkeer bij schoolse activiteiten.

Op een opbouwende manier omgaan met mensen.

Het Nederlands receptief, productief en interactief, zowel mondeling als schriftelijk gebruiken als communicatiemiddel in relevante situaties

cognitief lesdoel

psychomotorisch lesdoel

affectief lesdoel

LESDOELEN

De lln kunnen het concept lichaamscultuur in eigen woorden omschrijven. 

De lln kunnen de pengreep nadoen. 

De lln kunnen niet-steriele handschoenen op een correcte manier aan- en uittrekken zonder stappenplan. 

De lln kunnen actief naar elkaar luisteren.

De lln kunnen de verschillende aggregatietoestanden van stoffen opsommen. (onthouden)

Rijke cognitieve lesdoelen

met Blooms taxonomie

taxonomie =
systeem om cognitieve doelstellingen te classificeren

00:57

Het eerste cognitieve niveau van Bloom gaat over ...

1. zuivere kennis
2. begrip
3. uitvoeren van handelingen

01:08

In het volgende / tweede cognitieve proces wordt gekeken naar ...

01:19

In het volgende / derde cognitief niveau moet de leerling nieuwe kennis linken aan voorkennis.

1. juist
2. fout

01:33

Wat is het vierde niveau van de taxonomie van Bloom?

02:13

Wat is het zesde denkniveau van Blooms taxonomie?

1. toepassen
2. analyseren
3. evalueren
4. creëren

02:20

LAGERE DENKORDES

HOGERE DENKORDES

onthouden

begrijpen

toepassen

analyseren

evalueren

creëren

02:47

De nadruk in het huidig onderwijs ligt vooral op lagere denkniveaus.

akkoord

niet akkoord

03:00

Kun je een voorbeeld geven van een opdracht op een hoger denkniveau?

Bloom

COGNITIEVE PROCESSEN

• herinneren
  
• begrijpen
  
• toepassen
  
• analyseren
  
• evalueren
  
• creëren
  

Oefening

3D beeld

https://view.genial.ly/60438d18bcf5b60d13aa10d2/interactive-image-taxonomie-van-bloom

Rijke motorische lesdoelen

met de taxonomie van R. Dave

Rijke motorische lesdoelen

LESDOEL
De leerlingen kunnen hun mening geven over een artikel.

1. cognitief
2. psychomotorisch

LESDOEL
De leerlingen kunnen hun mening geven over een artikel.

1. begrijpen
2. evalueren

LESDOEL
De leerlingen kunnen zelf een parallelschakeling uitvoeren na uitleg van de leerkracht.

1. cognitief
2. psychomotorisch

LESDOEL
De leerlingen kunnen zelf een parallelschakeling uitvoeren na uitleg van de leerkracht.

1. manipuleren
2. imiteren

LESDOEL
De leerlingen kunnen gerichte informatie in de atlas vinden.

1. toepassen
2. creëren

LESDOEL
De leerlingen kunnen de inhoud van een krantenartikel herformuleren.

1. onthouden
2. analyseren

LESDOEL
De leerlingen kunnen een stappenplan volgen om de handen te wassen.

1. manipuleren
2. verfijnen

LESDOEL
De leerlingen kunnen de begin- en einddatum van WOII geven.

1. onthouden
2. begrijpen

LESDOEL
De leerlingen kunnen een vijver voor een welbepaalde tuin ontwerpen.

1. cognitief
2. psychomotorisch

LESDOEL
De leerlingen kunnen een vijver voor een welbepaalde tuin ontwerpen.

1. evalueren
2. creëren

DOEL
De leerlingen lopen stage in een magazijn.

1. imiteren
2. coördineren

DOEL
De leerlingen presenteren een zelfgemaakt gerecht voor een jury.

1. automatiseren
2. verfijnen

Rijke affectieve lesdoelen

Vind geen affectieve lesdoelen uit.

M.a.w. zorg dat je ook affectieve doelen uit je leerplan haalt.

Van Bloom naar lesontwerp

• Vertrekpunt = beginsituatie
  
• Welk denkniveau moet je bereiken? > staat in de leerplannen

Van Bloom naar lesontwerp

Lees je leerplan!

