Challenge #11 les 1: Schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen wereldwijd

Challenge #11 les 1


Schoon drinkwater en 
sanitaire voorzieningen

1 / 26
volgende
Slide 1: Tekstslide
BurgerschapskundeBasisschoolGroep 6-8

In deze les zitten 26 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 6 videos.

Onderdelen in deze les

Challenge #11 les 1


Schoon drinkwater en 
sanitaire voorzieningen

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 2 - Video

Dit filmpje introduceert de werelddoelen.
Challenge #11 werelddoel 6: 
Schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen

Challenge:

We vragen je om mee te denken over wat je 
in je eigen omgeving kunt doen om te zorgen 
voor schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen. 

Slide 3 - Tekstslide

Drink de kraan maar leeg’, zeggen mensen als je heel veel dorst hebt. Dat lukt je nooit, want schoon drinkwater is er in Nederland meer dan genoeg. Dat is lang niet overal zo. In sommige landen is water niet makkelijk te krijgen of vervuild. Wereldwijd halen ongeveer twee miljard mensen hun water uit vervuilde bronnen.

Hetzelfde geldt voor de wc, wasbak en douche (sanitair). Wij gaan zitten, lezen de scheurkalender en hebben altijd zeep die lekker ruikt. Maar wist je dat 2,4 miljard mensen op de wereld geen gebruik kunnen maken van schone toiletten en ander sanitair?

In Challenge #11 vragen we je om mee te denken over wat je in je eigen omgeving kunt doen om te zorgen voor schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen. 

In het volgend filmpje vertelt Nike meer over werelddoel 6. 

Slide 4 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Workshops in deze challenge 
Workshop 1: Waterhuishouding wereldwijd.

Workshop 2: Waterhuishouding in Nederland.

Workshop 3: Nieuwe uitvindingen om schoon drinkwater 
en goede sanitaire voorzieningen te verkrijgen.

Slide 5 - Tekstslide

In 2030 moet iedereen toegang hebben tot schoon drinkwater én goed en schoon sanitair. Daarvoor moeten alle landen goede waterzuivering hebben. En moet er minder afval in het water terechtkomen. Misschien kan Nederland andere landen wel helpen. Want wij zijn supergoed in de productie van schoon drinkwater!

In deze workshop leer je meer over de waterhuishouding wereldwijd. De volgende workshop gaat over de waterhuishouding in Nederland. En de laatste workshop gaat over nieuwe uitvindingen om schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen te maken. Daarnaast hebben we weer interessante gastsprekers. We willen je vragen mee te denken over oplossingen om in je eigen omgeving minder drinkwater te gebruiken. 

 

Slide 6 - Video

In de rechten van het kind wordt aangegeven in artikel 27 dat kinderen recht hebben op schoon drinkwater.
Daarnaast is bij de rechten van de mens aangegeven dat een mens recht heeft op gemiddeld 60 liter water per dag. In Nederland gebruiken kinderen 100 liter per dag en volwassenen zelfs 130 liter. Dit water wordt niet alleen gebruikt als drinkwater. Je moet gemiddeld 2 liter water per dag drinken. Het water wordt ook gebruikt bij de productie van voedsel en de productie van consumptie goederen. In deze workshop leer je meer over onze waterafdruk wereldwijd. 
Verdeling en gebruik water

Slide 7 - Tekstslide

We hebben wereldwijd een constante hoeveelheid zoet water ter beschikking over de eeuwen heen. We moeten diezelfde hoeveelheid zoet water echter met steeds meer mensen delen. 

In 1800 waren er circa 1 miljard mensen, in 1960 waren er circa 3 miljard  mensen op de wereld en in 2017 circa 7,5 miljard mensen. We consumeren ook steeds meer. Daarnaast kampen mensen door het extremere weer als gevolg van de klimaatwijzigingen steeds meer met extreme droogte en overstromingen.

Hierdoor komt wereldwijd de zoetwatervoorraad onder druk te staan. 
In het bijgaand plaatje zie je hoe groot de tekorten zijn van water in het jaar 2040 als we  niets doen. 

Als we al het zoet water eerlijk zouden verdelen, dan heeft iedere wereldbewoner zo’n 5 500 liter water per dag ter beschikking (= het eerlijk wateraandeel).

Maar de beschikbaarheid en het gebruik van water  is in de wereld niet evenredig verdeeld. We noemen dit water stress. De donkerrode gebieden geven een tekort aan van maar liefst ruim 80%.  

Slide 8 - Tekstslide

Vanaf nu komen er steeds vragen tussen de stukjes informatie. Sommigen zijn open. Er zijn ook gesloten vragen (meerkeuze). Je kunt hier punten mee verdienen. Klik hierbij zo snel als je kunt op het goede antwoord, want het gaat ook om snelheid!
Hoeveel liter kraanwater gebruikt de Nederlander gemiddeld per dag?
A
100 liter
B
120 liter
C
135 liter
D
150 liter

Slide 9 - Quizvraag

Gemiddeld gebruikt een Nederlander zo’n 135 liter kraantjeswater per dag.
Via onze consumptie gebruiken we
echter veel meer water, ongeveer 7 400 liter water per persoon per dag. 

