*Havo 3 spelling H4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Havo 3

Spelling Hoofdstuk 4

Je kunt woorden en woordgroepen op vijf manieren korter schrijven.

- afkorting

- letterwoord

- initiaalwoord

- verkorting

- symbool

Lesdoelen

Je kunt afkortingen, letterwoorden, initiaalwoorden, verkortingen en symbolen herkennen en benoemen.

Afkorting

Een afkorting schrijf je met 1 of meer punten.

Je gebruikt een hoofdletter als die ook in het afgekorte woord voorkomt.

Voorbeelden:

- bijvoorbeeld: bv. of bijv.

- met andere woorden: m.a.w.

- Zijne Majesteit: Z.M.

Letterwoord

Een letterwoord bestaat uit de eerste letters van het woord of een woordgroep. Je spreekt het ook uit als een woord. Je schrijft de letterwoorden zonder punten en als in het oorspronkelijke woord een hoofdletter voorkomt, dan gebruik je die in het letterwoord ook.

voorbeelden:

- vip (je spreekt de letters niet afzonderlijk uit, maar als woord)

- mavo (je spreekt het als woord uit)

Initiaalwoord

Bij een initiaalwoord spreek je de letters wel afzonderlijk uit. Er komen geen punten tussen de letters. Als het woord met een hoofdletter wordt geschreven, dan schrijf je het initiaalwoord ook met een hoofdletter.  

Voorbeelden:

- pc (personal computer)

- NS (Nederlandse Spoorwegen)

Verkorting

Een verkorting is opgebouwd uit één of meer delen van het woord. Je spreekt een verkorting uit als woord en niet als losse letters.

Voorbeelden:

- info (informatie)

- prof (professor)

Symbool

Met een symbool wordt een wetenschappelijk begrip, een eenheid of een valuta genoteerd. Je spreekt het symbool uit als het woord waar het voor staat.

Een symbool schrijf je soms met en soms zonder hoofdletter. Dat ligt aan het woord als je het voluit schrijft. Een symbool schrijf je zonder punt.

Voorbeelden:

- $ (dollarteken)

- km (kilometer)

Even oefenen

Log in en klik op het juiste antwoord.

pin

1. verkorting
2. letterwoord
3. symbool
4. initiaalwoord

H.K.H.

1. initiaalwoord
2. letterwoord
3. afkorting
4. verkorting

aso

1. letterwoord
2. initiaalwoord
3. afkorting
4. verkorting

cl

1. afkorting
2. initiaalwoord
3. symbool
4. verkorting

wc

1. initiaalwoord
2. afkorting
3. verkorting
4. symbool

Opdracht

Blz. 163 - 164

Maak opdracht 1, 2 en 3

Lees eventueel de theorie nog eens goed door

Trema en apostrof

Lesdoelen:

Je weet wanneer en waar je een trema en een apostrof in een woord moet plaatsen.

Trema

Een trema gebruik je:

- Om te voorkomen dat een woord verkeerd woord uitgesproken doordat twee klinkers als 1 geheel worden uitgesproken.

Voorbeelden:

Melodieën, poriën, ruïne, coördinatie

Vervolg trema

- een trema gebruik je ook in woorden die we uit een andere taal hebben gehaald en die een trema hebben.

Voorbeelden:

föhn, döner, knäckebröd

Even oefenen

Kies bij de volgende slides het juiste antwoord.

Trema?
financien

1. ja
2. nee

Trema?

fotoalbum

1. Ja
2. Nee

Trema?
tatoeage

1. Ja
2. Nee

Trema?
industriele

1. Ja
2. Nee

Apostrof

Een apostrof gebruik je :

- als weglatingsteken: 's ochtends (des ochtends)

- om uitspraakproblemen te voorkomen als je een -s schrijft achter woorden die op -a, -i, -o, -u en -y eindigen: baby's, auto's

- in afleidingen van letterwoorden: dvd'tje, zzp'er

- in meervouden van initiaalwoorden: 'pc's, tv's

- in verkleinwoorden op -y: baby'tje

Even oefenen

Kies op de volgende slides het juiste antwoord.

Waar is de apostrof goed geplaatst?

1. Lex's zusje
2. Lexs zusje
3. Lex' zusje

Waar komt de apostrof?

1. s' woensdags
2. 's woensdags
3. M&Ms'
4. A'4tje

Opdracht

Blz. 164

Lees eventueel de theorie nog eens goed door.

Maak opdracht 4

Werkwoordspelling

Bij spelling komt ook elke keer werkwoordspelling terug. Veel van jullie vinden de werkwoordspelling lastig. Op de volgende slide staat een filmpje met een uitgebreide uitleg over de werkwoordspelling. Bekijk dit filmpje goed!

Opdracht

Blz. 165 - 166

Maak opdracht 6 en 7. Vind je het lastig, bekijk dan het filmpje van de vorige slide goed.

Op blz. 268 van je boek vind je een schema over het gebruik van de werkwoordspelling. Ook dat schema kun je raadplegen.

Extra oefenen

Via de eerste onderstaande link kom je op cambiumned waar je extra kunt oefenen met werkwoordspelling. Via de tweede link kom je een pagina met extra uitleg over de werkwoordspelling.

https://www.cambiumned.nl/oefenen/spelling/werkwoordspelling/

https://www.cambiumned.nl/theorie/spelling/werkwoordspelling/