Feitenkennis

In dit leerplan: geen lesdoelen nodig over pure kennis - vaak op denkniveau 'onthouden'.

Conceptuele kennis

Deze begrippen moeten lln niet uit het hoofd kennen maar wel door redeneren - vaak op denkniveau 'begrijpen'.
Bv. de lln kunnen de rol van een coach in eigen woorden uitleggen. (begrijpen)

Procedurele kennis

Lln moeten deze zaken kunnen uitvoeren - vaak denkniveau 'toepassen'.
Bv. de lln kunnen de rol van een coach beoefenen. (toepassen)

Metacognitieve kennis

Geen lesdoelen nodig over bv. strategische kennis of zelfkennis.

Cognitieve dimensie

Toepassen is het allerbelangrijkste > conceptuele kennis is van ondergeschikt belang! Focus van de les moet liggen op de procedurele kennis = op het niveau van toepassen!

Affectieve dimensie

attitudes = affectieve lesdoelen

Bv. De lln handelen binnen de geest van fair play.

Bv. De lln zetten persoonlijke conflicten aan de kant in hun rol als coach.

Psychomotorische dimensie

Leerplandoel focust niet op bewegingen van het lichaam.

Indien dat wel zo is, formuleer lesdoelen volgens de psychomotorische taxonomie.

1. Deze lesdoelen zijn afgestemd op het leerplan.
2. Deze lesdoelen zijn niet afgestemd op het leerplan.

1. Deze lesdoelen zijn afgestemd op het leerplan.
2. Deze lesdoelen zijn niet afgestemd op het leerplan.

Hoe vertaal je dit LPD wél naar een correct lesdoel?

1. Deze lesdoelen zijn afgestemd op het leerplan.
2. Deze lesdoelen zijn niet afgestemd op het leerplan.

1. Deze lesdoelen zijn afgestemd op het leerplan.
2. Deze lesdoelen zijn niet afgestemd op het leerplan.

Van taxonomie naar lesontwerp

Stap 1 is dus leerplan checken!

Stap 2: tussenstappen zetten en naar het beoogde denkniveau toewerken!

Oefening!

Opdracht LVB fase 1

leho-howest.instructure.com

Formuleren van lesdoelen

Lesdoelen?

• geformuleerd door lkr
• kennis, inzichten, vaardigheden en attitudes die leerlingen op het einde van een les (of lessenreeks) moeten kennen of kunnen
• vertrekken vanuit de leerplandoelstellingen
  >> 1 leerplandoelstelling = meerdere lesdoelstellingen
  

Elke leerplandoelstelling kan onderverdeeld worden in meerdere lesdoelstellingen.

LEERPLANDOELSTELLING

Leerplandoel 37 Toepassen van EHBO m.b.t.
- 37.2 Hart en ademhalingsstilstand.

Elke leerplandoelstelling kan onderverdeeld worden in meerdere lesdoelstellingen.

LEERPLANDOELSTELLING

Leerplandoel 37 Toepassen van EHBO m.b.t.
- 37.2 Hart en ademhalingstilstand.

LESDOELSTELLINGEN

De leerlingen kunnen…

1. de risico’s van een hartstilstand opsommen. (onthouden)
   
2. de signalen van een hartstilstand benoemen. (onthouden)
3. het begrip 'hartinfarct' in eigen woorden omschrijven. (begrijpen)
4. uitleggen hoe een hulpverlener handelt bij hartstilstand. (begrijpen)
5. correct handelen bij hartfalen formuleren in een casus. (toepassen)
   
6. eerste hulp toedienen bij hartfalen. (toepassen)

Elke leerplandoelstelling kan onderverdeeld worden in meerdere lesdoelstellingen.

LEERPLANDOELSTELLING

uit het leerplan basisopties - voeding & horeca (eerste graad, A-stroom, tweede leerjaar)

LLn voeren activiteiten uit zoals koken, bakken, vlees bewerken, bedienen, ontvangen van gasten.

Elke leerplandoelstelling kan onderverdeeld worden in meerdere lesdoelstellingen.

