6.6 sociaal gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Leg uit wat het verschil is tussen conditionering en een geconditioneerde reflex.

zelfs bijen hebben cognitie: bewustzijn, redeneren, herinneren en oordelen. 

Experiment: bijen in Y-vormig doolhof geplaatst, twee armen allebei andere kleur, een arm zelfde kleur als eerste stuk. Beloning bij zelfde kleur. Als dan gestreept doolhof, dan kozen bijen voor arm met dezelfde orientatie als eerste stuk. Conclusie: bijen kunnen onderscheid maken tussen 'hetzelfde' en 'verschillend'. 

Nog een stapje verder in cognitie: probleem oplossen.

Hoe heet deze vorm van leren?

SCHRIJF OP - BLZ 99-100

imitatie

* leren door gedrag van soortgenoten na te doen

* kan ook nieuw gedrag zijn 

inzicht

* dier of mens kan in een nieuwe situatie de oplossing van een probleem vinden door ervaringen uit het verleden op een andere wijze te combineren

6.6 sociaal gedrag

TO DO - deze week

les 1       * bespreken 6.6 sociaal gedrag

  

les 2       * bespreken 6.5 vorming van gedrag

les 3        * herhalen H5 en H6

LEERDOELEN

6.6

* je kunt de functie van verschillende vormen van sociaal gedrag uitleggen

* je kunt het verband tussen sociaal gedrag en overlevingskansen aangeven

BEGRIPPENLIJST

sociaal gedrag

signalen

communiceren

geritualiseerd gedrag

bronst

territoriumgedrag

dreiggedrag

rangorde

pikorde

imponeergedrag

verzoeningsgedrag

staten

Wanneer vind jij dat je
sociaal gedrag laat zien?

Wat is voor dieren het voordeel
van sociaal gedrag?

nu volgt een filmpje

eusociaal = speciale samenlevingsvorm waar insecten broedzorg delen, er speciale ruimtes zijn waar de jongen worden grootgebracht, etc.

Schrijf alle voordelen van sociaal gedrag op die je hoort en ziet.

Wat is volgens het filmpje het voordeel van het leven in groepen?

Wat versta jij onder communiceren?

SCHRIJF OP - BLZ 102

sociaal gedrag

* het gedrag van soortgenoten t.o.v. elkaar

* vb functie: informatieoverdracht, vaststelling van rangorde en taakverdeling binnen groepen

* handeling van individu is prikkel voor gedrag van soortgenoot 

* prikkels bij sociaal gedrag heten signalen

communiceren 

* signaaloverdracht tussen soortgenoten 

* kan met kleur, geur, geluid, houding, gebaren, taal

Kijktip op Netflix Our Planet

stalk-eyed fly: klassiek voorbeeld van seksuele selectie. 

Van welk type gedrag is dit een voorbeeld?

voorbeeld van imponeergedrag

SCHRIJF OP - BLZ 103

balts

* functie: vergroot de bereidheid tot paren

* 'vorm': bestaat uit een combinatie van handelingen uit andere gedragssystemen 

geritualiseerd gedrag                  handelingen die worden overdreven, omgevormd e/of versneld

                                                                zodat ze een signaalfunctie krijgen

bronst                   bereidheid tot paring bij zoogdieren

Kijktip op Netflix: Dancing With The Birds