We consumeren water niet alleen ‘direct’ als drinkwater, om te koken, ons te wassen,… maar ook ‘indirect’, om alle goederen en diensten die we consumeren te produceren. 
Vanuit de VN wordt aangegeven dat een mens per dag 60 liter water nodig heeft. Daar zitten we in Nederland dus ver overheen. Tijd om verandering te brengen dus. 
Bij de volgende vragen volgen enkele voorbeelden van grote waterverslinders waar je misschien nog niet aan gedacht hebt. 
Water import

Slide 10 - Tekstslide

 In Nederland importeren we ongeveer 75% van ons totale watergebruik.

We zijn dus sterk afhankelijk van andere landen. Bovendien komen veel goederen die wij hier gebruiken uit landen in ontwikkeling. Veel van deze landen  hebben al te maken met waterschaarste. Landen zoals India, Pakistan, Indonesië, Thailand, Ivoorkust, Ghana, Somalië, Djibouti, Kameroen. 

Ons huidige consumptie patroon
heeft een grote impact op de vaak al lage waterbeschikbaarheid in landen in ontwikkeling. Op korte termijn betekent dit inkomsten voor het land. Wanneer in een streek zo veel water gebruikt wordt
dat meren, rivieren en grondwaterlagen uitdrogen, is dit op lange termijn niet duurzaam. Een voorbeeld hiervan is het Aralmeer in Oezbekistan en Kazachstan, dat door over irrigatie voor de
katoenteelt bijna helemaal is verdwenen. Dit heeft grote gevolgen voor de katoenteelt zelf, voor de visserij, de planten en dieren en op de hoeveelheid regen die nu nog in de streek valt. Een kleiner meer, betekent ook dat er minder water verdamping is, waardoor er weer minder wolken komen en dus ook weer minder regen valt. Het  ecosysteem raakt hierdoor nog verder verstoord. Meer dan 20% van de katoen die geteeld werd in deze streek, wordt gebruikt voor kleding die verkocht wordt in Europa. Zo importeren we veel water, zonder dat we het in de gaten hebben. 
Hoeveel liter water kost het
om 1 vel papier te maken
A
0,1 tot 0,2 liter
B
0,2 tot 0,5 liter
C
0,5 tot 1 liter
D
1 tot 10 liter

Slide 11 - Quizvraag

Om het watergebruik van een product over de hele productieketen te meten, ontwikkelde prof. A. Y. Hoekstra van de universiteit van Twente in Nederland ‘de watervoetafdruk’.

De watervoetafdruk is een maat voor het waterverbruik van een product of dienst, gemeten over de hele productieketen.

De watervoetafdruk van een persoon is de hoeveelheid water die een persoon direct en indirect gebruikt.

Direct water is het kraan-, grond- en regenwater dat de persoon zelf gebruikt.
 
Indirect water is het water dat verborgen zit in alle producten en diensten die men gebruikt (voeding, papier, energie, kleding). Zo kan ook de watervoetafdruk van een school, gemeente, land,… berekend worden.

Slide 12 - Video

Uit de informatie en de filmpjes weet je nu dat het watergebruik een complex en mondiaal verhaal is.
De verantwoordelijkheid hiervoor ligt niet alleen bij de overheid en bedrijven, maar ook bij onszelf als consument. Willen we water op een duurzame manier gebruiken, dan moeten we in Nederland onze
watervoetafdruk ongeveer 30% verlagen tot het eerlijk wateraandeel
Hoeveel liter water kost het
om 1 kopje koffie te maken
A
40 liter
B
70 liter
C
100 liter
D
130 liter

Slide 13 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Hoeveel liter water kost het
om 1 spijkerbroek te maken
A
4.000 liter
B
6.000 liter
C
8.000 liter
D
10.000 liter

Slide 14 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Hoeveel liter water kost het om
100 gram vlees te produceren
A
1.050 liter
B
1.550 liter
C
11.550 liter
D
15.550 liter

Slide 15 - Quizvraag

Kleding telt voor zo’n 8% mee in de totale watervoetafdruk van een Nederlander. Met kleding bedoelen we alle kleren maar ook de accessoires zoals zakdoeken, sjaals, tassen, rugzakken,… De watervoetafdruk van kleding zit
vooral in de productie van de vezels, maar ook in de verwerking van de vezels tot textiel waarbij water wordt gebruikt en vervuild, zoals bijvoorbeeld tijdens het kleuren.

Slide 16 - Tekstslide

Schoon drinkwater is een recht van elk kind. Dat staat beschreven in artikel 24 en 27 van de kinderrechten. Dat is niet in alle landen goed geregeld. Elke dag overlijden meer dan 1000 kinderen onder de vijf jaar aan oorzaken die te maken hebben met vervuild water, het ontbreken van toiletten en slechte hygiënische omstandigheden.
Water
Sinds 2000 hebben ca. 2,5 miljard mensen 
toegang tot veilig beheerd drinkwater. 