LEERPLANDOELSTELLING  (uit leerplan basisopties - voeding & horeca (1e gr, 2e lj, A-stroom)

LLn voeren activiteiten uit zoals koken, bakken, vlees bewerken, bedienen, ontvangen van gasten.

LESDOELSTELLINGEN

De leerlingen kunnen

* kunnen het belang van hygiënisch handelen verklaren (begrijpen);
* het mes correct hanteren tijdens het bewerken van de kip (toepassen);

* de correcte snijplank gebruiken bij het snijden van de kip (toepassen);

* kunnen de kip volledig gaar bakken (toepassen);

* kunnen de correcte pan gebruiken om de kip te bakken.(toepassen);

* kunnen een stappenplan opstellen om kip te maken (creëren).

Tips bij het formuleren van lesdoelen

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘De leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. een concreet handelingswerkwoord.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘de leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. concreet handelingswerkwoord.
• Neem slechts 1 leerinhoud per doelstelling op.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘de leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. concreet handelingswerkwoord.
• Neem slechts 1 leerinhoud per doelstelling op.
  
• Beschrijf de lesdoelen (zoveel mogelijk) SMART.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘de leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. concreet handelingswerkwoord.
• Neem slechts 1 leerinhoud per doelstelling op.
  
• Beschrijf de lesdoelen SMART.
• Voeg tussen haakjes het cognitieve of psychomotorisch niveau toe.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

GOED

NIET GOED

De leerlingen kunnen vier veiligheidsmaatregelen in het atelier houtbewerking opnoemen.

De leerlingen kunnen benoemen hoe je een gevarieerd menu samenstelt.

De leerlingen kunnen drie belangrijke communicatie-middelen benoemen.

De leerlingen kunnen het begrip osmose omschrijven.

De lln kunnen per twee kernwoorden aanvullen in een tekst.

De leerlingen aanleren dat inleven een vorm van expressie is.

De lln kunnen woorden met hoofdletters vinden in een tijdschrift.

De leerlingen kunnen een makreel fileren en zorgen dat hij mooi opgediend wordt.

Aan de slag met leerplannen!

Aan de slag met leerplannen...

We formuleren nu zelf enkele lesdoelen. We gaan aan de slag met een leerplan tweede graad uit het GO! (klik op de link).

Doel van deze oefening = correct formuleren van lesdoelen

STAP 1
 

1. Ga na in welke finaliteit je zal/wil lesgeven. Praktijkvakken zitten in DA of A-finaliteit. Sterk theoretische vakken zitten in D of DA-finaliteit (of basisvorming A-finaliteit).
2. Bepaal dan of je vak zich in de basisvorming of het specifiek gedeelte (of beide) situeert.
3. De vakkenkoppeling kan hierbij helpen.
4. Open het betreffende leerplan.
   
5. Zoek een relevant leerplandoel bij een relevante sleutelcompetentie. 

STAP 2
 

1. Formuleer bij je leerplandoel enkele concrete lesdoelen. M.a.w. hoe zal je stapsgewijs je leerplandoel bereiken?
   
2. Check je lesdoelen t.a.v. de criteria voor operationeel formuleren van lesdoelen. M.a.w. zijn al je lesdoelen operationeel geformuleerd?

TIPS

• Het leerplandoel is vaak heel algemeen geformuleerd. Het is aan jou om de stappen naar dit uiteindelijke doel op te sommen en in behapbare brokjes tot bij je lln te krijgen. Die stapjes schrijf je dan uit in correct geformuleerde lesdoelen.
• Bij elk lesdoel dat je zelf formuleert in de LVB (= lesvoorbereiding) noteer je het niveau van Bloom.
• Het is niet nodig om per les alle niveaus van Bloom te beogen in één lesgeheel.
• In de leerplannen staat het niveau van Bloom aangeduid. D.w.z. dat lln over dit bepaald thema tot dit bepaald niveau moeten geraken. Op die manier wordt over de jaren heen een leerlijn uitgetekend.
• Vaak zal je in één lesgeheel meerdere LPD (= leerplandoelen) voor ogen hebben. Dat kan, dat mag, dat is in veel gevallen zelfs wenselijk.