Wereldwijd zijn er 648 miljoen kinderen 
die geen toegang hebben. Hierdoor
sterven ca 1.000 kinderen per dag
aan ziektes als diarree en cholera.

Slide 17 - Tekstslide

Sinds 2000 hebben 2,5 miljard mensen toegang gekregen tot veilig beheerd drinkwater. Helaas zijn er nog steeds 648 miljoen kinderen die geen toegang hebben tot veilig beheerd water.
De meerderheid die het nog zonder watervoorzieningen moet stellen woont in afgelegen gebieden, vooral in Sub-Sahara Afrika. Zij halen hun water uit meren en rivieren, waardoor de kans groot is dat ze ziek worden. Elke dag overlijden ruim 1000 kinderen aan ziektes als diarree en cholera, die ziektes vinden hun oorsprong in vervuild water en slechte hygiënische omstandigheden. Wij zorgen voor schoon water in afgelegen gemeenschappen door waterputten te slaan of bestaande waterleidingsystemen te verlengen.
Toiletten
Wereldwijd doen 419 miljoen mensen 
hun behoefte in de open lucht.


Vooral in landen zoals India, 
Indonesië, Nigeria, Ethiopië 
en Pakistan.

Slide 18 - Tekstslide

Het aantal mensen dat gebruik kan maken van een toilet is sinds 2000 flink toegenomen. Toch doen 419 miljoen mensen hun behoefte nog in de open lucht.
Vooral in India, Indonesië, Nigeria, Ethiopië en Pakistan komt buiten plassen en poepen nog voor. De lijst met ziektes die je daardoor kunt oplopen is lang en de ziektes zijn potentieel ook dodelijk. Vooral voor kinderen. Diarree, cholera, tyfus en polio zijn hiervan maar enkele voorbeelden. Het is daarom belangrijk dat er in deze en in andere landen toiletten worden geïnstalleerd in gemeenschappen. En dat er uitleg wordt gegeven over de noodzakelijke hygiëne eromheen, zoals handen wassen.
Wereldwijd waterdag

Slide 19 - Tekstslide

De dag 22 maart is door de Verenigde Naties uitgeroepen als Wereldwaterdag. 
De eerste Wereldwaterdag was in 1992. De dag is bedoeld om mensen over de hele wereld meer bewust te maken van water en alle problemen eromheen.
Ieder jaar heeft de dag een ander thema om een ander wereldwijd probleem te belichten. Dit jaar gaan ze speciaal op die dag de gebieden rondom de grote rivieren schoonmaken. Voor jongeren van is er een 
Volgende les
Workshop 1: dinsdag 27 februari 13.00-14.00 uur
Gastspreker 1: woensdag 6 maart 9.00-10.00 uur

Workshop 2:  vrijdag 1 maart 11.00-12.00 uur
en dinsdag 12 maart 13.00-14.00 uur  
Gastspreker 2: woensdag 13 maart 9.00-10.00 uur

Workshop 3: vrijdag 15 maart 11.00-12.00 uur
dn dinsdag 19 maart 13.00-14.00 uur 




Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Challenge 11#
In deze Challenge vragen we je om mee te denken 
over hoe je minder water in je eigen omgeving gebruikt.  

Stuur je beste idee in voor 4 april a.s. naar:
challenge@swvpo3006.nl

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Gastspreker woensdag 6 maart:
Tijs van Ruth, WaterLeider
Tijs heeft het team WaterLeider opgericht. WaterLeider is een team van groene doeners met opgestroopte blauwe mouwen. In elke stad zoeken ze naar oplossingen om elke vorm van leven, waaronder water, goed te behouden. Tijs geeft je inzicht in de nieuwste ideeën om bijv. water te besparen. 




Slide 22 - Tekstslide

Tijs is een creatieve innovator met een groot hart voor het blauwe goedje en een nog groter hart voor de natuur.

Tijs van Ruth heeft Waterleiders opgericht. Want elke stad verdient een fijne leefomgeving. Voor elke vorm van leven. Daar werkt het team van WaterLeiders aan.

Tijs neemt jullie op woensdag 9 maart van 9 tot 10 uur graag mee in een aantal innovatieve ideeën rondom het behoud van water. Maar hij laat jullie ook graag 'omdenken' zodat jullie geïnspireerd raken om zelf aan de slag te gaan met oplossingen voor schoon (drink)water, besparen van watergebruik en ........

Dus zorg dat je erbij bent en vraag of je leraar of je al bent aangemeld en mag deelnemen :) 

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 24 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 25 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Leuke links
https://waterchallenge.be/bereken-mijn-watervoetafdruk/
https://wereldwaterdag.nl/filmfestival/#page-content
https://www.namelok.nl/
https://waterleider.nl/tijs-van-ruth/


Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies